Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Σχετικά με το Σάββατο

Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού
Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως

Απόδοση στην νέα ελληνική
Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος Πάπαρης (νυν Μητροπολίτης Δράμας)

 

Συνέχεια από εδώ: https://www.pemptousia.gr/?p=407344

Εναντίον των Ιουδαίων, σχετικά με το Σάββατο

Η έβδομη ημέρα έχει ονομασθεί Σάββατο και φανερώνει την ξεκούραση· διότι αυτή την ημέρα «ο Θεός αναπαύθηκε από τα έργα του», όπως λέει η Αγία Γραφή. Γι’ αυτό ο αριθμός (των ημερών) προχωρεί μέχρι το επτά, επανέρχεται και αρχίζει πάλι από την πρώτη ημέρα. Ο αριθμός αυτός είναι σεβαστός στους Ιουδαίους, επειδή ο Θεός πρόσταξε να τον σέβονται –όχι με χαλαρότητα–, αλλά και με πολύ αυστηρές τιμωρίες σε περίπτωση παραβάσεως.

Και δεν το διέταξε αυτό χωρίς λόγο, αλλά για κάποιους λόγους που γίνονται αντιληπτοί με μυστικό τρόπο από τους προχωρημένους πνευματικά και τους διορατικούς. Όπως, λοιπόν, εγώ ο αμαθής γνωρίζω –για να αρχίσω από τα κατώτερα και χονδροειδή–, επειδή ο Θεός γνώριζε την αναισθησία, τη φιλοσαρκία και τη ροπή του Ισραηλιτικού λαού προς την ύλη, και συγχρόνως την αδιακρισία του, γι’ αυτό πρώτα (καθιερώνει την ανάπαυση της εβδόμης ημέρας) «για ν’ αναπαύονται οι δούλοι και τα μεταφορικά ζώα», όπως λέει η Γραφή, επειδή «ο δίκαιος άνθρωπος λυπάται τα ζώα του»· και παράλληλα, για να διακόπτουν την απασχόλησή τους με τα υλικά και να συγκεντρώνονται να υμνήσουν το Θεό «με ψαλμούς, ύμνους και πνευματικά άσματα»· με τη μελέτη των θείων Γραφών να περνούν όλη την έβδομη ημέρα και ν’ αναπαύονται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού.

Όταν, δηλαδή, δεν υπήρχε νόμος, δεν υπήρχε ούτε θεόπνευστη Γραφή ούτε το Σάββατο ήταν αφιερωμένο στο Θεό. Όταν όμως η θεόπνευστη Γραφή δόθηκε με το Μωυσή, τότε και το Σάββατο αφιερώθηκε στο Θεό, για να εντρυφούν στη μελέτη της κατά τη διάρκειά του (του Σαββάτου) όσοι δεν αφιερώνουν όλη τους τη ζωή στο Θεό και όσοι δεν υπηρετούν με πόθο το Θεό ως Πατέρα· αλλά, σαν αχάριστοι δούλοι, κι όταν ακόμη αφιερώνουν ένα μικρό και ελάχιστο μέρος της ζωής τους στο Θεό, το αφιερώνουν από φόβο για τις ευθύνες της παραβάσεως και τις τιμωρίες.

Βέβαια, «δεν υφίσταται νόμος για τον δίκαιο», αλλά για τους αδίκους.

Όταν πρώτος ο Μωυσής έμεινε κοντά στο Θεό σαράντα ημέρες και πάλι άλλες σαράντα ημέρες έμεινε νηστεύοντας, οπωσδήποτε νήστευε και τα Σάββατα και ταλαιπωρούσε τον εαυτό του, παρόλο που ο νόμος πρόσταζε να μην ταλαιπωρούν τον εαυτό τους την ημέρα του Σαββάτου.

Αν όμως ισχυρισθούν ότι αυτό γινόταν πριν από το νόμο, τι θα πουν για το Θεσβίτη Ηλία, ο οποίος διήνυσε δρόμο σαράντα ημερών μ’ ένα γεύμα; Αυτός, δηλαδή, ταλαιπώρησε τον εαυτό του και κατάργησε την αργία του Σαββάτου όχι μόνον με τη νηστεία, αλλά και με σαρανταήμερη πορεία και τις ημέρες του Σαββάτου· και ο Θεός, που έδωσε το νόμο, δεν θύμωσε μαζί του, αλλά για να επιβραβεύσει την αρετή του, του εμφανίσθηκε στο (όρος) Χωρήβ.

Και τι θα πουν για τον Δανιήλ; Δεν πέρασε τρεις εβδομάδες χωρίς φαγητό; Και τι κάνει ο Ισραηλιτικός λαός; Αν συμβεί ένα αγόρι να ογδοήσει το Σάββατο, δεν του κάνει περιτομή; Και πάλι, δεν τηρούν τη μεγάλη νηστεία, που την θέσπισε ο νόμος, και την ημέρα του Σαββάτου, αν τυχόν συμπέσει;

Αλλά και οι ιερείς και οι Λευίτες δεν καταργούν το Σάββατο με την υπηρεσία στη Σκηνή, και κανένας δεν τους κατηγορεί; Ακόμη και το ζώο, αν την ημέρα του Σαββάτου πέσει στο βόθρο, αυτός που το ανασύρει είναι αθώος, ενώ αυτός που το παραμελεί είναι ένοχος;

Τι έκανε όλος ο λαός του Ισραήλ; Δεν περιέφερε την Κιβωτό του Θεού γύρω από τα τείχη της Ιεριχούς επτά ημέρες, μέσα στις οποίες ήταν οπωσδήποτε και το Σάββατο;

Όπως είπα, λοιπόν, η τήρηση του Σαββάτου καθιερώθηκε γι’ αυτούς οι οποίοι είναι νήπιοι πνευματικά και δεν μπορούν να καταλάβουν περισσότερο από τα σωματικά και το γράμμα (του νόμου)· έγινε για ν’ αναπαύονται και να λατρεύουν το Θεό, να του αφιερώνουν λίγο καιρό, και να ξεκουράζονται και ο δούλος και το μεταφορικό ζώο. «Όταν όμως ήλθε ο κατάλληλος καιρός, ο Θεός έστειλε στον κόσμο τον μονογενή του Υιό, που έγινε άνθρωπος από γυναίκα, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου, για να λυτρώσει τους υποκείμενους στο νόμο, και έτσι όλοι να γίνουμε παιδιά του».

Και όσοι τον δεχθήκαμε, μας έδωσε το δικαίωμα, εφόσον πιστεύουμε σ’ αυτόν, να γίνουμε παιδιά του Θεού. Επομένως, δεν είμαστε πλέον δούλοι αλλά υιοί· δεν είμαστε στην εξουσία του νόμου, αλλά της χάριτος. Δεν υπηρετούμε τον Κύριο, κατά ένα μέρος της ζωής μας, από φόβο, αλλά οφείλουμε να του εμπιστευόμαστε όλη μας τη ζωή και πάντοτε σταματάμε το δούλο, εννοώ το θυμό και την επιθυμία, να διαπράττει την αμαρτία και τον κάνουμε να υπηρετεί το Θεό.

Υψώνουμε συνεχώς όλη μας την επιθυμία προς το Θεό και οπλίζουμε το θυμό μας εναντίον των εχθρών του Θεού. Παρόμοια και το υποζύγιό μας, το σώμα δηλαδή, το ελευθερώνουμε από το δουλικό φορτίο της αμαρτίας και το παρακινούμε να εκτελεί με προθυμία τις θείες εντολές.

Συνεχίζεται