Πατήρ Συμεών Κραγιόπουλος: Ὁ Ἅγιος Δημήτριος καί οἱ βαθύτεροι πόθοι τῶν νέων

Αρχιμανδρίτης Συμεών Κραγιόπουλος (1926-2015).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Ὀφείλομεν εὐχαριστίας καί εὐγνωμοσύνην εἰς τόν ἐν Τριάδι Θεόν καί εἰς τόν Μεγαλομάρτυρα Ἅγιον Δημήτριον, ἀλλά καί εἰς Ὑμᾶς, Παναγιώτατε, διά τήν πλουσίαν πνευματικήν πανδαισίαν τήν ὁποίαν ἀπολαμβάνομεν κατά τάς ἡμέρας αὐτάς ἐπ᾿ εὐκαιρίᾳ τῆς μνήμης τοῦ Μεγαλομάρτυρος καί Μυροβλήτου Ἁγίου Δημητρίου.

Ἀπό ἔτους εἰς ἔτος συνειδητοποιοῦμεν ὅλο καί περισσότερον τήν πραγματικότητα τῶν ἑορτῶν εἰς τιμήν τοῦ Ἁγίου πολιούχου μας καί ἡ ὠφέλεια τῶν ψυχῶν μας συνεχῶς μεγαλώνει.

Θά ἤθελον ἐπίσης, Παναγιώτατε, νά ἐπισημάνω τό γεγονός ὅτι, ἐφ᾿ ὅσον τό ἔτος αὐτό ἀφιερώθη ἀπό τήν Παναγιότητά Σας εἰς τήν νεότητα, ἦτο πολύ φυσικόν καί τό γενικόν θέμα κατά τάς ἡμέρας αὐτάς νά ἀναφέρεται εἰς τόν Ἅγιον Δημήτριον καί τήν νεότητα, ὅπως πολύ ὀρθῶς ἀπεφασίσατε.

Δι᾿ αὐτό καί τό θέμα τῆς ἰδικῆς μου ὁμιλίας ἐντάσσεται εἰς τό γενικόν θέμα καί εἶναι· «Ὁ Ἅγιος Δημήτριος καί οἱ βαθύτεροι πόθοι τῶν νέων».

Παναγιώτατε,

Τίμιον πρεσβυτέριον,

Εὐλαβής ὁμήγυρις,

Ὁ Ἅγιος Δημήτριος δέν εἶναι μόνον ὁ Μεγαλομάρτυς τῆς Ἐκκλησίας καί ὁ πολιοῦχος τῆς Θεσσαλονίκης. Εἶναι ἐπίσης τό πρότυπον πάντων τῶν χριστιανῶν καί μάλιστα τῶν νέων.

Τί ποθοῦν οἱ νέοι εἰς κάθε ἐποχήν, καί κυρίως οἱ νέοι τῶν ἡμερῶν μας; Ποθοῦν ζωήν, νεανικήν ζωήν, ἐλευθερίαν, πλήρη ἀναγνώρισιν, ἀγάπην. Καί ὅλα αὐτά εἰς τόν ἀπόλυτον βαθμόν.

Καί ἄς ἴδωμεν μέ τήν σειράν αὐτούς τούς πόθους τῶν νέων ἐν σχέσει μέ τόν Ἅγιον Δημήτριον.

Κάθε ἄνθρωπος ἐρχόμενος εἰς τόν κόσμον αὐτόν τό πρῶτον πού συνειδητοποιεῖ εἶναι τό ὅτι ὑπάρχει, τό ὅτι ζῆ. Καί ὅλος ὁ ἀγών καί ἡ προσπάθειά του εἶναι νά διατηρηθῇ εἰς τήν ζωήν. Αἰσθάνεται ἐντός του τήν ἐνέργειαν τῆς ζωῆς καί τήν τάσιν νά ὑπάρχῃ καί νά ζῇ πάντοτε. Καί ὅσον αἰσθάνεται ἐντός του καί τόν κίνδυνον νά παύσῃ νά ζῇ, τόσον περισσότερον ἀγκιστρώνεται εἰς τήν ζωήν καί ἀποδύεται εἰς ἀκαταπαύστους ἀγώνας διά τήν διατήρησιν τῆς ζωῆς.

Ἀλλ᾿ ὁ Κύριος εἶπε· «Ἐγώ εἰμι ἡ ζωή»1. Καί ἐπίσης εἶπε· «Ἐγὼ ἦλθον, ἵνα ζωὴν ἔχωσι καὶ περισσὸν ἔχωσι»2. Καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος σημειώνει· «Ἡ ζωὴ ἡμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ· ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ἡμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ»3.

Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἀπό τήν στιγμήν πού ἐγνώρισε τόν Χριστόν, καθώς ἦτο εἰλικρινής μέ τόν ἑαυτόν του καί εὐθύς, δέν ἤργησε νά ἀντιληφθῇ ὅτι ζωή του εἶναι ὁ Χριστός. Δέν ἐδυσκολεύθη νά διαπιστώσῃ ὅτι ἡ νεανική του ζωή παρ᾿ ὅλον τόν δυναμισμόν της ἦτο σχεδόν ἀνύπαρκτος χωρίς Χριστόν. Ἤθελεν ὡς νέος ζωήν, περίσσειαν ζωῆς. Καί εὑρῆκεν αὐτήν εἰς τόν Χριστόν ὁ Ὁποῖος εἶπεν· «Ἐγὼ ἦλθον, ἵνα ζωὴν ἔχωσι καὶ περισσὸν ἔχωσι». Καί καθώς ἐδέχθη ἀνεπιφυλάκτως τόν Κύριον καί παρεδόθη εἰς Αὐτόν μέ τόν βαθύν πόθον νά πραγματοποιηθῇ καί εἰς αὐτόν τό τοῦ Ἀποστόλου Παύλου· «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ· ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός», εὐθύς ἐξ ἀρχῆς ἀντελήφθη πλήρως τούς λόγους τοῦ Κυρίου· «Ὃς ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν»5. Δι᾿ αὐτό καί ὅταν τά πράγματα ἔδειξαν ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα νά ἀποθάνῃ διά τόν Χριστόν, τό ἔκαμεν εὐχαρίστως, μέ τήν πεποίθησιν ὅτι διά τοῦ ὑπέρ τοῦ Χριστοῦ θανάτου του εἰσέρχεται εἰς τήν ἀληθινήν ζωήν, ἡ ὁποία ὑπερβαίνει ὁριστικῶς τόν θάνατον.

Νέε μου, καί γενικῶς πᾶς ἄνθρωπος, ποθεῖς τήν ζωήν; Καλῶς πράττεις. Ἐπλάσθης ἀπό τόν Θεόν διά τήν ζωήν. Ὁ Χριστός ἦλθε, διά νά σοῦ δώσῃ ζωήν καί περίσσειαν ζωῆς. Ἐάν ποθῇς τήν ζωήν, δέν τό κάνεις αὐτό, ἐπειδή σύ τό ἐσκέφθης. Εἶναι ὁ Θεός πού ἐνέβαλεν ἐντός σου τόν πόθον αὐτόν. Καί θέλημά του εἶναι νά ζῇς καί νά ποθῇς τήν ζωήν. Πλήν ὅμως ὀφείλεις ὡς λογικόν καί τίμιον ὄν πού εἶσαι, νά ἐννοήσῃς καλῶς ὅτι ζωή σου εἶναι ὁ Χριστός. Ὅσον περισσότερον ἡ ζωή σου κρύπτεται ἐν τῷ Χριστῷ, τόσον ὄντως ἔχεις ζωήν καί ζῆς. Καί αὐτό γίνεται πραγματικότης μέ τό νά θέτῃς εἰς ἐφαρμογήν τούς λόγους τοῦ Κυρίου· «Ὅς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν». Φωτεινόν παράδειγμα πρός τήν κατεύθυνσιν αὐτήν, ὡς προαναφέραμεν, εἶναι ὁ Ἅγιος Δημήτριος.

Εἶναι ὅμως καιρός νά μεταβῶμεν εἰς τόν δεύτερον πόθον τῶν νέων, ἀλλά καί κάθε ἀνθρώπου· Εἶναι ἡ ἐλευθερία.

Ὅπως ὁ ἄνθρωπος ὑπάρχει καί ζῆ, διά νά ὑπάρξῃ καί ζήσῃ ὄντως ἐν Χριστῷ, ἔτσι καί εἶναι ἐλεύθερος, διά νά ἀγαπήσῃ ἐλευθέρως τόν Χριστόν καί γίνει ὄντως ἐλεύθερος· «Ἐὰν ὁ Υἱὸς ἐλευθερώσῃ ὑμᾶς, ὄντως ἐλεύθεροι ἔσεσθε»6. Ἡ ἐλευθερία τήν ὁποίαν ἔχει ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι καθ᾿ ἑαυτήν ἀγαθόν. Εἴμεθα ἐλεύθεροι, ὥστε, ἄν ποτέ ἀποφασίσωμεν νά ὑποταχθῶμεν εἰς τόν Χριστόν, νά δυνηθῶμεν ἐλευθέρως νά τό πράξωμεν. Ἔτσι ἔχει ἀξίαν ἡ ὑπακοή μας εἰς τόν Χριστόν. Ὅ,τι γίνεται ἐλευθέρως εἶναι σωτηρία διά τόν ἄνθρωπον. Τό ἐξ ἀνάγκης ὄχι μόνον δέν ὠφελεῖ, ἀλλά καί βλάπτει. Καθημερινῶς οἱ ἄνθρωποι, καί ἰδίως οἱ νέοι, ἐπηρεάζονται ἀπό πολλά πράγματα, εἰς τά ὁποῖα ὑποτάσσονται ἀπό ἀνάγκην. Καί ἐνῶ νομίζουν ὅτι ἐλευθέρως τά προτιμοῦν, τελικῶς δέν αἰσθάνονται ἐλεύθεροι, ἀλλά κυριολεκτικῶς ἁλυσοδεμένοι. Ἡ ἀληθινή ὑπακοή εἰς τόν Χριστόν γίνεται ἐλευθέρως καί ὄχι ἀπό κάποιαν ἀνάγκην. Δι᾿ αὐτό καί ὅσον ὑποτάσσεται κανείς, τόσον ἐλεύθερος γίνεται. Ἐκεῖνος πού καταφεύγει εἰς τόν Χριστόν ἀπό ἰδιοτέλειαν καί φιλαυτίαν δέν εὑρίσκει ἐλευθερίαν. Διότι ὅπου τό Πνεῦμα ἐκεῖ ἡ ἐλευθερία7. Ἀλλά τό Πνεῦμα ἔρχεται εἰς τόν ταπεινόν καί ἀνιδιοτελῆ καί ἀφίλαυτον ἄνθρωπον.

Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἐγνώριζε καλῶς ὅτι ἡ ἐλευθερία πού δέν ὁδηγεῖ εἰς τόν Χριστόν εἶναι δεσμά δυσβάστακτα, καί δι᾿ αὐτό ὑπετάγη ἀνεπιφυλάκτως εἰς τόν Χριστόν καί ἔγινε ὄντως ἐλεύθερος, καί ἐν ἐλευθερίᾳ, χαίρων, ἐφυλακίσθη καί ἐμαρτύρησε.

Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἀνά τήν οἰκουμένην, καί κυρίως οἱ νέοι, μάχονται καθημερινῶς διά τήν ἐλευθερίαν. Εἶναι ὁ ἀσίγαστος πόθος πού ἐνέβαλεν ὁ Θεός εἰς τάς ψυχάς τῶν ἀνθρώπων. Καί κανείς, ἀπολύτως κανείς, δέν ἠμπορεῖ νά σβήσῃ καί νά ὑποδουλώσῃ αὐτόν τόν πόθον, αὐτό τό πολύτιμον δῶρον πού μᾶς ἔδωσεν ὁ Θεός. Μόνον ὁ ἴδιος ὁ ἑαυτός μας, κάμνων κακήν χρῆσιν τῆς ἐλευθερίας του, καταργεῖ αὐτό τό ἀγαθόν καί ἁλυσοδεμένος παραδίδεται εἰς διαφόρους δυνάστας. Δέν ὑπάρχει τίποτε εἰς τόν κόσμον, καθεστῶτα, ἰδεολογίαι, εὐχαριστήσεις, διάφοροι ἀδυναμίαι, πού δέν ἀναμένουν τήν πλήρη ὑποταγήν τοῦ ἀνθρώπου καί τό ὁλοκληρωτικόν ἁλυσόδεμά του. Μόνον ὁ πανάγαθος Θεός, ὁ Ποιητής πάντων τῶν δημιουργημάτων καί στοργικός Πλάστης τοῦ ἀνθρώπου δέχεται τήν ἀπόλυτον ὑπακοήν του διά νά τόν καταστήσῃ ἀπολύτως ἐλεύθερον. Ἐάν ἐγνώριζον οἱ νέοι ὁποίαν μέθην ἐλευθερίας θά ἐξασφαλίσουν ὑποτασσόμενοι πλήρως εἰς τόν Χριστόν, δέν θά ἀνεζήτουν αὐτήν εἰς οἱονδήποτε ἄλλον ἀφέντην. Εὐτυχῶς ὅμως, τό ἀδιέξοδον εἰς τό ὁποῖον ὁδηγεῖ ἡ σημερινή κατάστασις τῆς κοινωνίας ἀφυπνίζει καί θά συνεχίσῃ νά ἀφυπνίζῃ μέ ἁλματώδη αὔξησιν πολλούς νέους οἱ ὁποῖοι καταφεύγουν εἰς τόν Χριστόν, πλησίον τοῦ Ὁποίου καταργεῖται πᾶσα δουλεία καί ἀφανίζεται πᾶν ἀδιέξοδον, καί οἱ νέοι γίνονται ὄντως ἐλεύθεροι.

Τί ἄλλο ποθοῦν ἀκόμη οἱ νέοι; Τήν πλήρη ἀναγνώρισίν των.

Ἀπό τήν στιγμήν πού θά ἔλθῃ εἰς τόν κόσμον τό νήπιον πασχίζει μέ κάθε τρόπον νά εἴπῃ εἰς τούς γύρω του· «Ὑπάρχω καί ἐγώ». Καί ἀπαιτεῖ τρόπον τινά νά παραδεχθοῦν οἱ πάντες τήν ὕπαρξίν του. Τίποτε δέν σκοτώνει τήν ψυχήν τοῦ νηπίου, τοῦ παιδίου, τοῦ ἐφήβου, τοῦ νέου, τοῦ ἀνθρώπου ὁποιασδήποτε ἡλικίας, ὅσον ἡ περιφρόνησις ἀπό τούς ἄλλους καί ἡ κήρυξίς του εἰς ἄγνοιαν. Καί τίποτε δέν ζωογονεῖ τόσον τόν ἄνθρωπον ὅλων τῶν ἡλικιῶν ὅσον ἡ ἀναγνώρισίς του ἀπό τούς ἄλλους.

Ὁ Θεός ἔφερε τόν ἄνθρωπον ἀπό τό μηδέν εἰς τήν ὕπαρξιν. Καί ἡ δύναμις αὐτή καί ὁ πόθος τοῦ ὑπάρχειν ἔχουν θεϊκήν προέλευσιν καί θεϊκήν ἀπαίτησιν, οὕτως εἰπεῖν. Εἶναι Θεοῦ ἐντολή νά ὑπάρχῃ ὁ καθένας μας. Καί αὐτό τό αἰσθανόμεθα καί τό ζῶμεν, ἀλλά καί ὅλη ἡ κτίσις ὀφείλει νά τό ἀναγνωρίσῃ καί νά τό ἀποδεχθῇ. Πῶς ὅμως θά ἐξασφαλίσῃ κανείς αὐτήν τήν ἀναγνώρισιν, ὁ πόθος τῆς ὁποίας εἶναι ἔμφυτος εἰς τόν ἄνθρωπον; Ἐκεῖνος πού μᾶς ἐνεφύτευσεν αὐτόν τόν πόθον, Ἐκεῖνος καί θά μᾶς ἱκανοποιήσῃ πλήρως. Εἶναι ὁ Πλάστης καί Θεός μας. Εἶναι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Ὁποῖος ἦλθεν εἰς τόν κόσμον ὡς ἄνθρωπος καί διά τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, τήν ὁποίαν προσέλαβε, προσέλαβεν ἕκαστον ἐξ ἡμῶν καί ἅπαξ διά παντός περιέσωσε τήν ὕπαρξίν μας, παρέχων εἰς τόν καθένα μας πλήρη ἀναγνώρισιν.

Συνεχίζεται

Εκφωνήθηκε στις 26/10/2017.

Απόσπασμα από την ιστοσελίδα της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Πανοράματος: https://agia-triada-panorama.gr/texts/102-%e1%bd%81-%e1%bc%85%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%af-%ce%bf%e1%bc%b1-%ce%b2%ce%b1%ce%b8%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b9-%cf%80/