Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Πώς χρησιμοποιούν ως προκάλυμμα στη ψυχική τους χαλάρωση τις θείες γραφές

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου: «Στο άνθρωπος δεν διαλέγει το δρόμο του…»

Στην περικοπή του προφήτη Ιερεμία: «Κύριε, ο άνθρωπος δεν διαλέγει το δρόμο του, ούτε ο άνθρωπος θα πορευτή και θα ολοκληρώση την πορεία του».

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=410113

Ποιο τάχα είναι το σημερινό μας θέμα; Εκείνο που διαβάστηκε σήμερα απ’ τον προφήτη: «Κύριε, ο άνθρωπος δεν διαλέγει το δρόμο του, ούτε ο άνθρωπος θα πορευτή και θα ολοκληρώση την πορεία του». Το θέμα μας λοιπόν αυτό είναι.

Και σεις, όπως και τότε δείξατε προθυμία, επιστρατεύσετε και τώρα τις δυνάμεις σας, γιατί το σημερινό θέμα δεν είναι κατώτερο από το προηγούμενο και θέλει περισσότερο ενδιαφέρον.

Γιατί; Φυσικά, επειδή λίγοι ήξεραν για τη διαμάχη, που πιστεύονταν πως υπήρχε ανάμεσα στον Παύλο και τον Πέτρο, αλλά πράγματι δεν υπήρχε· αφού, επομένως, ήταν άγνωστη, όπως είναι φυσικό, προκάλεσε και λίγη ζημιά.

Αυτός ο λόγος του προφήτη παντού τριγυρίζει, στα σπίτια, στις αγορές, στα χωριά, στις πόλεις, στην ξηρά και τη θάλασσα και τα νησιά.

Όπου δηλαδή κι αν πας, θ’ ακούσης πολλούς να λένε:
«Είναι γραμμένο, ο άνθρωπος δεν διαλέγει το δρόμο του».

Και δεν μελέτησαν μόνον αυτή τη φράση, αλλά κι άλλες παρόμοιες τις συνδυάζουν μ’ αυτή, όπως· δεν εξαρτάται απ’ την επιθυμία ή την προσπάθεια του ανθρώπου.

Κι ακόμη: «Αν ο Κύριος δεν κτίση σπίτι, άδικα κοπιάζουν όσοι το κτίζουν».

Κι όλα αυτά τα κάνουν, γιατί προσπαθούν να παρουσιάσουν σαν προκάλυμμα στη δική τους ψυχική χαλάρωση τις θείες Γραφές κι επιδιώκουν μ’ αυτά τα λόγια να υποσκάψουν τη σωτηρία και την ελπίδα μας.

Όμως μ’ αυτά τα λόγια τίποτε άλλο δεν θέλουν να πετύχουν παρά ότι τίποτε δεν εξαρτάται από μας. Όλα όσα μας αφορούν δεν εξαρτώνται από μας. Μάταιη, λοιπόν, η υπόσχεση για τη βασιλεία των ουρανών, μάταιη η απειλή για τη γέεννα* του πυρός, μάταιοι οι νόμοι κι οι τιμωρίες και τα βασανιστήρια κι οι συμβουλές.

β΄. Τι όμως θα μπορούσε να συμβουλεύση κανείς σ’ αυτόν που εξουσιάζει στο μηδέν;

Τι θα μπορούσε να υποσχεθή σ’ αυτόν που έχει στερηθή από κάθε εξουσία;

Αν δεν εξαρτώνται από μας όσα πρέπει να κάνωμε, τότε ούτε αξίζει τον έπαινό μας όποιος κάμη σωστά κάτι, ούτε ταιριάζει ποινή και τιμωρία σ’ αυτόν που θα διαπράξη κάποιο αμάρτημα.

Αν οι άνθρωποι πεισθούν πως έτσι είναι, κανείς πια στο μέλλον δεν θ᾽ αντέχη την αρετή ούτε και θ᾽ αποφεύγη την κακία.

Σήμερα δηλαδή πολλοί με δυσκολία υπομένουν τους κόπους για την αρετή, με δυσκολία απομακρύνονται απ’ την αμαρτωλή ηδονή, μολονότι κάθε μέρα μιλάμε για τη γέενα* του πυρός, συζητάμε για τη βασιλεία των ουρανών, φέρνομε μπροστά στα μάτια μας τα ανυπόφορα βασανιστήρια και τα βραβεία που ξεπερνούν την ανθρώπινη σκέψη, συμβουλεύομε, παρακινούμε κι επιστρατεύομε κάθε λόγο.

Αν όμως κόψης κι αυτή την ιερή άγκυρα, δε θα βουλιάξη τότε όλο το καράβι και δε θα βρεθούν όλοι αμέσως στο βυθό, δε θα γίνωνται κάθε μέρα ναυάγια;

Πραγματικά, σε τίποτε, σε τίποτε άλλο ο διάβολος δεν έδειξε τόση προθυμία, όσο στο να δείξη στην ανθρώπινη ψυχή, πως ούτε για τις αμαρτίες της είναι υπόδικη σε τιμωρία, ούτε αξίζει επαίνους και στεφάνια για τις καλές των πράξεις.

Σκοπός του βέβαια είναι να παραλύση τα χέρια των ενάρετων, να εξουδετερώση την προθυμία τους κι ακόμη να δυναμώση την αδιαφορία και την χαλάρωση της ψυχής αυτών που έχασαν το θάρρος τους.

* Γέεννα τοπωνυμία της κοιλάδας του Εσόμ, όπου οι Ισραηλίτες έρριχναν τα παιδιά τους στη φωτιά σαν θυσία στο Μολώχ. Αργότερα, μετά την επιστροφή τους απ’ την εξορία έριχναν τα απορρίμματα, που συνεχώς τα έκαιγαν· ο Χριστός παραλληλίζει με την κόλαση (Ματθ. θ’, 43-44).

Συνεχίζεται

Απόσπασμα από το βιβλίο «Ιωάννου του Χρυσοστόμου έργα», τόμος 9ος, «Πραγματείες» των εκδόσεων ο Λόγος, Αθήναι 1974. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Αικ. Τσοτάκου-Καρβέλη και Δημ. Καρβέλη, γενική επιμέλεια Κων. Λουκάκη.