Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ο εκδοτικός οίκος του Τιμίου Σταυρού (Holy Cross Press) μόλις εξέδωσε για πρώτη φορά Αγγλική μετάφραση του περισπούδαστου έργου «Απαντήσεις εις Λειτουργικάς Απορίας», του μεγάλου λειτουργιολόγου Ιωάννου Μ. Φουντούλη (1927-2007).
Το έτος 2019, ο αιδεσιμ. π. Δρ. Πατρίκιος Βισκούσο (Patrick Viscuso), ιερέας της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής συνέλαβε την ιδέα να μεταφραστούν και να υπομνηματιστούν οι πέντε τόμοι του έργου από τα Ελληνικά στα Αγγλικά. Το σκεπτικό του ήταν να γίνουν γνωστά και διαθέσιμα τα γραπτά έργα του Φουντούλη σε ένα παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό και ακροατήριο. Υπόψιν ότι οι «Απαντήσεις εις Λειτουργικάς Απορίας», έχουν εκδοθεί στα Ελληνικά και κυκλοφορούν σε πέντε τόμους από τις εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Το στην Αγγλική γλώσσα μεταφραστικό αυτό έργο ανέλαβε να φέρει σε πέρας μια επιτροπή με συντονιστή τον π. Patrick Viscuso. Το καθένα από τα μέλη αυτής της ομάδας είχε την ευθύνη της μετάφρασης ενός τμήματος του όλου έργου. Συγκεκριμένα ο αιδεσιμ. π. Dr. Peter Chamberas ανέλαβε τον τρίτο τόμο σε συνεργασία με τον αιδεσιμότατο π. Andreas Houpos. Ο αιδεσιμ. π. Dr. Stelyios Muskuris είχε την ευθύνη για τον τέταρτο τόμο. Ο αιδεσιμ. π. Patrick O’ Grady εργάστηκε για τον δεύτερο τόμο και ο αιδεσιμ. Αρχιδιάκονος Dionysios Papiris για τον πρώτο τόμο. Ο αιδεσιμ. π. Patrick Viscuso εργάστηκε και για την μετάφραση των τόμων 1,4 και 5. Μετέφρασε επίσης τον πρόλογο του πρώτου τόμου και συνέταξε κατάλογο λειτουργικών όρων. Ως γενικός δε επιμελητής του έργου, σε συνεργασία με τους βοηθούς επιμελητές- μεταφραστές κ. Ιωάννη Μαργέτη (John Margetis) και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Συνάδων κ. Αντώνιο, ανέλαβε την επίλυση μεταφραστικών προβλημάτων και συνέταξαν λεξικό σημαντικών λειτουργικών και τεχνικών όρων.
Οι κύριοι στόχοι της μεταφραστικής αυτής προσπάθειας είναι τρεις:
1) Να προωθηθεί στον κλήρο και το λαό της διασποράς η βαθύτερη κατανόηση των πηγών της Ορθόδοξης Λειτουργικής Παράδοσης. Ο στόχος αυτός είναι καθοριστικός για τη ζωή της Εκκλησίας σε περιοχές όπου κυριαρχούν διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις και
οι Ορθόδοξοι αποτελούν μειονότητα. Η θεία Λατρεία και δη η θεία Λειτουργία αποτελούν τον πλέον ισχυρό πνευματικό παράγοντα ενότητας μεταξύ των Ορθοδόξων και βασική προϋπόθεση εμβάθυνσης στην εμπειρία και τα βιώματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
2) Να προωθηθεί η σωστή λειτουργική πράξη μεταξύ των πιστών. Ο ποιμαντικός και πρακτικός χαρακτήρας των «Απαντήσεων εις Λειτουργικάς Απορίας» θα συμβάλλει τα μέγιστα στη λειτουργική ευταξία και στην κατανόηση των τελουμένων από το πλήρωμα της Εκκλησίας. Οι περισσότερες ερωτήσεις παραμένουν επίκαιρες καισήμερα, με το να είναι βασισμένες σε καταστάσεις οι οποίες είναι κοινές στη ζωή της Εκκλησίας. Για κάποια βέβαια θέματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Εκκλησίας της Ελλάδος, οι
επιμελητές-μεταφραστές φρόντισαν να παραθέσουν σχετικές εξηγητικές υποσημειώσεις. Με τον τρόπο αυτό βοηθούν ώστε να γίνει κατανοητό και πέρα του ελλαδικού χώρου το πνεύμα του νεοελληνικού πολιτισμού, της λαϊκής θρησκευτικής ζωής, των λαϊκών παραδόσεων και της μακραίωνης λειτουργικής ευσέβειας που αποτυπώνεται, καταγράφεται και ερμηνεύεται στο θησαυρό των Λειτουργικών Απαντήσεων.
3) Να προωθηθεί το επιστημονικό έργο του Ιωάννου Φουντούλη και εκτός Ελλάδος, σε μια γλώσσα που χρησιμοποιείται διεθνώς και προσφέρεται για ευρύτερη ενημέρωση, μελέτη και έρευνα. Το έργο του μακαριστού καθηγητού έχει ιδιαίτερη αξία γιατί προβάλλει τις πηγές της θείας Λατρείας. Μέσα από αυτές δίδονται απαντήσεις σε λειτουργικά ζητήματα που απασχολούν την Εκκλησία σήμερα. Οι ακαδημαϊκοί κύκλοι αλλά και το χριστεπώνυμο πλήρωμα εκτός Ελλάδος εν πολλοίς δεν γνωρίζουν αυτές τις πηγές. Γι᾽ αυτό το λόγο οι επιμελητές- μεταφραστές δίδουν βιβλιογραφικά στοιχεία για τους συγγραφείς και τα κείμενα που παραπέμπει ο Ιωάννης Φουντούλης. Για να εκτιμηθεί δε όπως πρέπει η περί την θεία Λατρεία έρευνά του και να διαδοθεί η επιστημονική αξία του έργου του, προστέθηκαν στη μετάφραση 6.381 υποσημειώσεις και σχόλια. Θα μπορεί έτσι ο αναγνώστης να ενημερώνεται πληρέστερα για τα λειτουργικά κείμενα, της κριτικές εκδόσεις, τα ερμηνευτικά λειτουργικά υπομνήματα και άλλες σημαντικές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες περί προσώπων, εννοιών και πραγμάτων.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στη σπουδαία και αξιέπαινη μεταφραστική αυτή προσπάθεια προστέθηκε και έκτος τόμος που δεν υπάρχει στην πρωτότυπη ελληνική έκδοση. Στον επιπρόσθετο αυτό τόμο ο αναγνώστης μπορεί να βρει λεπτομερές ευρετήριο θεμάτων, γλωσσάρι σημαντικών λειτουργικών και θεολογικών όρων, καθώς επίσης χρήσιμα διαγράμματα και φωτογραφίες. Σε ό, τι αφορά το ευρετήριο θεμάτων, οι επιμελητές ανταποκρίθηκαν στην επιθυμία του Ιωάννου Φουντούλη, η οποία διατυπώθηκε στον πρόλογο του πέμπτου τόμου των «Απαντήσεων εις Λειτουργικάς Απορίας»: «Θα ήταν πάντως ευχής έργο, όπου δώσει ο Θεός και φθάσει ο αριθμός των απαντήσεων, να συμπληρωθεί με ένα γενικό καθ᾽ ύλην και κατ᾽ αλφάβητο ευρετήριο όλης της σειράς, για να είναι ευχερέστερη η αναζήτηση και εύρεση του ζητουμένου, πράγμα που τώρα είναι αρκετά δύσκολο με την ύπαρξη πέντε επιμέρους, κατά τόμο, ευρετηρίων».