Οσία Συγκλητική: Όσα χρήσιμα λόγια πουν οι άνθρωποι, κατά χάριν του Αγ. Πνεύματος, όλα από την αγάπην αρχίζουν και εις αυτήν τελειώνουν!

Οσία Συγκλητική.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Η ζωή λοιπόν της Οσίας [της Οσίας Συγκλητικής] ήτο αποστολική, επειδή συνίστατο από πίστιν και ακτημοσύνην και έλαμπεν από αγάπην και ταπεινοφροσύνην· αύτη η Οσία ετελείωσε το έργον του λόγου του ψαλμωδού, διότι επάτησε «επί την ασπίδα και τον βασιλίσκον, και όλην την δύναμιν του εχθρού».

Αύτη ήκουσεν αρμοδίως από τον Κύριον το «Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ, επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω»· και μολονότι το ρητόν τούτο νοείται διά τα ουράνια χαρίσματα, όμως και εδώ ημπορεί να νοήται ήτοι επειδή συ, ω Συγκλητική, ενίκησας εις τούτον τον υλικόν πόλεμον της σαρκός και του κόσμου, θέλεις νικήσει και τον άϋλον πόλεμον των πονηρών δαιμόνων, διά μέσου της ιδικής μου βοηθείας και υπερασπίσεως· ας γνωρίσουν αι αρχαί και εξουσίαι του σκότους το μεγαλείον της πίστεώς σου διότι, αφού νικήσης τας εναντίας δυνάμεις των δαιμόνων, θέλεις πλησιάσει εις τας αγαθάς δυνάμεις των Αγγέλων.

Με τοιούτον τρόπον ησύχαζεν η Οσία κατά μόνας και ειργάζετο τας εναρέτους πράξεις· εφ’ όσον δε παρήρχετο ο καιρός, ήνθιζον αι αρεταί της και η ευωδία των ενδόξων αγώνων της ηκούετο εις πολλούς· επειδή λέγει ο Κύριος· «Ουκ έστι κρυπτόν, ο ου μη φανερόν γενήσεται»· διότι ο Θεός συνηθίζει να κηρύττη, με τους τρόπους όπου ηξεύρει, τα κατορθώματα εκείνων οι οποίοι τον αγαπούν, διά διόρθωσιν των ακουόντων· όθεν τότε, με φώτισιν του Θεού, ήρχισαν μερικαί Μοναχαί να πηγαίνουν εις την Οσίαν διά ψυχικήν ωφέλειαν, και διότι ελάμβανον μεγάλην ωφέλειαν από την συνομιλίαν της, επήγαιναν συχνότερα· μίαν δε ημέραν την ηρώτησαν να είπη εις αυτάς πως ημπορούν να τύχουν της σωτηρίας.

Η δε Οσία, αναστενάξασα βαθέως και πολλά δακρύσασα, εσιώπα· όμως αι αδελφαί την εβίαζον να λαλήση τα μεγαλεία του Θεού, διότι και από μόνην την θεωρίαν της εκπληττόμεναι την εθαύμαζον.

Επειδή δε η μακαρία εβιάζετο πολλά από τας αδελφάς, είπε το γραφικόν εκείνο λόγιον· «Μη βιάζου πένητα, πτωχός γαρ εστιν»· αι δε αδελφαί την παρεκάλουν πλέον προθυμότερον, και της έλεγον, ότι λέγει ο Κύριος· «Δωρεάν έλαβες, δωρεάν δος»· και «Πρόσεχε διά να μη καταδικασθής ως ο δούλος που έκρυψε το τάλαντον».

Και η Οσία απεκρίθη· «Διατί, αδελφαί, φαντάζεσθε ότι εγώ η αμαρτωλή κάμνω ή λέγω τίποτε άξιον; Ημείς όλαι κοινόν διδάσκαλον έχομεν τον Κύριον, και όλαι ακούομεν τας θείας Γραφάς».

Αι δε αδελφαί είπον· «Το ηξεύρομεν και ημείς, ότι ο Κύριός μας είναι διδάσκαλος και όλαι ακούομεν τας θείας Γραφάς· αλλά συ με την άγρυπνον σπουδήν σου επρόκοψας εις τας αρετάς, και διά τούτο είναι πρέπον εκείναι αι αδελφαί όπου επρόκοψαν εις τα καλά να συμβουλεύουν τας νεωτέρας· διότι και ο Κύριος ημών τούτο παραγγέλλει».

Όθεν η μακαρία Συγκλητική τας ευσπλαγχνίσθη και επειδή εγνώρισεν, ότι εκείνα τα οποία θα έλεγεν, δεν προξενούν κανένα έπαινον εις αυτήν, αλλά εις τας αδελφάς προξενούν μεγάλην ωφέλειαν, ήρχισε να λέγη εις αυτάς ταύτα.

«Τεκνία μου, όλοι και όλαι ηξεύρομεν να σωθώμεν, αλλά διά την αμέλειάν μας χάνομεν την σωτηρίαν μας διότι πρέπει πρώτον να φυλάττωμεν εκείνα τα οποία εφανερώθησαν εις ημάς διά μέσου της χάριτος του Κυρίου, τα οποία είναι ταύτα: ‘Να αγαπήσης Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της ψυχής σου, και τον πλησίον σου ως τον εαυτόν σου’. Από αυτά τα δύο φυλάττεται η αρχή του νόμου και εις αυτά επαναπαύεται το πλήρωμα της χάριτος.

Ολίγα είναι τα λόγια αυτά, αλλά η δύναμίς των είναι μεγάλη και άπειρος, διότι όλα τα ψυχωφελή καλά από αυτάς τας δύο εντολάς είναι κρεμασμένα. Και το μαρτυρεί ο θείος Παύλος, όστις λέγει, ότι η αγάπη είναι τέλος του νόμου· όσα λοιπόν χρήσιμα λόγια ειπούν οι άνθρωποι, κατά χάριν του Αγίου Πνεύματος, όλα από την αγάπην αρχίζουν και εις αυτήν τελειώνουν· όθεν η σωτηρία είναι αυτή η διπλή αγάπη πρέπει όμως να προσθέσω και τούτο, το οποίον είναι και αυτό εις την αγάπην· δηλαδή το να γνωρίζη κάθε μία από ημάς και να ποθή πάντοτε εκείνο όπερ είναι από τα μεγαλύτερα».

Αι δε αδελφαί απορούσαν εις αυτό το οποίον είπε και την ερωτούσαν. Και η Οσία είπε· «Δεν ηξεύρετε την παραβολήν του σπόρου, την οποίαν είπεν ο Κύριος, ότι εκαρποφόρησεν άλλος εκατόν και άλλος εξήκοντα και άλλος τριάκοντα; Λοιπόν τα εκατόν είναι το τάγμα το ιδικόν μας, των Μοναχών· τα εξήκοντα είναι το τάγμα εκείνων οι οποίοι εγκρατεύονται και δεν υπανδρεύονται, και τριάκοντα είναι των υπανδρευομένων, όσοι ζούν με σωφροσύνην· και από τα τριάκοντα είναι καλόν να αναβαίνη κανείς εις τα εξήκοντα και από τα εξήκοντα εις τα εκατόν· διότι είναι ωφέλιμον το να προκόπτη τις από τα μικρότερα εις τα μεγαλύτερα· το δε να καταβαίνη από τα μεγαλύτερα εις τα μικρότερα είναι κινδυνώδες ότι εκείνος όστις κλίνει μίαν φοράν εις τα χειρότερα, δεν ημπορεί να σταθή εις τα ολίγα, αλλά κρημνίζεται ως εις βυθόν απωλείας.

Μερικαί λοιπόν, αι οποίαι υπόσχονται να φυλάξουν παρθενίαν, επειδή είναι ασθενείς εις τον λογισμόν, προφασίζονται και λέγουν με τον εαυτόν των η καλλίτερα να είπω με τον διάβολον, ταύτα· ημείς, εάν υπανδρευθώμεν και ζήσωμεν με σωφροσύνην, αξιωνόμεθα να συναριθμηθώμεν με το τάγμα των τριάκοντα· επειδή όλη η παλαιά Γραφή δεν απέβαλε την παιδοποιΐαν, αλλά την ήθελεν.

Αυταί όμως όπου λέγουν ταύτα, ας ηξεύρουν ότι αυτή η πρόφασις είναι του διαβόλου. Διότι εκείνος όστις καταβαίνει από τα μεγαλύτερα εις τα μικρότερα, αυτός πλανάται από τον διάβολον και καθώς ο στρατιώτης, ο οποίος θα αφήση την τάξιν, την οποίαν είχεν εις το μεγαλύτερον στράτευμα και υπάγη εις το μικρότερον, δεν λαμβάνει διά τούτο συγχώρησιν, αλλά τιμωρείται, ούτω τιμωρείται και εκείνος όστις καταβαίνει από το ανώτερον τάγμα των Παρθένων εις το κατώτερον των σωφρονούντων· διά τούτο πρέπει από τα μικρότερα να πηγαίνωμεν εις τα μεγαλύτερα και τούτο μας διδάσκει ο Απόστολος, όστις μας παραγγέλλει να λησμονώμεν τα όπισθεν και να πηγαίνωμεν εις τα έμπροσθεν».

Απόσπασμα από τον «Μέγα Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας», μήνας Δεκέμβριος, τόμος 1ος.