Σάμου Ευσέβιος: «Ενδυθήκαμε τον Χριστό με το Άγιο Βάπτισμα»

5 Ιανουαρίου 2025

Αγαπητοί μου Πατέρες και Αδελφοί,

Αφού εορτάσαμε με περισσή λαμπρότητα την μεγάλη Δεσποτική εορτή των Χριστουγέννων και διανύσαμε το Άγιο Δωδεκαήμερο, κλείνει αυτή η ιδιαίτερη εορταστική περίοδος του εκκλησιαστικού έτους με την εορτή των Θεοφανείων, την Βάπτιση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Το κατ’ εξοχήν γεγονός το οποίο άλλαξε την πορεία των γεγονότων, και χώρισε την ιστορία στα δύο υπήρξε αναμφίβολα η Σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού, η εισοδός Του στην ανθρώπινη ιστορία διά της Ενανθρωπήσεως. Η Βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό αποτελεί την αρχή του κηρύγματός Του, της δημόσιας δράσεώς Του, η οποία κορυφώθηκε στο Σταυρικό Πάθος και την Ανάστασή Του.

Όμως την στιγμή αυτή, όπου ο Δεσπότης ως απλός δούλος βρίσκεται μέσα στα ύδατα του Ιορδάνου, φανερώνεται η προσκύνησις της Αγίας Τριάδος όπως ψάλλουμε και στον ασματικό κανόνα της εορτής: «Τριάδος η φανέρωσις, εν Ιορδάνη γέγονεν· αύτη γαρ υπέρθεος φύσις, ο Πατήρ εφώνησεν. Ούτος ο βαπτιζόμενος, Υιός ο αγαπητός μου, το Πνεύμα συμπαρήν τω ομοίω, ον ευλογούσι Λαοί, και υπερυψούσιν, εις πάντας τους αιώνας».

Κατά την Βάπτισή Του ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός ευρίσκεται στα Ιορδάνεια ρείθρα, η φωνή του Πατρός μαρτυρεί εξ ουρανού «Ούτοςεστίν ο Υιός μου ο αγαπητός», ενώ το Πανάγιον Πνεύμα εν είδει περιστεράς κατέρχεται.

Το Βάπτισμα του Ιωάννου ήταν Βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών. Ο Κύριός μας ως τέλειος Θεός προσέλαβε τελεία την ανθρώπινη φύση εκτός όμως της αμαρτίας, και φυσικά ως αναμάρτητος καμμία ανάγκη καθάρσεως δεν είχε, δείχνει όμως το μέγεθος της ταπεινώσεως και της εσχάτου συγκαταβάσεώς Του. Για το λόγο αυτό δεν έμεινε καθόλου στο νερό για να εξομολογηθεί αμαρτίες, όπως έκαναν οι άλλοι βαπτιζόμενοι, αλλά «ευθέως ανέβη από του ύδατος». Ο Χριστός ως Σωτήρας και Λυτρωτής εγκαινίασε το Βάπτισμα «εν Πνεύματι Αγίω και πυρί», το οποίο απαλλάσσει τον άνθρωπο από κάθε αμαρτία, αλλά ταυτόχρονα τον καθιστά μέλος του Δεσποτικού Σώματος, της Αγίας Εκκλησίας. Όπως πολύ χαρακτηριστικά ακούσαμε στο Αποστολικό Ανάγνωσμα: «ο Θεός μας έσωσε χάρη στο έλεός Του, με το βάπτισμα της αναγεννήσεως και της ανακαινίσεως, που χαρίζει το Άγιο Πνεύμα, το οποίο σκόρπισε πλουσιοπάροχα επάνω μας διά του σωτήρος ημών Ιησού Χριστού» (Τιτ. γ΄ 4-7).

Για τον λόγο αυτό το βάπτισμά μας καλείται προσφυώς «λουτρό παλιγγενεσίας», διότι αφενός μεν το Βάπτισμα συνιστά ολοκληρωτική αναγέννηση του ανθρώπου, αφετέρου δε τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, τα οποία παρέχονται διά του Μυστηρίου του Χρίσματος, το οποίο τελείται συναπτά με το Βάπτισμα «ανακαινίζουν» τον άνθρωπο και τον εντάσσουν εντός της Εκκλησίας, καθαρό από κάθε ρύπο, αλλά και πλήρη των ουρανίων χαρισμάτων.

Εχοντας αξιωθεί αυτής της δωρεάς από της βρεφικής ήδη ηλικίας, πρέπει κυρίως τα Άγια Θεοφάνεια, να θυμίζουν στον καθένα μας την ημέρα του προσωπικού μας θείου φωτισμού, της υιοθεσίας μας από τον Θεό και της εισόδου μας στην Εκκλησία διά του αγίου Βαπτίσματος.

Ενδυθήκαμε τον Χριστό με το Άγιο Βάπτισμα, λάβαμε τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος με το Άγιο Χρίσμα, οφείλουμε μέσα από το Μυστήριο της Μετανοίας και Εξομολογήσεως, το οποίο ονομάζεται δεύτερο βάπτισμα, να καθαρίζουμε την ψυχή από την αμαρτία και με τη θεία Ευχαριστία, κοινωνώντας του Σώματος και του Αίματος του Χριστού να παραμένουμε ενωμένοι στο Σώμα Του, την αγία μας Εκκλησία, «ίνα δικαιωθέντες τη εκείνου χάριτι κληρονόμοι γενώμεθα κατ’ ελπίδα ζωής αιωνίου» (Τιτ. γ΄ 8).

Αγαπητοί μου,

Ας ενστερνισθούμε την παράκληση του μεγάλου Πατέρα της Εκκλησίας μας αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, όπως την αναφέρει σε μία ομιλία του εις τα Άγια Φώτα: « Εγώ είμαι το Φως του κόσμου (καθώς λέγει ο Χριστός).. . Έφθασε ο καιρός της αναγεννήσεως, που μας ήλθε από τον Ουρανό, ας αναγεννηθούμε. Έφθασε ο καιρός για την αναδημιουργία μας, ας ξαναγίνουμε, όπως ο πρωτόπλαστος Αδάμ, μακρυά από την αμαρτία. Ας μην μείνουμε στην ασχήμια της αμαρτίας, αλλά ας γίνουμε όπως όταν νηπιοβαπτισθήκαμε, παραμένοντας αναγεννημένοι μέσα στη ζωή της Εκκλησίας.» Αμήν.