Τελειώνοντας την επίγεια ζωή και δράση Του, ο Ιησούς Χριστός κληροδότησε στους ανθρώπους που θα τον πίστευαν την δυνατότητα να συνεχίσουν και εκείνοι το έργο Του καθ’ υπέρβαση των φυσικών νόμων, δηλαδή τους έδωσε την δυνατότητα να επιτελούν και οι ίδιοι θαύματα. Οι άνθρωποι αυτοί είναι εκείνοι που με τον οσιακό βίο τους ή το μαρτύριό τους έφτασαν στο σημείο της αγιότητας. Έφτασαν δηλαδή στην θέωση με κύρια όπλα τους την άσκηση, την άθληση, την μετάνοια και την προσευχή. Γι’ αυτό και έγιναν κατά χάριν ισόθεοι και αναγνωρίζονται από την Ορθόδοξη Εκκλησία ως θεϊκοί συνεργάτες. Αυτοί είναι οι Άγιοι της Εκκλησίας. Ο τρόπος με τον οποίο φτάνει ένας άνθρωπος στην αγιότητα δηλαδή στην πνευματική τελείωση είναι διαφορετικός για τον καθένα. Οι συνθήκες υπό τις οποίες αναδείχθηκε ο κάθε Άγιος καθορίζουν τις κατηγορίες ταξινόμησης, σε μάρτυρες, οσίους, ομολογητές και «έν ειρήνη τελειωθέντας».
Οι Όσιοι είναι οι Χριστιανοί οι οποίοι έφτασαν στην πνευματική τελείωση όχι με τον μαρτυρικό τους θάνατο αλλά με την προσαρμογή όλης τους της ζωής στο Θείο Θέλημα. Ο Όσιος έφτασε στην αγιότητα με «το μαρτύριο της συνειδήσεως», όρος ο οποίος για πρώτη φορά εισάγεται στον βίο του Αγίου Αντωνίου. Γι ʼαυτόν τον λόγο και οι τάφοι των Οσίων οι οποίοι μάλιστα προήλθαν από τον χώρο των ασκητών ονομάζονται και «μαρτύρια». Όποιος αναδείχθηκε Άγιος μέσα από αλλεπάλληλους αγώνες της ψυχής, οι οποίοι διαδέχθηκαν ο ένας τον άλλο, ανέβηκε την κλίμακα της τελείωσης σιγά – σιγά έχοντας βιώσει έτσι το εσωτερικό μαρτύριο. Ο Όσιος με τις πράξεις του προσπαθεί πάντα να αναφέρεται άμεσα στον Θεό προσπαθώντας να ταυτίσει το θέλημά του με το θέλημα του Δημιουργού .
Στην κατηγορία αυτή των Οσίων Αγίων ανήκει η Οσία Ξένη. Γεννήθηκε το 5ο αιώνα μ. Χ. στην Ρώμη. Το όνομά της ήταν Ευσεβεία. Ήταν όμορφη στην εμφάνιση, σοφή στον νου μα πάνω από όλα ήταν Χριστιανή που διακρίνονταν για την απέραντη αγάπη της για τον Ιησού Χριστό. Πίστευε ότι η γυναίκα είχε δικαίωμα και καθήκον να μην δέχεται σύζυγο που θα της ήταν καθημερινό εμπόδιο στην κατά Χριστόν ζωή. Και όπως είπε ο Απόστολος των Εθνών, ο Απόστολος Παύλος στην Β’ προς Κορινθίους επιστολής του, «μή γίνεσθε ετεροζυγούντες απίστοις» (Β’.Κορ.ΣΤ’.14).
Δηλαδή, μή μπαίνετε στον ίδιο γάμο με ανθρώπους που δεν έχουν πίστη στον Θεό. Διότι «τό μυστήριον τούτο μέγα εστίν, εγώ δέ λέγω είς Χριστόν καί είς τήν Εκκλησίαν,(Εφ. Ε’.32), σημαίνει το μυστήριο αυτό του γάμου είναι μεγάλης σημασίας. Τονίζει ιδιαίτερα ότι τα λέει αυτά αναφερόμενος στην πνευματική ένωση του Χριστού και της Εκκλησίας. Οι γονείς της Οσίας είχαν διαφορετική γνώμη από την ίδια και ήθελαν διακαώς να την παντρέψουν με όποιον αυτοί ήθελαν. Αρνούμενη στις ακατάπαυστες πιέσεις των γονέων της αντιδρά σε αυτή τους την τακτική, για την αγάπη της για τον Σωτήρα του κόσμου τον Ιησού Χριστό. Τότε εκείνη κρυφά φεύγει για την Αλεξάνδρεια. Μετονομάζεται Ξένη, βρίσκεται πλέον σε ξένο μέρος και είναι ξένη προς όλους. Προκειμένου να χαθούν τα ίχνη της πηγαίνει στο νησί Κως. Και από εκεί στα Μύλασσα της Καρίας.
Εκεί εγκαταστάθηκε σε ησυχαστικά κελιά μαζί με τις δύο θεραπαινίδες που της είχαν μείνει πιστές και που την είχαν συνοδεύσει όταν έφυγε από το πατρικό της σπίτι. Κοντά εκεί έχτισε Ιερό Ναό αφιερωμένο στο όνομα του Αγίου Στεφάνου του Πρωτομάρτυρα και Αρχιδιακόνου. Κατόπιν γύρω από τον Ιερό Ναό έχτισε ησυχαστικά κελιά. Πολύ γρήγορα η φήμη της εξαπλώθηκε και η ενάρετη χριστιανική και ασκητική ζωή που διήγε έφεραν κοντά της νέες κοπέλες που ποθούσαν τον βίο της άσκησης και της προσευχής. Αφού χειροτονήθηκαν μοναχές και αυτές σχημάτισαν έπειτα μία εξαίρετη χριστιανική αδελφότητα. Το μοναστήρι που συστήθηκε έγινε περίφημο πνευματικό κέντρο. Η παιδεία της Οσίας Ξένης, η ευγένειά της, η ταπεινότητά της και η θερμή της πίστη γρήγορα έφθασαν παντού. Καθημερινά συνέρρεαν πολλές πονεμένες γυναίκες για να λάβουν συμβουλές για την ζωή τους, να γνωρίσουν το Χριστιανικό φρόνημα και να ζητήσουν τις προσευχές της.
Έτσι, με αυτόν τον τρόπο η Οσία τις είλκυσε στον Χριστό και τις οδηγούσε στον δρόμο της Σωτηρίας. Η Οσία Ξένη υπήρξε ένα πρότυπο ασκητικής ζωής. Ο τρόπος ζωής όπως τον περιγράφει η Αγία Γραφή και τον βιώνουν οι Άγιοι είναι ασκητικός. Στην Ορθοδοξία άσκηση είναι η αγάπη, άσκηση είναι η ταπείνωση, άσκηση σημαίνει υπακοή στην Εκκλησία. Η Εκκλησία πολύ σοφά μέσα στον χρόνο προβάλλει και τα αθλήματα των Αγίων Της και ορίζει τρόπους ασκήσεως που παιδαγωγούν τις θελήσεις των ανθρώπων και τις μεταστρέφουν από τα «χείρονα» στα «κρείτονα» και μας ενισχύουν στο να διασώζουμε την αυτογνωσία μας. Η αγιοσύνη της Οσίας Ξένης αναγνωρίστηκε και κατά την διάρκεια του ενταφιασμού του σεπτού σκηνώματός της, όταν εμφανίστηκε στον ουρανό Σταυρός σχηματισμένος από αστέρια.
Η κάρα της Οσίας Ξένης φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Τιμίου Προδρόμου Καβάλας. Αποτμήματα του ιερού λειψάνου της Οσίας βρίσκονται στους δύο ομώνυμους Ιερούς Ναούς της Θεσσαλονίκης, στον νεότερο και στον παλαιότερο, στις Ιερές Μονές Αγάθωνος Φθιώτιδος, Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Νικητών Χρυσουπόλεως Καβάλας, Λειμώνος Λέσβου, Νταού Πεντέλης και στον ομώνυμο Ιερό Ναό Νικαίας Πειραιώς. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, οι Άγιοι μεσιτεύουν στον Θεό για τον άνθρωπο και έχουν την δυνατότητα να παρεμβαίνουν με Θεία παραχώρηση σε κάθε είδους πρόβλημα του ανθρώπου. Οι πιστοί από την άλλη, προστρέχοντας σε κάποιον Άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας με εμπιστοσύνη και αγάπη προσκαλούν ουσιαστικά την Θεία Χάρη να επιτρέψει στο άγιο αυτό πρόσωπο να παρέμβει σε οποιοδήποτε πρόβλημα που ο καθένας θεωρεί, ότι δεν μπορεί να ανταπεξέλθει και χρειάζεται Θεία Βοήθεια.
Η Οσία Ξένη τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 24 Ιανουαρίου εκάστου έτους. Στο απολυτίκιο της Οσίας Ξένης ψάλλουμε, «Ξένην ήνυσας, ζωήν έν κόσμω, ξένην έσχηκας, προσηγορίαν, υπεμφαίνουσαν τή κλήσει τόν τρόπον σου, σύ γάρ νυμφίον λιπούσα τόν πρόσκαιρον, τώ αθανάτω οσίως νενύμφευσαι. Ξένη ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος». Η Οσία Ξένη πίστεψε με όλο της το είναι τον Ιησού Χριστό, τον αγάπησε με όλη της την καρδιά, ακολούθησε και εφάρμοσε το Άγιο Θέλημά Του. Όπως το φως λάμπει και φωτίζει τον κόσμο, έτσι και η ακτινοβολία της αγιοσύνης της έλαμψε σε όλη την οικουμένη.
Να έχουμε τις πρεσβείες της!