(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
† Μητροπολίτης Διοκλείας, Κάλλιστος Γουέαρ
Η ειρήνη του Θεού
Δόξασε τον Θεό με το σώμα σου
Συνέχεια από εδώ: https://www.pemptousia.gr/2025/09/o-christianismos-einai-mia-leitourgiki-thriskeia-i-latreia-proigeitai-to-dogma-kai-oi-ithikoi-kanones-akolouthoun/
Ας βρούμε ξανά την ορθή αντίληψη της μυστηριακής αξίας του ελαίου σε σχέση με τη θεραπεία.
Αυτό ίσως είναι δύσκολο για εκείνους που ανήκουν σε πολιτισμούς όπου το ελαιόλαδο δεν συνιστά μέρος της καθημερινής ζωής τους, σε αντίθεση με εκείνους που ζουν στη Μεσόγειο. Όταν ταξιδεύω στη Γαλλία και βλέπω την πρώτη ελιά, η ψυχή μου αγάλλεται.
Μου αρέσει πολύ η χρήση του ελαίου στους εσπερινούς το Σάββατο το απόγευμα. Κανένα προσκύνημα δεν είναι πλήρες αν δεν έχει κανείς χρισθεί με έλαιον από τα καντήλια του ιερού.
Σίγουρα, θα πρέπει να χρίζουμε τους αρρώστους με έλαιον περισσότερες από μία φορές κατά τη διάρκεια του έτους, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας.
Εκτιμώ ιδιαίτερα τη χειρονομία της επίθεσης των χειρών. Βλέπουμε την κίνηση αυτή στο Μυστήριο της Χειροτονίας (Ιεροσύνης) όπως επίσης και στην Εξομολόγηση. Ο ιερέας συγχωρεί όχι εξ αποστάσεως αλλά καλύπτοντας με το επιτραχήλιό του τον μετανοούντα και στη συνέχεια με την επίθεση των χεριών του στο κεφάλι του.
Πρόκειται για μία πολύ παλιά πρακτική που συνδέεται με τη θεραπεία και συναντάται συχνά στην Καινή Διαθήκη.
Υπάρχουν μαρτυρίες από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, και ειδικά τον 7ο και 8ο αιώνα, ότι η πρακτική αυτή ακολουθούσε αντίστροφη πορεία. Κατά την απόλυση, ο εξομολογούμενος ακουμπούσε τα χέρια του στον λαιμό του ιερέα, συμβολίζοντας με τον τρόπο αυτόν ότι το βάρος της αμαρτίας έφευγε από πάνω του, και μεταφερόταν στους ώμους κάποιου άλλου. Ο ιερέας τώρα το έπαιρνε πάνω του.
Το να εξομολογεί κανείς είναι κάτι πολύ σοβαρό.
Ένας άλλος τρόπος με τον οποίον το σώμα υποβαθμίζεται στην πρακτική της Ορθοδοξίας σε ορισμένα μέρη στη Δύση σχετίζεται με τα σύγχρονα έθιμα της κηδείας. Όταν προΐσταμαι σε μία εξόδιο ακολουθία, μερικές φορές μου ζητούν το φέρετρο με τη σορό του νεκρού να παραμείνει κλειστό. Δεν χρειάζεται να υπάρξει ένας τελευταίος ασπασμός.
Ο κόσμος προτιμά να βλέπει τον νεκρό στο γραφείο τελετών – σας διαβεβαιώνω ότι πρόκειται για έναν όχι και τόσο λειτουργικό χώρο!
«Δεν μπορούμε να το κάνουμε, θα τρομάξουν τα παιδιά». Κάτι δεν πάει καλά σχετικά με τον τρόπο που προσεγγίζουμε τον θάνατο, εφόσον θεωρούμε ότι η σορός ενός ανθρώπου που αγαπούσαμε όταν ζούσε, μπορεί να προκαλέσει τώρα αισθήματα τρόμου.
Ασφαλώς και το νεκρό σώμα ενός αγαπημένου μας προσώπου δεν θα πρέπει να κρύβεται εκείνες τις τελευταίες ώρες πριν από την ταφή, ως κάτι που προκαλεί άγχος και αποτροπιασμό.
Ασφαλώς και θα πρέπει να περιβάλλουμε τη σορό του νεκρού με σεβασμό.
Είμαι βέβαιος ότι τα παιδιά δεν θα φοβηθούν εάν τα έθιμα της εξόδιας ακολουθίας εξηγηθούν με τον δέοντα τρόπο. Η πρακτική του ασπασμού του νεκρού είναι πολύ παλιά. Αναφέρεται τουλάχιστον το 500 μ.Χ. στα κείμενα Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, ενώ είναι πολύ πιθανόν η συνήθεια αυτή να είναι ακόμη παλιότερη.
Επομένως, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις και σε πολλές άλλες, είναι ανάγκη να δώσουμε τη δέουσα αξία στα υλικά σώματά μας και τη συμμετοχή τους στη λατρεία.
«Το σώμα οδηγείται στη θέωση μαζί με την ψυχή», σημειώνει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής. «Και το σώμα μεταμορφώνεται», σημειώνει ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς. «Ανίσταται ο άνθρωπος μαζί με την ψυχή και μαζί της απολαμβάνει την κοινωνία με τον Θεό, ο οποίος γίνεται η κατοικία του». «Στον μέλλοντα αιώνα», προσθέτει ο Παλαμάς, «το σώμα θα μοιράζεται με την ψυχή ανείπωτες ευλογίες».
Ξεκάθαρα λοιπόν το σώμα πρέπει να μοιράζεται τις ίδιες ευλογίες, όσο είναι αυτό δυνατό, από τον νυν αιώνα.
Από το βιβλίο του Μητρ. Διοκλείας Κάλλιστου Γουέαρ, η «Ειρήνη του Θεού, Τα Μυστήρια ως μέσα θεραπείας», των εκδόσεων Ακρίτας. Πρόλογος, μετάφραση Νικόλαος Ασπρούλης, εισαγωγή Κωνσταντίνος Κορναράκης.
