(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Πολλάκις εγένετο εις την νήσον ταύτην των Κυθήρων πείνα μεγάλη, ένεκα της αφορίας της γης και της αστοχίας των καρπών [η γη δεν έδινε τους καρπούς που έπρεπε], και διά της προμηθείας [της φροντίδας, της παρέμβασης] της Κυρίας Θεοτόκου, της οποίας την βοήθειαν και αντίληψιν επικαλούνται πάντες, ήρχοντο καρποί εκ μακρινών μερών και εκυβερνάτο ο λαός.
Διά τας πολλάς ευεργεσίας και χάριτας, τας οποίας ελάμβανον και λαμβάνουσιν οι Χριστιανοί προστρέχοντες εις την θαυματουργόν Εικόνα της Μυρτιδιωτίσσης, εξ ευγνωμοσύνης προς την Χάριν Αυτής, άλλοι έκτισαν κελλία, άλλοι αφιέρωσαν κτήματα και άλλα πράγματα εις μνημόσυνον αυτών και τοιουτοτρόπως έφθασε το Μοναστήριον εις την οποίαν κατάστασιν και ευπρέπειαν φαίνεται σήμερον.
Βλέπων δε ο λαός τα άπειρα θαύματα τα γινόμενα υπό της αγίας ταύτης Εικόνος, εξ ευλαβείας προς αυτήν και δι’ ευχαριστίαν προς την Θεοτόκον, απεφάσισαν ίνα ενδύσωσι την Εικόνα δι’ αργυρού επενδύματος· όθεν έστειλαν εις την Κρήτην την απαιτουμένην ύλην προς κατασκευήν του επενδύματος· ότε δε ητοιμάσθη τούτο, το πλοίον το οποίον έφερεν αυτό προς τα Κύθηρα, έξω του λιμένος της νήσου, του λεγομένου «Καψάλη», υπέστη επίθεσιν εκ μέρους Τουρκικών πλοίων εχόντων σκοπόν ίνα αιχμαλωτίσωσιν αυτό.
Τούτο έβλεπον οι Χριστιανοί ιστάμενοι επί της ξηράς, χωρίς βεβαίως να γνωρίζωσιν, ότι εντός του κινδυνεύοντος πλοίου υπήρχε το επένδυμα της αγίας Εικόνος, και ο διοικητής της νήσου, όστις φωτισθείς ασφαλώς υπό της Κυρίας Θεοτόκου, διά να δώση ολίγον θάρρος, διέταξεν ίνα πυροβολήσωσιν εκ του φρουρίου διά μιας μικράς λουμπάρδας (είδους μικρού πυροβόλου της εποχής εκείνης).
Η σφαίρα της μικράς λουμπάρδας εκείνης κατευθυνθείσα υπό αοράτου δυνάμεως έφθασε πλησίον των Τουρκικών πλοίων, τα οποία φοβηθέντα υπεχώρησαν, αφήσαντα το καταδιωκόμενον πλοίον ανενόχλητον διά να εισέλθη εις τον λιμένα.
Ιδών δε ο διοικητής και οι λοιποί το διάστημα [την απόσταση] όπερ διήνυσεν η σφαίρα χωρίς το εκπέμψαν αυτήν πυροβόλον όπλον να έχη την προς τούτο απαιτουμένην δύναμιν, ηννόησαν ότι συμβαίνει τι το θαυμαστόν και παράδοξον· διό κατελθόντες εις τον λιμένα και μαθόντες, ότι εντός του πλοίου εκείνου υπήρχε το επένδυμα της αγίας Εικόνος, εχάρησαν χαράν μεγάλην διά την Χάριν Της και το θαύμα όπερ έκαμε, διαφυλάξασα εκ των χειρών των Αγαρηνών το υπό των πιστών προσφερόμενον εις αυτήν δώρον.
Και ούτω μετ’ ευχαριστιών μεγάλων επενέδυσαν την θαυματουργόν Εικόνα της Κυρίας Θεοτόκου Μυρτιδιωτίσσης.
Πανηγυρίζει στις 24 Σεπτεμβρίου.
Από τον «Μέγα Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας», μήνας Σεπτέμβριος, τόμος 9ος.
