(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (οι Ξανθόπουλοι)
Μέθοδος και κανόνας ακριβής για όσους διαλέγουν την ησυχαστική ζωή
Συνέχεια από εδώ: https://www.pemptousia.gr/2025/10/opoios-thelei-na-isychasei-stin-enteleia-prepei-oposdipote-na-einai-praos-stin-kardia/
Πρέπει κανείς να μετανοεί γρήγορα για όσα παραπτώματα του συμβαίνουν, κι έτσι να προφυλάγεται σοφά για το μέλλον
79. Αν συμβεί να κλονιστείς σε κάτι ή να γλιστρήσεις σε κάποιο παράπτωμα ξεφεύγοντας από το πρέπον, πρέπει να συμφιλιώνεσαι αμέσως μ’ εκείνον που σε λύπησε ή τον λύπησες, και να μετανοείς με την ψυχή σου. Επίσης να πενθείς και να κλαις και να κατηγορείς πολύ τον εαυτό σου.
Κι έτσι να προσέχεις στο εξής και να προφυλάγεσαι με πολλή σοφία, όπως διδάσκει ο Κύριος Ιησούς: «Αν προσφέρεις το δώρο σου στο θυσιαστήριο κι εκεί θυμηθείς ότι ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, άφησε το δώρο σου μπροστά στο θυσιαστήριο και πήγαινε πρώτα συμφιλιώσου με τον αδελφό σου· και τότε έλα και πρόσφερε το δώρο σου».
Και ο Απόστολος Παύλος: «Κάθε δυσαρέσκεια και θυμός και οργή και κραυγή και ύβρη μακριά από σας, καθώς και κάθε κακία. να είστε μεταξύ σας εύσπλαχνοι, να συγχωρείτε ο ένας τον άλλο, καθώς και ο Θεός δια μέσου του Χριστού σάς συγχώρησε», και: «Όταν οργίζεστε, μη φτάνετε ως την αμαρτία. να μη σας βρίσκει η δύση του ηλίου ακόμη οργισμένους», και: «Μην επιζητείτε, αγαπητοί, να εκδικείστε, αλλά δώσετε τόπο στην οργή του Θεού», και: «Να μη σε νικά το κακό, αλλά να νικάς το κακό με το αγαθό». Αυτά ειπώθηκαν σχετικά με τη συμφιλίωση με τους άλλους.
Το ολίσθημα και η μετάνοια
80. Για το ολίσθημα τώρα, λέει ο άγιος Ισαάκ: «Να μη λυπηθούμε όταν γλιστρήσουμε σε κάτι, αλλά όταν επιμείνουμε σ’ αυτό. Γιατί το ολίσθημα συμβαίνει πολλές φορές και στους τέλειους· το να επιμείνει όμως κανείς σ’ αυτό είναι τέλεια νέκρωση. Τη λύπη για τα ολισθήματά μας η θεία χάρη μάς τη μετρά σαν καθαρή εργασία. Όποιος ξαναπέφτει σε ολίσθημα ελπίζοντας στη μετάνοια, αυτός βαδίζει απέναντι του Θεού με πανουργία. Σ’ αυτόν έρχεται αιφνίδια ο θάνατος και δεν προφταίνει να ολοκληρώσει τα έργα της αρετής, όπως το ήλπιζε».
Λέει επίσης: «Πρέπει διαρκώς να γνωρίζουμε ότι και στις εικοσιτέσσερις ώρες της νύχτας και της ημέρας έχουμε ανάγκη από τη μετάνοια. Η έννοια της μετάνοιας, όπως μάθαμε από τα ίδια τα πράγματα, είναι αδιάκοπη δέηση προς τον Θεό με προσευχή γεμάτη κατάνυξη για την άφεση των προηγουμένων αμαρτημάτων και λύπη για να προφυλαχτούμε από μελλοντικά».
Και πάλι: «Η μετάνοια είναι χάρη που δόθηκε στους ανθρώπους μετά τη χάρη του βαπτίσματος. Η μετάνοια είναι δεύτερη αναγέννηση από τον Θεό, και του αρραβώνα εκείνου που λάβαμε με την πίστη, περιμένουμε το χάρισμα με τη μετάνοια. Μετάνοια είναι η θύρα του ελέους, η ανοιχτή σ’ εκείνους που την αναζητούν από τη θύρα αυτή εισερχόμαστε προς το θείο έλεος. Και έξω από αυτή την είσοδο δε θα βρούμε έλεος, γιατί όλοι αμάρτησαν, κατά τη θεία Γραφή, και δικαιώνονται δωρεάν με τη χάρη του Θεού. Η μετάνοια είναι η δεύτερη χάρη και γεννιέται στην καρδιά από την πίστη και το φόβο. Ο φόβος είναι η πατρική ράβδος του Θεού που μας κυβερνά ώσπου να φτάσουμε στον πνευματικό παράδεισο· κι όταν φτάσουμε εκεί, μας αφήνει και γυρίζει πίσω. Παράδεισος είναι η αγάπη του Θεού, μέσα στην οποία περιέχεται η τρυφή που υπόσχονται όλοι οι μακαρισμοί».
Και παρακάτω: «Καθώς δεν είναι δυνατό να περάσει κανείς τη θάλασσα τη μεγάλη χωρίς πλοίο, έτσι δεν μπορεί κανείς χωρίς φόβο να περάσει προς την αγάπη. Τη βρωμερή θάλασσα των παθών που είναι ανάμεσα σ’ εμάς και στο νοητό παράδεισο, μόνο με το πλοίο της μετάνοιας μπορούμε να την περάσουμε, το οποίο έχει τους κωπηλάτες του φόβου. Αν αυτοί οι κωπηλάτες του φόβου δεν κατευθύνουν το πλοίο της μετάνοιας με την οποία διαπλέουμε τη θάλασσα του κόσμου τούτου πηγαίνοντας προς τον Θεό, τότε καταποντιζόμαστε στη βρωμερή θάλασσα».
Από την «Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών», τόμος ε’, των εκδόσεων, το Περιβόλι της Παναγίας. Μετάφραση Αντώνιος Γαλίτης.
