Ο Καθεδρικός Ναός Παναγίας της Περιβλέπτου στην Αχρίδα
Ο Καθεδρικός Ναός Παναγίας της Περιβλέπτου (St. Bogorodica Perivlepta) είναι ένα από τα σημαντικότερα μεσαιωνικά μνημεία της Αχρίδας με τα εξαίσια δείγματα της βυζαντινής εικονογραφικής τέχνης.
Η Παναγία την Περίβλεπτο κτίστηκε το 1295 από τον γαμπρό του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου, Πρόγονο Σγουρό.
Οι τοιχογραφίες είναι έργο δύο ζωγράφων από τη Θεσσαλονίκη, του Ευτύχιου και Μιχαήλ Αστραπά, οι οποίοι σημείωσαν τις υπογραφές και τα μονογράμματά τους σε διάφορα σημεία της τοιχογράφησης.
Το εικονογραφικό πρόγραμμα του ναού δεν παρουσιάζει κάποια ιδιαιτερότητα.
Τα υψηλότερα μέρη του διακοσμούνται από χριστολογικές σκηνές σε συνεχείς ζώνες που διακρίνονται για τη δραματικότητά τους και την ένταση της αφήγησης.
την επόμενη στενότερη ζώνη απεικονίζεται πάλι σε μία συνεχή αφήγηση ένας εκτενής μαριολογικός κύκλος.
Οι τοιχογραφίες χαρακτηρίζονται από τις βαριές ογκώδεις μορφές με τα εκφραστικά πρόσωπα και τη γωνιώδη κυβιστική πτυχολογία. Οι στάσεις και οι κινήσεις είναι έντονες και δραματικές.
Συνολικά οι τοιχογραφίες διακρίνονται για την υπερβολή στα εκφραστικά μέσα και στην απόδοση του όγκου.
Αποτελούν το αποκορύφωμα της λεγόμενης ογκηρής τεχνοτροπίας, του στυλιστικού ιδιώματος που αρχίζει να διαφαίνεται στην τέχνη στα μέσα του αιώνα και χαρακτηρίζεται από την ξεχωριστή έμφαση που δίνει στη στερεομετρική απόδοση των μορφών και των ενδυμάτων.
Αρχιτεκτονικά το μνημείο ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού και παρουσιάζει τέτοια ομοιότητα με τη λεγόμενη Kόκκινη Eκκλησιά στο Bουλγαρέλι της Hπείρου.