Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Ανωγή Ιθάκης είναι χτισμένος σε υψόμετρο 500 μέτρων και λέγεται ότι κατασκευάστηκε τμηματικά πριν από 700 περίπου χρόνια. Ο ναός είναι ρυθμού Βασιλικής μεγάλων διαστάσεων (30 μ. μήκος και 10 μ. περίπου πλάτος). (Φωτογραφίες: Νίκος Λουπάκης).
Το εσωτερικό του Ναού παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, δεδομένου ότι είναι ολόκληρο σκεπασμένο με τοιχογραφίες Βυζαντινής Τεχνοτροπίας και γι “αυτό το λόγο έχει κηρυχθεί απ” το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων απ” το 1959, ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο.
Το εσωτερικό του ναού παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς καλύπτεται από αξιόλογες αγιογραφίες.
Θαυμάσιες εικόνες Αγίων και μορφές Αγγέλων σπάνιας τεχνικής μαρτυρούν το ταλέντο του αγιογράφου της εποχής, του Αντωνίου εξ Αγράφων, που εργαζόταν στα μέσα του 17ου αιώνα.
Στο κτιστό, πέτρινο τέμπλο διαβάζουμε επιγραφή που αποτελεί ιστορική μαρτυρία για την παλαιότητα του ναού: Το στερέωμα των επί σοι πεποιθότων, Στερέωσον Κύριε την εκκλησίαν ην, Εκτίσω τω τιμίω σου σώματι, Μητροπολίτου Κεφαλληνίας και Ιθάκης Παΐσιου Χοιδά 1680.
Στο ναό διακρίνονται πέντε αγιογραφικές ζώνες. Μέρος της δεύτερης ζώνης του δυτικού τοίχου, απέναντι από την κυρία είσοδο, θυμίζει τα μωσαϊκά του San Vitale της Ραβένας και τοιχογραφίες των Μετεώρων. Εδώ συναντάμε μεταξύ άλλων και τις μορφές του Μεγάλου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης, μεταξύ των οποίων παρεμβάλλεται ο σταυρός της Λωραίνης.
Ο Ναός υπέστη σοβαρές ζημιές κατά την διάρκεια των καταστρεπτικών σεισμών του 1953, της περιόδου εκείνης. Λίγο αργότερα, επισκευάσθηκε με την ευγενική φροντίδα και συνδρομή του Ιθακήσιου εφοπλιστή κ. Πάνου Γράτσου και οι τοιχογραφίες συντηρήθηκαν από το συντηρητή κ. Αναστάσιο Κουτσουρή.
Οι τοιχογραφίες του Ναού είναι ένα αγιογραφικό έργο Βυζαντινής μεγαλοπρέπειας το οποίο υπογραμμίζει τον πολιτισμό της Ιθάκης εκατό χρόνια μετά τη σύγκρουση Σταυρού και Ημισελήνου (Ναυμαχία Ναυπάκτου 1571) τότε που η Ανωγή ήταν η πρωτεύουσα της Ιθάκης και η Εκκλησία της Παναγίας ήταν η Μητρόπολη του Νησιού.
Μια ασυνήθιστη λεπτομέρεια: πήλινες εντοιχισμένες στάμνες για τη βελτίωση της ακουστικής!
Στην πρόσοψη του διώροφου γυναικωνίτη αναπαρίσταται η Θεία Κρίση.
Άποψη του ναού από την πλευρά του δρόμου που διασχίζει το χωριό.