Χανιά: Ο καθεδρικός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου (Τριμάρτυρη)
Ο σημερινός καθεδρικός ναός των Εισοδίων χτίστηκε στη θέση παλαιότερου ναού της Θεοτόκου, ο οποίος ανάγεται στον 14ο αιώνα. Όταν τα Χανιά κατελήφθησαν από τους Τούρκους το 1645, ο ναός μετατράπηκε σε σαπωνοποιείο, χωρίς όμως να αλλάξει η διαρρύθμισή του.
Η εκκλησία γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου, στα Εισόδια της Θεοτόκου. Λέγεται "τριμάρτυρη" γιατί, ενώ το κεντρικό κλίτος είναι αφιερωμένο στην Παναγία, το βόρειο είναι αφιερωμένο στον Αγ. Νικόλαο και το νότιο στους τρεις Ιεράρχες.
Ο ναός, άρρηκτα συνδεδεμένος με τα ιστορικά γεγονότα, υπήρξε άσυλο και καταφύγιο των κατά καιρούς διωκομένων κατά τις εθνικές εξεγέρσεις.
Η κατασκευή του ναού ολοκληρώθηκε το 1860 στη μορφή της τρίκλιτης βασιλικής με υπερυψωμένο το καλυμμένο από οξυκόρυφη κάμαρα μεσαίο κλίτος.
Υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τους βομβαρδισμούς της πόλης από τους Γερμανούς, τον Μάϊο του 1941
Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του ναού συνδέονται περισσότερο με την παράδοση που διαμορφώθηκε στα χρόνια της Βενετοκρατίας με τους λαξευτούς πεσσούς, τα γείσα και τα πλαίσια των ανοιγμάτων.
Ο ανατολικός τοίχος του ναού κοσμείται με μεγάλες και εντυπωσιακές αγιογραφίες έργα των Γ. Καλλιτεράκη, Γ. Σταυράκη, Ε. Τριπολιτάκη και Δ. Κοκότση.
Την εποχή που η εκκλησία είχε μετατραπεί σε σαπωνοποιείο, εκεί που είναι σήμερα το καμπαναριό ήταν το καζάνι πού έβραζαν τα υλικά για το σαπούνι. Ωστόσο σε μια αποθήκη μέσα στο ναό εξακολουθούσε να φυλάσσεται η εικόνα των Εισοδίων της Παναγίας και μπροστά της άναβε πάντα ένα καντήλι, με την ανοχή του Τούρκου Πασά, διοικητή των Χανίων.
Ο ναός είχε μόλις τελειώσει όταν με την επανάσταση του 1897 υπέστη φθορές και ανακαινίστηκε με έξοδα του τσάρου της Ρωσίας σαν έμπρακτη συγνώμη προς το λαό των Χανίων για τον ρώσικο βομβαρδισμό στο Ακρωτήρι. Δωρεά του τσάρου επίσης είναι η καμπάνα της εκκλησίας.
Τα πλάγια κλίτη καλύπτονται από σταυροθόλια και διαιρούνται καθ'' ύψος από το γυναικωνίτη. Στη Βορειοδυτική γωνία του ναού είναι κτισμένο το ψηλό κωδωνοστάσιο.
Η Τριμάρτυρη βρίσκεται στην οδό Χάληδων, τον κεντρικό δρόμο που κατεβαίνει από την πλατεία 1866 στην Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου στο λιμάνι των Χανίων. Στη φωτογραφία δεξιά διακρίνεται το άγαλμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα.