Προσβάσιμη σελίδα για τα άτομα με μερική ή ολική τύφλωση
Α-
Α+

Όταν όλοι είναι εναντίον μου...

Ορθοδοξία / Ερμηνεία Αγίας Γραφής - 8 Ιουνίου 2023
Φιλόλογος Μιχάλης Κουτσός, Φιλόλογος - Συγγραφέας

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=373798)

Περιεκύκλωσάν με μόσχοι πολλοί, ταῦροι πίονες περιέσχον με.

Ἤνοιξαν ἐπ' ἐμὲ τὸ στόμα αὐτῶν, ὡς λέων ἁρπάζων, καὶ ὠρυόμενος. Ὡσεὶ ὕδωρ ἐξεχύθη, καὶ διεσκορπίσθη πάντα τὰ ὀστά μου.

 Ἐγενήθη ἡ καρδία μου ὥσεί κηρός, τηκόμενος ἐν μέσῳ τῆς κοιλίας μου.

Πέντε παρομοιώσεις από την άγρια φύση που απειλούν τον άνθρωπο, θυμήθηκε ο Δαυίδ, για να περιγράψει την δύσκολη περίσταση, στην οποία βρίσκεται, και αντιστοιχεί με την τραγική κατάσταση του Χριστού τις ημέρες των Παθών.  Στην  πρώτη νιώθει τον εαυτό του περικυκλωμένο από πολλά μοσχάρια και κάτω από την απειλή μανιασμένων ταύρων. Στη δεύτερη βρίσκεται μπροστά στα ανοιχτά τους στόματα και τον απειλούν να τον αρπάξουν, όπως ένα βρυχόμενο λιοντάρι. Στην τρίτη νιώθει τις σάρκες του σώματός  του να έχουν λιώσει και να χύνονται κάτω σαν νερό και στην τέταρτη τα κόκκαλά του να ξεκληρίζονται από τις αρθρώσεις και να σκορπίζονται παντού. Τέλος η καρδιά του από την φλόγα της αγωνίας του νιώθει να λιώνει  σαν το κερί   και να σκορπίζεται μέσα στην κοιλιά του. Γενικά νιώθει διαλυμένος και συντριμμένος κάτω από το βάρος των θλίψεών του.

Ἐξηράνθη ὡς ὄστρακον ἡ ἰσχύς μου,

καὶ ἡ γλώσσά μου κεκόλληται τῶ λάρυγγί μου,

          Συνεχίζεται η δραματική περιγραφή του Δαυίδ για την δική του κατάσταση αλλά προφητικά αναφέρεται και στα Πάθη του Χριστού, όπως και κάθε ανθρώπου που βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση. Οι εικόνες είναι πολύ παραστατικές και η μία διαδέχεται την άλλη. Οι ατυχίες και οι δυσκολίες δεν έχουν τελειωμό. Μόνο αν φέρουμε στο μυαλό μας τί μαρτύρια υπέφερε ο Χριστός, τότε θα καταλάβουμε γιατί ο ποιητής περιγράφει τόσο δραματικά την κατάσταση.

          Η δύναμή του εξασθένισε τόσο πολύ ώστε έγινε ξερή σαν ένα όστρακο. Η γλώσσα του κόλλησε στο λαρύγγι του.  Και σε άλλον ψαλμό ο Δαυίδ μιλάει κατά τέτοιον τρόπο: «κολληθείη η γλώττα μου τω λάρυγγί μου, εάν μη σου μνησθώ… Ιερουσαλήμ» Ψαλμ.136, 6).

Το «εἰς χοῦν θανάτου κατήγαγές με», μας θυμίζει το «χους ει και εις χουν απελεύσει» που σημαίνει ότι ο Θεός πήρε χώμα από την γη, έκανε πηλό και ύστερα του έδωσε την ζωή, ενώ πρώτα ήταν νεκρός. Εδώ θέλει να πει ότι οι δυσκολίες τον επανέφεραν στην κατάσταση πριν πάρει ζωή, σε κατάσταση θανάτου.

Το «ἐκύκλωσάν με κύνες πολλοί» αναφέρεται στους Ρωμαίους στρατιώτες και τους άλλους μη Ιουδαίους, τους οποίους πιο μπροστά τους χαρακτήρισε μοσχάρια και ταύρους. Ως γνωστόν τα σκυλιά κυκλώνουν το θύμα τους, γαυγίζουν και ορμάνε να το κατασπαράξουν.

Το «συναγωγὴ πονηρευομένων περιέσχον με» αναφέρεται  στην Συναγωγή των Εβραίων, οι οποίοι με τις πονηριές τους και τις ψευδομαρτυρίες καταδίκασαν τον πιο αθώο άνθρωπο, τον Χριστό.

Ὤρυξαν χείράς μου, καὶ πόδας μου,

ἐξηρίθμησαν πάντα τὰ ὀστά μου,

αὐτοὶ δὲ κατενόησαν, καὶ ἐπείδόν με.

          Και αυτή η αναφορά αφορά τον Εσταυρωμένο Χριστό, τον οποίο με τα καρφιά τους οι Εβραίοι τρύπησαν χέρια και πόδια. Τον ξεγύμνωσαν με αποτέλεσμα να φανεί ο σκελετός του σώματός του και έτσι μπορούσε κανείς να μετρήσει τα κόκκαλά του από τις αρθρώσεις. Τον Χριστό τον κορόϊδευαν λέγοντάς του «αν είσαι Υιός του Θεού, κατέβα  από τον Σταυρό», όμως από τον σεισμό που επακολούθησε κατάλαβαν ότι όντως ήταν Υιός του Θεού, αλλά δεν το ομολόγησαν, όπως ο ληστής πάνω στον Σταυρό και ο εκατόνταρχος κάτω από τον Σταυρό.

«Διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοίς,

καὶ ἐπὶ τόν ἱματισμόν μου ἔβαλον κλῆρον».

          Το δίστιχο αυτό ψάλλεται την Μ. Παρασκευή, όταν διαβάζεται το ευαγγέλιο της Σταύρωσης. Πάνω σε αυτό το ζήτημα έγινε μεγάλη κουβέντα, τόσο για το άγιο Μανδύλιο, όπου αποτυπώθηκε η μορφή του Χριστού, όσο και  για τον Χιτώνα του Χριστού, που έγινε και ταινία με ομώνυμο τίτλο μιας πολύ μεγάλης παραγωγής. Η αλήθεια είναι ότι ο συνήθης ιματισμός των Εβραίων, όπως και του Χριστού, ήταν ένα ιμάτιο, που το φορούσαν  κατάσαρκα, όπως το πουκάμισο, που εδώ είναι άρραφος, ένα άλλο  ιμάτιο  από επάνω και τέλος ένας χιτώνας εξωτερικά. Οι στρατιώτες έσχισαν τα δύο από πάνω ρούχα σε τέσσερα κομμάτια και το άρραφο ιμάτιο το έβαλαν σε κλήρο. Αυτό οι στρατιώτες το έκαναν περιπαικτικά, όμως ο χιτώνας που πήρε ο εκατόνταρχος, έγινε πηγή ευλογίας και θαυμάτων. Αποκαλυπτικό όμως και το Ανάγνωσμα της Προφητείας Ἡσαΐου (Κεφ. Ν' 4-11), που διαβάζεται την Μ. Παρασκευή:

«Τὸν νῶτόν μου ἔδωκα εἰς μάστιγας, τὰς δὲ σιαγόνας μου εἰς ῥαπίσματα, τὸ δὲ πρόσωπόν μου οὐκ ἀπέστρεψα ἀπὸ αἰσχύνης ἐμπτυσμάτων, καὶ Κύριος, Κύριος βοηθός μοι ἐγενήθη… Ἰδοὺ Κύριος, Κύριος βοηθήσει μοι, τίς κακώσει με; ἰδοὺ πάντες ὑμεῖς, ὡς ἱμάτιον, παλαιωθήσεσθε, καὶ ὡς σὴς καταφάγεται ὑμᾶς. Τίς ἐν ὑμῖν ὁ φοβούμενος τὸν Κύριον; ὑπακουσάτω τῆς φωνῆς τοῦ παιδὸς αὐτοῦ.

 Οἱ πορευόμενοι ἐν σκότει, καὶ οὐκ ἔστιν αὐτοῖς φῶς, πεποίθατε ἐπὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου, καὶ ἀντιστηρίσασθε ἐπὶ τῷ Θεῷ. Ἰδοὺ πάντες ὑμεῖς ὡς πῦρ καίετε, καὶ κατισχύετε φλόγα, πορεύεσθε τῷ φωτὶ τοῦ πυρὸς ὑμῶν, καὶ τῇ φλογὶ ᾗ ἐξεκαύσατε· δι' ἐμὲ ἐγένετο ταῦτα ὑμῖν, ἐν λύπῃ κοιμηθήσεσθε».

Σὺ δέ, Κύριε, μὴ μακρύνης τὴν βοήθειάν σου ἀπ' ἐμοῦ,

 εἰς τὴν ἀντίληψίν μου πρόσχες.

          Συνεχίζει ο Δαυίδ να περιγράφει προφητικά την ψυχική κατάσταση πρώτα την δικιά του και ύστερα και κυρίως του Χριστού πάνω στον Σταυρό. Ο ίδιος ο Κύριος πάνω στον Σταυρό αισθάνθηκε εγκαταλειμμένος από όλους ακόμη και από τον Θεό, γι’ αυτό έβγαλε μια κραυγή και είπε: «Θεέ μου, Θεέ μου ίνα τί με εγκατέλιπες». Ζητούσε την βοήθεια του Θεού Πατέρα του με αρνητικό τρόπο ως άνθρωπος αδύνατος,  να μην αργήσει να τον βοηθήσει, και με θετικό τρόπο να  σπεύσει  και να τον στηρίξει.

Ῥύσαι ἀπὸ ῥομφαίας τὴν ψυχήν μου,

Ρομφαία είναι το μαχαίρι που είχαν στον οπλισμό τους οι Ρωμαίοι στρατιώτες, ρομφαία ήταν για την Παναγία και ο θάνατος του γιού τους, κατά την προφητεία του Συμεών, ρομφαία όμως είναι και οι επιθέσεις των δαιμόνων που λυσσούσαν και ήθελαν να τον εξοντώσουν, για να μην τους πάρει την εξουσία τους στον αμαρτωλό κόσμο.

καὶ ἐκ χειρὸς κυνὸς τὴν μονογενή μου.

Το σκυλί δεν έχει χέρι, αλλά σκυλί εδώ είναι οι Εβραίοι που και  αυτοί λύσσαξαν για να τον κατασπαράξουν. Μονογενής είναι ο Χριστός αλλά μονογενής, δηλαδή μονάκριβη, είναι και η ψυχή του ανθρώπου, που οι δαίμονες λυσσομανούν να την αρπάξουν.

Σώσον με ἐκ στόματος λέοντος,

Λιοντάρι και πάλι είναι οι Εβραίοι, που πιο πάνω τους είπε λυσσασμένα σκυλιά, το οποίο   παραμονεύει   κρυμμένο στη φωλιά του για να επιτεθεί στο θύμα του.

καὶ ἀπὸ κεράτων μονοκερώτων τὴν ταπείνωσίν μου.

Ο μονοκέρατος είναι πολύ δυνατό αλλά και υπεροπτικό ζώο, όπως ο ρινόκερος, αλλά εδώ και πάλι εννοεί τον Δαίμονα, που γεμάτος έπαρση ορμάει να κατασπαράξει, αυτόν που θα τον εκθρονίσει από αυτόν τον αμαρτωλό κόσμο, στον οποίο αυτός κυριαρχεί απόλυτα. Όμως ο Χριστός ταπεινωμένος και νεκρός θα νικήσει τον θάνατο, δηλαδή τον Διάβολο, με τον θάνατό του «θανάτω θάνατον πατήσας» και θα του πάρει όλα τα λάφυρα  «εσκύλευσας τον Άδην μη πειρασθείς υπ’ αυτού».

Διηγήσομαι τὸ ὄνομά σου τοὶς ἀδελφοίς μου,

ἐν μέσῳ ἐκκλησίας ὑμνήσω σε,

          Ο Δαυίδ προβλέπει το μέλλον και αναγγέλλει τα μελλοντικά γεγονότα, που συνδέονται με την ζωή του Χριστού. Συγκεκριμένα εδώ αναφέρεται στην διδασκαλία που έκανε στους Μαθητές του, τους οποίους αποκαλεί αδελφούς, όπως και στους μελλοντικούς πιστούς. Η εκκλησία είναι βέβαια η συναγωγή των Εβραίων, όπου ο Χριστός πήγαινε και ερμήνευε τους προφήτες που μιλούσαν για την έλευσή του, εκκλησία όμως είναι και η εκκλησία του Θεού αλλά και ο οίκος του Θεού, όπου γίνεται η διδασκαλία του Χριστού για φωτισμό των ανθρώπων στο θέλημα του Θεού. Εκεί αναπέμπονται οι ύμνοι και οι δοξολογίες προς τον Θεό, τον Δημιουργό και Πατέρα μας.

(Συνεχίζεται)


Valid CSS! Valid HTML!