Αφιέρωμα στη Μακεδονία

Παύλος Μελάς, ο πρωτομάρτυρας της μακεδονικής ελευθερίας

Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, επιτέλους κατανοείται η σημασία του Μακεδονικού Αγώνα στο όλο γίγνεσθαι του Ελληνισμού. Επική αντίσταση αρχικά και αντεπίθεση στη συνέχεια του μακεδονικού Ελληνισμού συγκλόνισε την Ελλάδα της Μελούνας, αφύπνισε τους υπνώττοντας και αντέστρεψε ραγδαία τους κανόνες του παιχνιδιού στο μακεδονικό χώρο. Ο Παύλος Μελάς ταυτίσθηκε και συμβόλισε, με τη δράση […]

Παύλος Μελάς: Το ασάλευτο εθνικό μας θεμέλιο

«…Πλατιά του ονείρου μας η γη και απόμακρη. Και γέρνεις εκεί και σβεις γοργά. Ιερή στιγμή. Σαν πιο πλατιά τη δείχνεις, και τη φέρνεις σαν πιο κοντά!» Κι εκεί, επάνω στην πλατιά τη γη της Μακεδονίας, γέρνεις γεμάτος θεία αγαλλίαση και ανδρεία, ω Τραντέλληνα, ω γόνε των Μελάδων, ψυχή της Μακεδονίας! …Θα ‘θελα να προσέγγιζα […]

Tον έσφαξαν των Γρεβενών τον άφοβο Δεσπότη

Μητροπολίτης Γρεβενών Αιμιλιανός Λαζαρίδης (1877-1911) Έσπερος Από το περιοδικό «Η ΔΡΑΣΗ ΜΑΣ» Tον εσφαξαν τών Γρεβενών τον άφοβο Δεσπότη, τον εσφαξαν τον αξιον του Γένους στρατιώτη. Θρήνησε, μάνα, θρήνησε κι άλλη μεγάλη μίτρα, που την αίματοκύλισαν της λευτεριάς, τά φύτρα.(Γ.Σουρής) Η φύση πανηγύριζε, μά ό λαός θρηνούσε εκείνη τήν όκτωβριάτικη μέρα του 1911, πού ό […]

Ο πρώτος Ιερέας Οπλαρχηγός του Μακεδονικού Αγώνα

Ήταν οπλαρχηγός του Μακεδονικού Αγώνα με το ψευδώνυμο Καπετάν Ανδρούτσος. Το όνομά του ήταν Παπαπασχάλης Α. Τσιάγκας και γεννήθηκε στο Λειβαδοχώρι Σερρών όπου και υπηρέτησε ως Ιερέας. Το 1905 ήλθε στα Σέρρας ως Ιερέας στην εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα. Στις 4–10–1906 οι Βούλγαροι σκότωσαν τον πατέρα του, τραυμάτισαν σοβαρά την μητέρα του και έκαψαν το […]

“Αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε!”

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=153095] Διεπίστωσαν τον άμεσο κίνδυνο της Μακεδονίας και με αλλεπάλληλες εκθέσεις και αναφορές στα πατριαρχεία και στις ελληνικές κυβερνήσεις διεκτραγωδούσαν τους μύριους κινδύνους της Μακεδονίας και απαιτούσαν εσπευσμένη επείγουσα βοήθεια για να εξουδετερωθεί η βουλγαρική πίεση. Άμεση ήταν η ανάγκη να αποκατασταθεί η κλονισμένη εθνική αξιοπρέπεια από τον άτυχο πόλεμο του 1897 και από […]

«Να ξέρετε πως αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει..»

[Προηγούμενη δημοσίευση:  https://www.pemptousia.gr/?p=174149] Τρία χρόνια μετά τη θυσία του Μελά, ένας Γάλλος που οργώνει την περιοχή, ο Παγιαρές, θα γράψει με αντικειμε­νικότητα και διαύγεια, που δυστυχώς δεν συνιστά την εξω­τερική πολιτική της χώρας του απέναντι στο σήμερα: «Τί με ενδιαφέρει αν τα θύματα του βουλγαρικού κομιτάτου μι­λούν ελληνικά, κουτσοβλάχικα, τουρκικά ή βουλγάρικα; Ό,τι με ενδιαφέρει είναι […]

Οι προσπάθειες αντίστασης των Μακεδόνων στον Πανσλαβισμό μέσω του εκπαιδευτικού αγώνα

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=152949] Παρόμοια ποιήματα από τέτοιες ειδήσεις έγραψε ο Αλέξ. Σούτσος υπό τον τίτλο «Ο ψωμοζήτης στρατιώτης» (1831) και «Ο εξόριστος» και τα οποία ενέπνευσαν τον ζωγράφο Θεόδ. Βρυζάκη, σύγχρονο των γεγονότων, να συνθέσει τον συγκλονιστικό πίνακά του «Το τυφλό παλληκάρι», ή «Ο ανάπηρος του Αγώνα». Θα ήταν πραγματικά ενδιαφέρον να ασχοληθεί κανείς με την […]

“Όποιος τυράννους δεν ψηφεί κι ελεύθερος θέλει να ζει, δόξα, τιμή, ζωή του είν μόνον το σπαθί του”

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=173639] Ο Μελάς είχε σαφή και έγκυρη αίσθηση, και την είχε με ιδιαίτερη ψυχική συντριβή, ότι η βία δυστυχώς είναι ισχυρότερη των διπλωματικών και ακαδημαϊκών επιχειρημάτων. Όταν ο άλλος σου μπήγει το μαχαίρι στο κόκαλο, καμία διπλωματία δε θα σε σώσει. Εκείνη την ώρα τον λόγο έχουν τα όπλα. Όποιος τυράννους δεν ψηφεί κι […]

Όταν ο Μητροπολίτης Καστοριάς, Γερμανός Καραβαγγέλης συνάντησε τον Παύλο Μελά

Επέτειος του Μακεδονικού Αγώνα σήμερα, κατά συνέπεια και μνήμη Παύλου Μελά, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στη Μακεδονία στις 13 Οκτωβρίου 1904. Ήταν νεότατος, μόλις 34 χρόνων… Την ίδια ηλικία είχε και ο Γερμανός Καραβαγγέλης όταν πρωτοήλθε στη Μακεδονία το 1900 ως μητροπολίτης Καστοριάς. Ήταν ένας ιδιαίτερα μορφωμένος νέος, με σπουδές στη Γερμανία, […]

Η αποτυχία της επανάστασης των Μακεδόνων και τα οδυνηρά επακόλουθά της

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=152481] Η οικογένεια Μεσθανέως επιβιώνει σήμερα στην Θεσσαλονίκη, ένα μέλος της είναι συνάδελφος στην Οδοντιατρική του Α.Π.Θ. Η Θεσσαλονίκη, κυρίως, από τις μακεδονικές πόλεις, πληρώνει βαρύτατο φόρο αίματος ιδίως τα δύο έτη 1821 και 1822, τόσο που το 1825 -1826 να αριθμεί μόνον 3.000 Έλληνες. Γρήγορα όμως ο ελληνικός πληθυσμός ανασυγκροτήθηκε, όσοι σώθηκαν επέστρεψαν, […]

Η Πηνελόπη Δέλτα και η Μακεδονία

Η Πηνελόπη Μπενάκη-Δέλτα (1874-Μάιος 1941) γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια, ανήκε, δηλαδή, στον Ελληνισμό της Διασποράς. Τριτότοκο παιδί του μεγαλεμπόρου Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη, χιακής καταγωγής, έζησε σε κοσμοπολίτικο περιβάλλον, αλλά ανατράφηκε σε οικογένεια με αυστηρές αρχές, όπου το ενδιαφέρον για όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα ήταν ζωηρό. Επομένως η νεαρή Πηνελόπη, που μορφώθηκε […]

Η Μακεδονία και οι εθνικοί αγώνες

Η Μακεδονία από των αρχαιοτάτων χρόνων, όπως μας θυμίζει και ο Στράβων, ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την υπόλοιπη Ελλάδα και ως εκ τούτου οι Μακεδόνες ήταν πάντα παρόντες στους εθνικούς αγώνες. Εξηγούμαι επ’ αυτού. Από τα πολλά που θα είχε να αναφέρει κανείς σημειώνουμε ενδεικτικώς τα γεγονότα της περιόδου 1382 – 1387, όταν διοικητής της […]