Αγιογραφία – Ζωγραφική – Γλυπτική

Πολλά πράγματα ἀ-σχημα γίνονται από άγνοια. Και αυτό συχνά είναι αποτέλεσμα συνειδητής άρνησης να δει κανείς την ιστορία και την πραγματικότητα. Πολλοί σημερινοί πνευματικοί άνθρωποι και άνθρωποι των τεχνών νομίζουν λανθασμένα πως ο πολιτισμός ξεκίνησε από την εποχή της Αναγέννησης διαγράφοντας τελείως όλα όσα έχουν προηγηθεί ή ερμηνεύοντας όπως θέλουν την προ Αναγεννήσεως εποχή με […]

Ποια είναι τα πρόσωπα που απεικονίζονται στους μαρμάρινους ανδριάντες και ποιες στιγμές απαθανατίζουν οι μαρμάρινες στήλες που βρίσκονται στο προαύλιο του ιστορικού μεγάρου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών; Πώς από την αρχαιοπρέπεια περνάμε στην εθνοπρέπεια μέσα από την τέχνη της γλυπτικής στη νεότερη Ελλάδα; Ποιοι είναι οι γλύπτες, πότε φιλοτέχνησαν τα συγκεκριμένα έργα και […]

Τον Μάρτιο του 1941, στα αλβανικά βουνά, η Παναγία εμφανίστηκε σε έλληνα αξιωματικό, ο οποίος ανέφερε το γεγονός. Με διαταγή της 8ης Μεραρχίας, στρατιώτες έκτισαν μία εκκλησία στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Παράλληλα, ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, ο οποίος υπηρετούσε τότε, αγιογράφησε την εικόνα της Παναγίας και της έδωσε το προσωνύμιο: Η Παναγία της Νίκης. […]

Απεικονίσεις της Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας: Παραλλαγές και Συμβολισμοί στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο[1]  (Μέρος Α΄) Η εικόνα της Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας (δηλαδή της Παναγίας που κρατά τον Χριστό βρέφος) είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και διαδεδομένα θέματα της βυζαντινής εικονογραφίας. Σε αυτό το θέμα, η Θεοτόκος παρουσιάζεται ως Μητέρα του Θεού, αγκαλιάζοντας τον Χριστό βρέφος με […]

Η Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. και η Αγιορειτική Εστία, συνδιοργανώνουν την προβολή του ντοκιμαντέρ του Πάνου Καρκανεβάτου με τίτλο: Ιερή Τέχνη, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 18 Απριλίου 2024, στις 18:30 το απόγευμα, στο Αμφιθέατρο Δ΄ του 1ου ορόφου της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Η ταινία ντοκιμαντέρ «Ιερή Τέχνη» ακολουθεί τη διαδρομή της Βυζαντινής εικονογραφίας […]

Η ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΗ ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ[1] Πολλοί υμνογράφοι και συγγραφείς της εκκλησίας συνέθεσαν εορταστικούς ύμνους και κείμενα προς τιμήν της Θεοτόκου, προκειμένου να ψάλλονται στο πλαίσιο του εορτασμού των γιορτών των σχετικών με το πρόσωπο της[2]. Στη συλλογή εικόνων του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου περιλαμβάνονται παραστάσεις που εικονογραφούν […]

(Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=392063) Ο Μακρυγιάννης, λέει,  γράφει ένα έργο, που αναδεικνύει τη ζωντανή έκφραση του λαού, όπως συμβαίνει και στον Ερωτόκριτο. Μαζί με τα παραπάνω, εντοπίζονται και επιπλέον παραλληλισμοί, όπως ο παραλληλισμός του Θεόφιλου με τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, που παρουσιάζεται κι  αυτός εξίσου ως ένας ταπεινός λαϊκός τεχνίτης. Ο Θεόφιλος δεν είναι ακαδημαϊκά μορφωμένος, δεν […]

Ο μοναχός π. Λουκάς ο Ξενοφωντινός, με καταγωγή από τη Λάρισα, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους αγιογράφους. Διακονεί στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος του Αγίου Όρους και, μαζί με τους υπόλοιπους μοναχούς του αγιογραφικού εργαστηρίου, έχει ιστορήσει ναούς εντός αλλά και εκτός της αθωνικής πολιτείας. Τέτοια παραδείγματα αποτελούν το νέο καθολικό της Μονής Ξενοφώντος, η […]

«Έαρ χελιδών ου καθίστησι μία                                                                                                                                                          αi τρεις αηδόνες δε των ψυχών έαρ [1]». Το άρθρο αυτό έχει θέμα την επιστροφή μίας ακόμα φορητής εικόνας από την κατεχόμενη γη μας. Πρόκειται ουσιαστικά για τον επαναπατρισμό μιας δεσποτικής εικόνας (εικ. 1) που απεικονίζει τους Τρεις Ιεράρχες, Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Θεολόγο. Οι Τρεις […]

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) «Τη πτωχεία τα πλούσια», Η γνήσια ελληνική τέχνη   Συνέχεια από εδώ: https://www.pemptousia.gr/?p=387469   Η τέχνη είναι σωστή κι αληθινή, όταν εκείνος που την κάνει έχει και γερό ένστικτο, όπως οι απλοί άνθρωποι των χωριών, ενώ εκείνος που κάνει ό,τι κάνει με ξερή γνώση, και κείνη δανεική και συμβατική, όπως η αρχιτεκτονική, […]

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)   «Εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά, τη πτωχεία τα πλούσια». Αυτά τα θαυμάσια λόγια είναι παρμένα από το τροπάρι του αγίου Νικολάου και λένε πως αυτός ο άγιος απέκτησε με την ταπείνωση τα υψηλά, δηλαδή αξιώθηκε να πάρει μεγάλα πνευματικά χαρίσματα με την ταπείνωση, και με τη φτώχεια πλούτισε την ψυχή του […]

Για να κατανοήσουμε την πορεία της ρωσικής εικονογραφίας και τη σχέση της προς την βυζαντινή, πρέπει να έχουμε πάντοτε υπ’ όψη, ότι οι Έλληνες διέθεταν μακραίωνα παράδοση πλαστικών τεχνών, την οποία κληρονόμησε ο βυζαντινός πολιτισμός, ενώ οι Ρώσοι δεν είχαν προϊστορία πλαστικών αναζητήσεων. Ωστόσο, μετά τον εκχριστιανισμό του ο ρωσικός λαός εκφράσθηκε κυρίως μέσα από […]