Πολιτισμική Κληρονομιά – Παράδοση

Συντήρηση και πρόοδος

Όταν γίνει λόγος για συντήρηση και πρόοδο και τύχει ν’ αναφερθεί η Εκκλησία, οι περισσότεροι άνθρωποι την θεωρούν ως το προπύργιο του συντηρητισμού. Και δεν είναι μόνον αι αδιάφοροι ή οι κακώς πληροφορημένοι αυτοί που έχουν αυτή την άποψη, Και οι πιό πολλοί συνειδητοί χριστιανοί υποστηρίζουν εύκολα πως η Εκκλησία είναι από τη φύση της […]

“Κυκλάδες: Τόποι, Μορφές, Σύμβολα”

Λευτέρης Κρητικός To Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού παρουσιάζει για πρώτη φορά στο Μέγαρό του, στην Αίθουσα Εκθέσεων Νικόλαος Γύζης, αντιπροσωπευτικά έργα συγχρόνων Τηνίων καλλιτεχνών, στην έκθεση με τίτλο «Κυκλάδες: Τόποι, Μορφές, Σύμβολα», που θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Οκτωβρίου. Χρήστος Σανταμούρης Στην «Πεμπτουσία» μίλησε για την έκθεση ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού κ. Μάρκος […]

Περί της διατάξεως των διαφόρων Αγίων Εικόνων και παραστάσεων εν τω ιερώ Ναώ

Ο Χριστιανικός ναός παριστάνει συμβολικώς την Άνω Ιερουσαλήμ ή τον Επίγειον Ουρανόν, όπως λέγει τούτο το ωραίον τροπάριον: «Ουρανός πολύφωτος η εκκλησία, συγκαλούσα άπαντας προς ευφροσύνην τους πιστούς, εν ω εστώτες κραυγάζομεν· Τούτον τον οίκον στερέωσον Κύριε.» Ο Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης λέγει ότι «ο ναός είναι η εικών της θείας Εκκλησίας και παριστάνει ό,τι υπάρχει […]

Φώτης Κόντογλου: Η Κύπρος και η παράδοσή της

«Υιέ, μη σε καταλάβη βουλή κακή, η απολείπουσα διδασκαλίαν νεότητος, και διαθήκην θείαν επιλελησμένη· Υιέ, φύλασσε νόμους πατρός σου και μη απώση θεσμούς μητρός σου. Εισίν οδοί δοκούσαι είναι ορθαί, ανδρί, τα μέντοι τελευταία αυτών βλέπει εις πυθμένα, άδου». Η Κύπρος, που έχει τόση γερή παράδοση κι αγνό Ελληνισμό, αρχίζει και κείνη να αρρωσταίνει. Να […]

Καλοκαίρι στο Άγιον Όρος

Στ’ Άγιον Όρος πήγα πολλές φορές. Την πρώτη φορά κάθησα παραπάνω από δυο μήνες κ’ έκανα γνωριμία με πολλούς πατέρες και λαϊκούς, γιατί υπάρχουνε εκεί πέρα και αγωγιάτες αρβανίτες, παραγυιοί και γεμιτζήδες που φορτώνουνε κερεστέ στα καράβια. Στη Δάφνη, που είναι η σκάλα που πιάνουνε τα βαπόρια, βρισκόντανε και κάτι ψαράδες κοσμικοί, κ’ εκεί γνωρίσθηκα […]

Τι είναι η ορθόδοξη εικονογραφία

Η θρησκεία του Χριστού είναι η αποκάλυψη της αλήθειας απ’ Αυτόν. Κι’ αυτή η αλήθεια είναι η γνώση του αληθινού Θεού και του πνευματικού κόσμου. Πνευματικός κόσμος δεν είναι αυτός που τον λέγανε πνευματικόν οι άνθρωποι, και τον λένε ακόμα. Τη θρησκεία του ο Χριστός την λέγει «οίνον καινόν» «καινούργιο κρασί», και «άρτον από του […]

Το τρελλό νερό: Η αλήθεια, η ψευτιά, η ζωή και ο θάνατος

Η ψευτιά και ο πνευματικός εκφυλισμός απλώνει μέρα με την ημέρα απάνω στους Έλληνες και τους παραμορφώνει. Έναν λαό που ξεχωρίζει ανάμεσα σ’ όλα τα έθνη και που είναι γεμάτος πνευματική υγεία, πάμε να τον κάνουμε εμείς, οι λογής-λογής καλαμαράδες, κ’ οι άλλοι γραμματιζούμενοι, σαχλόν, χωρίς χαρακτήρα, χωρίς πνευματικό νεύρο, χωρίς πνευματική ανδροπρέπεια, χωρίς χαρακτήρα. […]

Η Λειτουργική Εικονογραφία (Φ.Κόντογλου)

Ο χαρακτήρ της ορθοδόξου είκονογραφιάς είναι λειτουργικός και δογματικός. Ενώ ο χαρακτήρ της δυτικής θρησκευτικής τέχνης είναι αναπαραστατικός και ιστορικός. Η αγιογραφία είναι μία από τας αγίας τέχνας, όπου συνεργεί εις το να γίνη φανερόν εις τα όμματα των πιστών το μυστήριον του Θεού και Πατρός και του Χριστού, «εν ώ εισί πάντες οι θησαυροί […]

Λαϊκές ενδυμασίες Αργολιδοκορινθίας

Οι λιγότερο μελετημένες φορεσιές του ελληνικού χώρου είναι αυτές από την Πελοπόννησο. Γεγονός περίεργο, μιας και γύρω στα 1920 τα κεντήματα από τις πελοποννησιακές χωρικές φορεσιές, κυρίως εκείνα από την Αργολιδοκορινθία, ήταν περιζήτητα, άρα γνωστά.

Οι Γκαγκαούζοι της δημοκρατίας της Μολδαβίας

Συνεχίζοντας το αφιέρωμά μας στους Γκαγκαούζους, στρέφουμε την προσοχή μας στον νότο της Μολδαβίας. Οι Γκαγκαούζοι της περιοχής αυτής παρουσιάζουν ιστορικές, πολιτισμικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες που μας αφορούν άμεσα. Ως ορθόδοξοι αλλά και ως Έλληνες οφείλουμε να προσεγγίσουμε με αγάπη Χριστού τους εκεί ευρυσκόμενους ομόδοξους Γκαγκαούζους, γιατί ιστορικά τουλάχιστον, η κοινή μοίρα ήθελε να είμαστε […]

Το Ούτι (μέρος β’): Αισθητική και ερμηνεία

Με τις ρίζες του να φτάνουν μέχρι την αρχαία λύρα, το ούτι κατάφερε στο πέρασμα των αιώνων να εξελιχθεί και να δώσει το δικό του στίγμα σε Δύση και Ανατολή. Άλλοτε ως ούτι και άλλοτε ως λαούτο, κατοχυρώθηκε στην συνείδηση του λαού μας, αποτελώντας πλέον στοιχείο της μουσικής μας κληρονομιάς. Υπάρχουν δύο βασικές αντιλήψεις και […]

Οι Γκαγκαούζοι

Ζώντας στην εποχή που υπάρχει η τάση ενοποίησης και επικοινωνίας μεταξύ των λαών, οφείλουμε να προσεγγίσουμε και να βοηθήσουμε άλλους ομόδοξους λαούς, οι οποίοι παρουσιάζουν ιστορικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση των Γκαγκαούζων των Βαλκανίων. Το κείμενο επιμελήθηκαν οι ερευνητές: Λουκά Νικόλαος, Ταπούρης Νικόλαος, και μέλη του Συλλόγου Φίλων της Γκαγκαουζίας Εθνολογικός […]