Ιερές Μονές και Ιεροί Ναοί

«Α γαρ ο λόγος διά της ακοής παρίστησι, ταύτα γραφή σωπώσα διά μιμήσεως δείκνυσι.» Αγ. Γερμανός Κων/πόλεως. PG 98, 172 C Στις Μονές των Μετεώρων διασώζεται σήμερα η θρησκεία μας και η εξ αυτής πνευματική παράδοσις. Συνέβαλαν οι εγκαταβιούντες μοναχοί στη διάσωση της τέχνης της αγιογραφίας, αφού την εκαλλιέργησαν και οι ίδιοι επειδή επίστευαν ότι […]

Η Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου, που η ίδρυσή της αποτελεί αφετηρία του οργανωμένου μετεωρικού μοναχισμού Η Μονή του Μεγάλου Μετεώρου ή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ιδρύθηκε λίγο πριν από τα μέσα του ιδ΄ αιώνα από τον όσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, ο οποίος και υπήρξε ο πρώτος κτίτορας της Μονής και οργανωτής συστηματικού μοναστικού κοινοβίου. Γι΄ […]

Η Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου λειτουργεί από το 1961 ως γυναικείο μοναστήρι. Η Μονή του Αγίου Στεφάνου, την οποία παλαιά παράδοση συνδέει με τον γυναικείο μοναχισμό, λειτουργεί από το 1961 ως γυναικείο μοναστήρι με πολυμελή και δραστήρια αδελφότητα, η οποία, παράλληλα με το πλούσιο και υψηλής στάθμης πνευματικό και πολυσχιδές φιλανθρωπικό της έργο, έχει να […]

Η Ιερά Μονή Βαρλαάμ ορθώνεται επιβλητική στους βράχους των Μετεώρων από τον 14ο αιώνα Η Μονή Βαρλαάμ ιδρύθηκε στα μέσα του ιδ΄ αιώνα από τον σύγχρονο του οσίου Αθανασίου του Μετεωρίτη ασκητή Βαρλαάμ. Το μεγαλόπρεπο σημερινό καθολικό, πού τιμάται στην μνήμη τω ν Αγών Πάντων, έκτισαν στα 1541/42 οι Γιαννιώτες αδελφοί ιερομόναχοι Θεοφάνης (†1544) και […]

Οι ιερές μονές Ρουσάνου και Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Η Μονή του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά οφείλει την ονομασία της, πιθανότατα, σε κάποιον παλαιό κτίτορά της, πού θα πρέπει να τοποθετηθεί χρονικά στον ιδ΄ αιώνα, μαζί με τις απαρχές της μοναστικής ζωής πάνω στον βράχο αυτόν. Το μοναστήρι όμως ανακαινίστηκε ριζικά κατά τήν πρώτη δεκαετία του ιζ΄ […]

Τα Μετέωρα, η «θηβαΐδα» των Σταγών, όπως εύστοχα αποκλήθηκαν, αποτελούν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μετά το Αγιον Όρος μοναστικό συγκρότημα του ελλαδικού χώρου. Στο βορειοδυτικό άκρο της θεσσαλικής γης, ανάμεσα στους θεόρατους ορεινούς όγκους της Πίνδου και των Αντιχασίων, κοντά στην αγκαλιά του Πηνειού, συντροφευμένοι, από τα πανάρχαια χρόνια, από τις νύμφες των ελληνικών δρυμών […]

Της Χρυσάνθης Σταυροπούλου-Τσιούμη Καθηγήτριας στο ΑΠΘ   Να αναζητήσει κανείς τους ιδιαίτερους λόγους για τους οποίους κάποιοι άνθρωποι, επώνυμοι ή ανώνυμοι, μόνασαν κατά τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους στους βράχους της Μεγάλης Πρέσπας είναι δύσκολο. Ίσως είναι καλύτερα ο επισκέπτης να κάνει σήμερα τις δικές του σκέψεις και προεκτάσεις αφήνοντας τη γοητεία της φύσης και […]

Εξέχουσα θέση στην εκκλησιαστική τέχνη (αρχιτεκτονική, ζωγραφική, ξυλογλυπτική) κατέχουν τα μοναστήρια της Δυτικής Μακεδονίας, που βρίσκονται στα σημερινά διοικητικά όρια των νομών Κοζάνης και Γρεβενών. Ο Αλιάκμονας από τη μια μεριά, που διασχίζει την περιοχή και οι ορεινοί όγκοι των Πιερίων, των Χασίων, της Πίνδου και του Βοΐου από την άλλη έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην […]

Του Σωτήρη Βογιατζή, Αρχιτέκτονα αναστηλωτή. Ο Αλιάκμονας το σχεδόν άγνωστο για τον πολύ κόσμο ποτάμι της Δυτικής Μακεδονίας πέραν του μοναδικού του φυσικού κάλλους, αποτελεί συγχρόνως κοιτίδα των ιστορικών και θρησκευτικών παραδόσεων της περιοχής. Στις όχθες του κτίστηκαν την εποχή της τουρκοκρατίας σειρά μοναστικών κέντρων, μονυδρίων, ασκηταριών συνδεδεμένων όπως αναφέρουν τα αγιολογικά κείμενα με πνευματικούς […]

Το πολύπλευρο έργο των μονών από την πρώιμη βυζαντινή περίοδο έως σήμερα. Οι γνώσεις μας για τον οργανωμένο μοναστικό βίο στη Μακεδονία κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο είναι ακόμη ελλιπείς και αποσπασματικές. Οι γραπτές πηγές Ελάχιστα βοηθούν στον εντοπισμό μονών, ενώ η αρχαιολογική έρευνα, στην οποία, κυρίως, θα στηριχθούν ασφαλέστερα συμπεράσματα για το θέμα, έχει […]

Η παρουσία του μοναχισμού στην Ανατολική Μακεδονία σηματοδοτείται κυρίως από την ύπαρξη δύο μεγάλων βυζαντινών μονών: του Τιμίου Προδρόμου στις Σέρρες και της Παναγίας Εικυ-αιψοίνισσας στο όρος Παγγαίο. Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών Ιδρύθηκε το 1270 από τον πρώην Αγιορείτη μοναχό Ιωαννίκιο, ο οποίος, αφού παρέδωσε τη φροντίδα του μονυδρίου που είχε συστήσει στο Χιονοχώρι από […]

Του Γεωργίου Στογιόγλου, Καθηγητού στο Α.Π.Θ. Κατά τη βυζαντινή περίοδο επεκράτησε όταν κτιζόταν ένα Μοναστήρι ο κτίτορας να απευθύνεται στη Μητέρα Εκκλησία, δηλαδή τον Πατριάρχη και την Ιερά Σύνοδο και να ζητεί την ευλογίατους. Παράλληλα, με την ευλογία και τις ευχές ο Πατριάρχης συνόδευε το γράμμα του και με Σταυρόν, σύμβολο ταπεινοφροσύνης των μοναχών και […]