Ηθική και Σύγχρονος Άνθρωπος

Η κατασυκοφάντηση της αλήθειας

Ο καρπός του σύκου δεν δημιουργεί προβλήματα μόνο όταν απουσιάζει, όπως συνέβη στην περίπτωση της άκαρπης συκιάς, την οποία φέρεται να καταράστηκε ο Χριστός, επειδή όταν πείνασε βρήκε μόνο φύλλα και όχι σύκα, αλλά και όταν αφθονούν. Δεν ξεχνούμε άλλωστε ότι σε όλες τις εποχές το σύκο υπήρξε δημοφιλές λόγω της μεγάλης διατροφικής του αξίας […]

Τα φύλλα της συκής

Το δένδρο της συκιάς έχει μια ιδιαίτερη σχέση όχι μόνο στη Βίβλο, Παλαιά και Καινή Διαθήκη, αλλά και γενικότερα την αρχαία μυθολογική και πολιτισμική παράδοση, απόδειξη της μεγάλης διατροφικής αξίας του καρπού της, ιδιαίτερα σε χώρες της Μεσογείου με ξηρό και άνυδρο κλίμα, ζεστά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες. Έτσι δεν ήταν δυνατόν να απουσιάζει και […]

Τα καμώματα πιθήκων και ανθρώπων

Ο όρος «πιθηκίσματα» προέρχεται από τον κόσμο των μικρών κυρίως πιθήκων, αλλά και άλλων συγγενών τους, και περιγράφει όλες τις αστείες και γελοίες για τους ανθρώπους συμπεριφορές τους.Και επειδή στον κόσμο των ζώων τίποτε δεν είναι τυχαίο ούτε και επιτηδευμένο, ισχυριζόμαστε με σιγουριά ότι αυτά τα καμώματα εξυπηρετούν βιολογικές ανάγκες, όπως η εξασφάλιση της μητρικής […]

Τα τεχνάσματα του χαμαιλέοντα

Ο Χαμαιλέων (λιοντάρι του εδάφους) είναι είδος σαύρας που είναι γνωστή για την ευκολία προσαρμογής στο εκάστοτε φυσικό περιβάλλον με την αλλαγή χρωμάτων. Αυτό δε το φυσικό προνόμιο δεν αποσκοπεί κάπου αλλού παρά μόνο στην επιβίωση. Διαφορετικά είναι ωστόσο τα πράγματα, όταν η περίπτωση του χαμαιλέοντα μεταφέρεται στις ανθρώπινες σχέσεις, μόνο που αυτή η μεταφορά […]

Κτηνώδη Ήθη

Κατά κοινή ομολογία ο όρος «αγέλη» μας παραπέμπει στον κόσμο των ζώων, ενώ ο όρος «κοινότητα» ή κοινωνία στον κόσμο των ανθρώπων. Είναι φανερό ότι η ύπαρξη αγελών εξυπηρετεί μόνο βιολογικές ανάγκες, όπως η αναπαραγωγή και επιβίωση των ειδών, η προστασία και ανατροφή των νεογέννητων, η σύμπραξη στο κυνήγι, η αποτελεσματικότερη προστασία των ευάλωτων. Παρόμοιες […]

Εγκύκλιος για τις θέσεις της Εκκλησίας σχετικά με το ζήτημα της καύσης των νεκρών με αφορμή τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου νεκρών

ΕΓΚΥΚΛΙΟΝ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Βέροια, 30 Ιανουαρίου 2025 Η Ιερά μας Μητρόπολη, πληροφορηθείσα την δημιουργία αποτεφρωτηρίου νεκρών στα όρια της πνευματικής της δικαιοδοσίας, συγκεκριμένα σε απόσταση τριών μόλις χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλεως της Αλεξάνδρειας, επιθυμεί να ενημερώση το χριστεπώνυμο πλήρωμα για τις θέσεις της Εκκλησίας σχετικά με το ζήτημα της καύσης των νεκρών, την οποίαν […]

Οι σύγχρονες ηθικές θεωρίες: H δεοντοκρατία

(Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=414154) Στα τέλη του 18ου αιώνα κάνει την εμφάνισή του ο σπουδαιότερος εκπρόσωπος του ρεύματος της Δεοντοκρατίας (του ρεύματος εκείνου της ηθικής φιλοσοφίας δηλαδή που φθάνει μέχρι το σήμερα και πρεσβεύει ότι η ηθική αξιολόγηση ενός ατόμου θα πρέπει να γίνεται με κριτήριο την «πρόθεση» κι ότι η ηθική ορθότητα μιας πράξης κρίνεται από […]

Το πέρασμα της ηθικής από την χριστιανική στην σχολαστική σκέψη

(Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=413303) Η ηθική που απορρέει από τη διδασκαλία του Ιησού Χριστού ονομάζεται Χριστιανική Ηθική. Εκπροσωπείται από τους Πατέρες της Εκκλησίας και αφορά σε κανόνες και υποδείξεις που σ’ αυτήν την περίπτωση δεν προέρχονται από ανθρώπους αλλά προκύπτουν από την Αγία Γραφή –μια θεόπνευστη πηγή- ενώ έχουν ως σκοπό όχι απλώς να ρυθμίσουν τις […]

Η ηθική στην φιλοσοφική σκέψη των ελληνιστικών χρόνων

(Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=412786) Με την κατάργηση του θεσμού της πόλης-κράτους και τη μετάβαση στους ελληνιστικούς χρόνους στα μέσα του 4ου π. Χ. αιώνα κι ως εκ τούτου σε έναν κόσμο πιο ασταθή, η φιλοσοφία της ηθικής επαναπροσδιορίζεται με τα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής να επιδιώκουν να επιφέρουν μιαν αίσθηση σταθερότητας κι ασφάλειας για τον άνθρωπο […]

Οι Προσωκρατικοί, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης για την ηθική

(Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=411783) Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι έλαβαν τον χαρακτηρισμό «προσωκρατικοί» όχι μόνον επειδή προηγήθηκαν τόσο σε επίπεδο χρόνου όσο και σε επίπεδο φιλοσοφικής σκέψης του Σωκράτη αλλά κυρίως επειδή ο ίδιος ο Σωκράτης (470-399 π.Χ.) μοιάζει με τα λεγόμενά του να δίνει αποκρίσεις στα δικά τους ερωτήματα και να τους απαντά [64]. Παρά το γεγονός […]

Ο πλησίον: από την Αριστοτελική εκδοχή στην Χριστιανική αντίληψη

(Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=411794 ) Ο πλησίον κατά την  Χριστιανική αντίληψη           Ποιος είναι ο πλησίον κατά την χριστιανική αντίληψη; Την ερώτηση αυτή για πρώτη φορά την έκανε ο νομομαθής Εβραίος στον Χριστό πιστεύοντας ότι θα τον φέρει σε δύσκολη θέσει. Ο Χριστός του απαντά με παραβολή, την παραβολή του καλού Σαμαρείτη, για να τον βγάλει έξω […]

Ο πλησίον κατά την Αριστοτελική εκδοχή και την Χριστιανική αντίληψη

    Ο άνθρωπος δεν ζει μόνος του αλλά μέσα σε κοινωνία ανθρώπων. Στις κοινωνίες αυτές  άλλοι είναι πιο κοντά και άλλοι πιο μακριά, δεν παύουν όμως να ζούνε κάτω από τις ίδιες συνθήκες. Ο άνθρωπος μέσα στην κοινωνία από άτομο γίνεται πρόσωπο και από μονάδα γίνεται σύνολο. Οι σχέσεις αυτών των ανθρώπων μέσα σε μια […]