έθιμα

Πρωταπριλιά σήμερα και όπως ξέρουμε, πολλοί το ‘χουν σε καλό να λένε ψέματα, να γελούν, να πειράζουν και να κοροϊδεύουν τους άλλους. Θα μπορούσαμε να πούμε με βάση τη σύγχρονη αντίληψη περί εορτών, ότι πρόκειται για παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στο ψέμα. Από  θεολογική θεώρηση, πρόκειται για συνήθεια που παραπέμπει στην ανθρώπινη αδυναμία. Το έθιμο αυτό ακόμα, δε φαίνεται  να είναι από αυτά που […]

Μια εβδομάδα μετά το κοινό Ψυχοσάββατο το Τριώδιο παραθέτει πλήρη Ακολουθία την ημέρα του Σαββάτου της Τυρινής, κατά την οποία «μνήμην επιτελούμεν πάντων των εν ασκήσει λαμψάντων οσίων θεοφόρων Πατέρων ημών» [1]. Μνημονεύονται επομένως όλοι όσοι έζησαν ως μοναχοί και ασκητές και κατόρθωσαν να κερδίσουν την επουράνιο βασιλεία, αφού αγωνίστηκαν να λάβουν όχι τον στέφανο […]

Το καλοκαίρι, εποχή  συγκομιδής  με κυριαρχική θέση στην παραδοσιακή ελληνική αγροτική οικονομία, αποτελεί περίοδο κατά την οποία οι εορτές και οι πανηγύρεις έχουν πρωτίστως αγιοφυλακτικό και αγιοπροστατευτικό, και δευτερευόντως διαβατήριο, οριακό και γονικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τις αντίστοιχες εορτές της άνοιξης.   Ο   άνθρωπος,   εργαζόμενος σκληρά και υπό αντίξοες συχνά καιρικές συνθήκες, έχει […]

Λαογραφικά, οι Απόκριες, όπως παντού, είναι και στην Ελλάδα περίοδος ευθυμίας και διασκεδάσεων. Η ατμόσφαιρα αυτή αποτελεί ένα μείγμα προχριστιανικών μυστηριακών τελετών και της προσμονής της χριστιανικής Μεγάλης Σαρακοστής. Το ψυχολογικό, αλλά και θρησκευτικό υπόβαθρο σχετίζεται με μια επερχόμενη περίοδο συστολής και άσκησης. Πριν μπει στο πέλαγος της Μεγάλης Σαρακοστής ο χριστιανός, που θα νηστέψει […]

Ο ορθόδοξος ελληνισμός εορτάζει τον φίλον του Χριστού τον Άγιο Λάζαρο, το Σάββατο, παραμονή της εορτής των Βαϊων. Ο Λάζαρος είχε το εξαιρετικό προνόμιο ν’ ανακληθεί στη ζωή από τον Κύριο. Κατά τη λαογραφία, σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας δίνεται στο Λάζαρο ανάλογο προσωνύμιο. Στη Μακεδονία λέγεται Φτουχουλάζαρους, στην Παραμυθιά της Ηπείρου Κουφουλάζαρους και στη […]

Η θριαμβευτική είσοδος του Κυρίου στην Αγία Πόλη απετέλεσε από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους κύριο θέμα τόσο στη χριστιανική τέχνη όσο και στη λόγια και λαϊκή παράδοση. Από εκείνους τους χρόνους η εορτή των Βαΐων εμφανίζεται με ποικίλα έθιμα και κάλαντα κατά τόπους κι έτσι προσφωνείται σε όλο τον ελληνισμό η ατμόσφαιρα των ημερών που […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=153613] Στη συνέχεια έριχναν στο κεφάλι της «Πιρπιρούνας» μια λεπτή μαύρη μαντίλα, μέσα από την οποία είχε τη δυνατότητα να βλέπει, αλλά να μην αναγνωρίζεται, αφού εκτός από την παρέα κανείς στο χωριό δεν έπρεπε να γνωρίζει ποια γυναίκα «έγινε Πιρπιρούνα». Στο τέλος της έβαζαν στο κεφάλι μια μεγάλη κατσαρόλα για να την προφυλάγει […]

Πραγματοποιήθηκε με την εθελούσια συμμετοχή καλαντιστών το πρωτοχρονιάτικο έθιμο ‘’Βασιλιάδες 2017’’ στην Ενορία του Αγίου Διονυσίου Βελβεντού. Οι καλαντιστές προσήλθαν στην πρωτοχρονιάτικη (2017) Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου Βελβεντού. Στη διανομή του αντιδώρου (ντυμένοι άνδρες και γυναίκες με παραδοσιακές στολές) έψαλαν τα παραδοσιακά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς ‘’Άγιος Βασίλης έρχιτι – Γινάρης ξημιρώνει’’ […]

Με αφορμή την εκδήλωση για τον λυρικό φωτογράφο της θεσσαλικής γης Τάκη Τλούπα με τίτλο «Τάκης Τλούπας  Δέκα χρόνια μετά…» στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, η Πεμπτουσία συνομίλησε με την κ. Βάνια Τλούπα, κόρη του δεινού φωτογράφου και διάδοχο του αξεπέραστου σε ποιότητα και ποσότητα έργου του. Π.: Ο Τάκης Τλούπας ήταν ένας φωτογράφος, ένας καλλιτέχνης, ένας […]

Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι το βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που ήταν ερμητικά κλειστός – όπως το περίβλημα του αυγού -, αλλά έκρυβε μέσα του τη “Ζωή”, αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε! Πώς ακριβώς όμως, καταλήγουμε στην επιλογή του κόκκινου χρώματος, δεν […]

  Βρισκόμαστε σε μια χώρα που σε ένα βαθμό, έστω και εθιμοτυπικά διατηρεί κάποιες παραδόσεις. Ανάμεσα σ’ αυτές, βρίσκονται και αρκετές θρησκευτικές παραδόσεις. Τις μέρες αυτές θα διανύσουμε μιά εβδομάδα, που στη γλώσσα της Εκκλησίας ονομάζεται Μεγάλη Εβδομάδα… Θα μου πείτε…ναι το γνωρίζουμε! Είναι αναπόσπαστο μέρος απ’ την παράδοσή μας! Όλο και θα ”περάσουμε” από καμιά εκκλησιαστική ακολουθία την εβδομάδα αυτή…γιατί […]