ανθρωπολογία

Από τούς πρώτους αιώνες της ζωής της Εκκλησίας η περί ψυχής διδασκαλία κατέχει κεντρική θέση στη χριστιανική ανθρωπο­λογία. Στην προσπάθεια διατύπωσης ενός εύληπτου σχήματος, που να διευκολύνει την περιγραφή και την κατανόηση των ψυχικών εκδηλώσεων του ανθρώπου, οι Πατέρες χρησιμοποιούν την πλατωνικού τύπου τριμερή διαίρεση της ψυχής. Σύμφωνα με αυτό το πρότυπο, οι διεργασίες της […]

Στην Θεολογία του Ευαγγελιστή Ιωάννη εντοπίζεται μια μοναδική σύνθεση της ανθρωπολογίας και της εσχατολογίας. Στον περί Θεού λόγο του για την σχέση του ανθρώπου με τον Λόγο του Θεού, ο Υιός της Βροντής Ιωάννης [1] καταφέρνει να εναρμονίσει το παρόν με το επέκεινα. Έτσι αποδίδει μια σωτηριολογική θεώρηση, εμποτισμένη στην βιωματικότητα της μετοχής του ανθρώπου […]

Αν και οι δύο μεγάλες ομάδες γνωστικών αιρέσεων, οι ελευθεριάζουσες και οι εγκρατιτικές, είχαν εκ διαμέτρου αντίθετες πρακτικές όμως εκκινούσαν από τις ίδιες σωτηριολογικές και ανθρωπολογικές προϋποθέσεις: την καταδίκη του γάμου και της τεκνογονίας, «ἀπέχεσθαι γάμου βούλονται», όπως επισημαίνει ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, εξαιτίας της άποψης ότι η ύλη και το σώμα είναι εκ φύσεως […]

Μια προσπάθεια μελέτης της ανθρωπολογίας του αγίου Νικοδήμου δεν θα μπορούσε παρά να στραφεί κυρίως στο «Συμβουλευτικόν Εγχειρίδιον», το βιβλίο που θα αποστείλει ο συγγραφέας στο συγγενή του επίσκοπο Ιερόθεο, γραμμένο στην έρημο της Σκυροπούλας, με τον χαρακτηριστικό υπότιτλο «Περί φυλακής των πέντε αισθήσεων, της τε φαντασίας, του νου και της καρδίας και ποίαι εισίν […]

Ομολογουμένως έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς πως διαμορφώνεται ο ανθρωπολογικός τύπος στην εποχή της μετανεωτερικότητας. Και μάλιστα να αποπειραθεί να κατανοήσει και να ερμηνεύσει τον ρόλο του, σε καιρούς γενικευμένης συγχύσεως. Διαπιστώνει, χαρακτηριστικά, κανείς την επιμονή του μετανεωτερικού ανθρώπου στην θεμελίωση της «πρόοδου». Έτσι ο ανθρωπος αυτός, τόσο ο προερχόμενος από την «αριστερά» όσο και […]