Βυζάντιο

Θετικοί επιστήμονες επί Βυζαντίου

1. Ζώσιμος 4ος-5ος αι. Έλληνας Αλχημιστής από την Πανόπολη της Αιγύπτου. Αυτός πρώτος χρησιμοποίησε την λεξη “Χημεία” από την τέχνη της μαύρης γης της Αιγύπτου που ονομάζεται “χεμ”. Ένα από τα έργα του “περί ζύθων ποιήσεως” αποτελεί την αρχαιότερη συνταγή παρασκευής μπύρας. 2.Πελάγιος 4ος-5ος αι. αλχημιστής 3. Δημόκριτος 4ος-5ος αι, αλχημιστής 4.Μαρία η Ιουδαία 4ος-5ος […]

Ο άγιος Δημήτριος και οι Βούλγαροι

Είναι γνωστή η ευλάβεια που τρέφουν προς τον πολιούχο της Θεσσαλονίκης όλοι οι βόρειοι γείτονές μας. Ίσως αυτό που δεν είναι και τόσο ευρέως γνωστό, είναι πως αυτή η στάση χρονολογείται εδώ και αιώνες. Παραθέτουμε στη συνέχεια μια επιβεβαίωση από τις σελίδες της εκκλησιαστικής μας ιστορίας. Ύστερα από την καθυπόταξή τους στο Βυζάντιο επί Βασιλείου […]

Ο συγκλονιστικός Βίος της οσίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου

Η οσία Ειρήνη από την Καππαδοκία, που ασκήτευσε στη Μονή του Χρυσοβαλάντου ( 28 Ιουλίου) Η οσία Ειρήνη ζούσε στην Καππαδοκία στους κόλπους πλούσιας και ευγενούς οικογένειας, μετά τον θάνατο του εικονομάχου αυτοκράτορα Θεοφίλου (842). Όταν η Θεοδώρα ανέλαβε την αντιβασιλεία, αναζήτησε σε όλη την Αυτοκρατορία σύζυγο για τον γιο της, τον αυτοκράτορα Μι­χαήλ Γ’ […]

Ναός της του Θεού Σοφίας

ΤΟΥ EDWIN A. GROSVENOR «ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ;» Είναι η πρώτη ερώτηση που κάνει κάθε ξένος καθώς το ατμόπλοιο στρίβει το ακρωτήριο Σαράι Μπουρνού από το Μαρμαρά ή κατεβαίνει το Βόσπορο από τη Μαύρη Θάλασσα: «Πού είναι η Αγία Σοφία;», «Ποια είναι η Αγία Σοφία;». Τα μάτια κάθε ταξιδιώτη αποζητούν να διακρίνουν το περίγραμμα της. […]

Η Παιδιατρική στο Βυζάντιο

Ε. Πουλάκου-Ρεμπελάκου 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από όλες τις ειδικότητες, η Παιδιατρική είναι εκείνη που συμβαδίζει απόλυτα με το πολιτιστικό επίπεδο μιας χώρας και αποτελεί δείκτη πολλών κοινωνικών παραμέτρων, όπως του τρόπου ανατροφής των παιδιών, της μέριμνας για τη βιολογική τους ανάπτυξη, της προστασίας της σωματικής τους ακεραιότητας και της ψυχικής τους ισορροπίας. Η διερεύνηση της φροντίδας […]

Το όνομα Ρωμηός και η ιστορική του σημασία

Για το όνομα Ρωμηός (= Ρωμαίος) υπάρχει μεγάλη σύγχυση, σ’ εκείνους φυσικά που ερασιτεχνικά ασχολούνται με την ιστορία, ενώ όσοι έχουν τις επιστημονικές προϋποθέσεις μπορούν να κατανοήσουν την έννοια και ιστορική σημασία των εθνικών μας ονομάτων. Το όνομα «Έλλην» είναι το κυριότερο όνομα του έθνους των Ελλήνων. Η έννοιά του όμως ποικίλλει κατά περιόδους και […]

Παίδες Ελλήνων…Η εκπαίδευση στην Αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο

Στην αρχαία Σπάρτη, τα αγόρια μετά την ηλικία των επτά ετών ακολουθούσαν τον πατέρα τους στα φειδίτια ή φιλίτια, τα οποία ήσαν κοινές τράπεζες και εκεί εκπαιδεύοντο μέσω συζητήσεων σε πολιτικά θέματα και στο σπαρτιατικό τρόπο ζωής. Για τις κοινές τράπεζες έπρεπε για τα παιδιά τους να δώσουν οι γονείς ένα μέδιμνο κριθάρι, 8 χοές […]

Η οδοντιατρική στο Βυζάντιο

Η βυζαντινή ιατρική χαρακτηρίζεται κυρίως από την καταγραφή της στο συγγραφικό έργο μεγάλων επιφανών ιατρών και από την ίδρυση των « ξενώνων », δηλαδή εγκαταστάσεων, συνήθως μοναστηριακών, ιατρικής περίθαλψης στα πρότυπα των σημερινών νοσηλευτικών μονάδων.1,2 Στηρίχθηκε σε γνώσεις από την αρχαία ελληνική, ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο, επηρεάστηκε δε από την σταδιακή επικράτηση του χριστιανισμού η […]

Η πτώση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας

1404 μ.Χ. Γεννιέται στην Κωνσταντινούπολη ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος από τον Μανουήλ Παλαιολόγο και την Ειρήνη Δράγαζη 1430 μ.Χ. 29 Μαρτίου. Άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους! 1437 μ.Χ. 27 Νοεμβρίου. Ο βασιλιάς Ιωάννης Παλαιολόγος – αδερφός του Κωνσταντίνου – πηγαίνει στην Ιταλία για να ζητήσει βοήθεια για τον Τουρκικό Κίνδυνο. Στη θέση του στην Πόλη, […]

Διευκρινιστικές παρατηρήσεις σχετικά με την καταγώγη των Ισαύρων

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=167539] Αφού ερευνήσαμε τα στοιχεία για την καταγωγή των Αυτοκρατόρων, είναι απαραίτητο να προβούμε σε μερικές διευκρινιστικές παρατηρήσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με τον Λέοντα Γ’, που σύμφωνα με τις αναλύσεις και τις μαρτυρίες των ιστορικών είναι συριακής καταγωγής, και δεν υπάρχει λόγος αμφισβήτησης περί αυτού. Όσον αφορά τους Σύριους, αποτελούσαν μεν ξεχωριστό […]

Ρωμανός Α΄ ο Λεκαπηνός – Ιωάννης Α΄ο Τσιμισκής: ιστορικά στοιχεία για την καταγωγή τους

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=165634] Με βάση αυτήν την εικασία θα μπορούσαμε να προβάλλουμε αντεπιχειρήματα στο ίδιο σκεπτικό. Ο πρώτος Φωκάς που απαντάται επώνυμα είναι ο Νικηφόρος ο Πρεσβύτερος, γιος του γενάρχη του οίκου, πάππος του Αυτοκράτορα Νικηφόρου και πατέρας του Λέοντος και του Βάρδα.[98] Είναι συνηθισμένη παράδοση τα παιδιά να λαμβάνουν τα ονόματα των πάππων τους, οπότε […]

Η καταγωγή των βυζαντινών αυτοκρατόρων Μιχαήλ Α΄, Λέοντος Ε΄ Αρμένιου & Μιχαήλ Β΄

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=165489] Ο Αυτοκράτορας που διαδέχτηκε τον Σταυράκιο ήταν ο Μιχαήλ Α’, ο οποίος παντρεύτηκε την κόρη του Νικηφόρου Α’ και αδελφή του Σταυράκιου, Προκοπία, ο οποίος ήταν μέλος της ελληνικής οικογένειας των Ραγκαβέ.[76] Αναλυτικότερα, «το όνομα Ραγκαβές απαντάται στη μεσαιωνική και νεότερη Αθήνα και υπό την μορφή Ραγκαβάς. Το μεταγενέστερο όνομα Ραγκαβής απαντάται και […]