λογοτεχνία

Επιμέλεια: Ηρακλής Ψάλτης, φιλόλογος Η θεματολογία των διηγημάτων του Ζ. Παπαντωνίου ήταν μεγάλη, τα επαρχιακά ήθη (Ολέθριος λοχαγός), η δημοσιοϋπαλληλική γραφειοκρατία (Ο κ. Τμηματάρχης έρχεται), τα βυζαντινά περιστατικά (Βυζαντινός όρθρος) και ο ασκητισμός. Το διήγημα που ακολουθεί σχετίζεται με τον ασκητική ζωή στο «Περιβόλι της Παναγιάς», την εγκατάλειψη της οικογενειακής εστίας από νέους ανθρώπους και […]

Συμπληρώνονται φέτος 130 χρόνια από τον θάνατο του Ρώσσου συγγραφέα Ιβάν Σεργκέγιεβιτς Τουργκένιεφ (Тургенев, Иван Сергеевич). Έτσι το παρόν σημείωμα είναι αφιερωμένο στην μνήμη του. Ο Ιβάν Τουργκένιεφ γεννήθηκε στο Οριόλ στις 28 Οκτωβρίου 1818 και πέθανε κοντά στο Παρίσι στις 3 Σεπτεμβρίου 1883. Είναι βέβαιο ότι η οικονομική του άνεση τον βοήθησε να σπουδάσει στήν […]

Πριν από 44 περίπου χρόνια, μπήκε στην τάξη ένας νέος και συμπαθέστατος κατηχητής της κοντινής εκκλησίας με σκοπό να μας ελκύσει προς το κατηχητικό σχολείο της Κυριακής. Θεώρησέ σκόπιμο να αρχίσει τη συζήτηση από τό τι διαβάζουμε, εκφράζοντας συγχρόνως την άποψη πως το μοναδικό βιβλίο που αξίζει τον κόπο και τον χρόνο να διαβαστεί είναι […]

Ο μεγάλος Σκιαθίτης λογοτέχνης Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο λογοτέχνης που συγκινεί όλους μας διαχρονικά, έζησε την εκούσια φτώχεια για να μπορέσει να τραγουδήσει με την πέννα του τα πάθια και τους ατέλειωτους καημούς του κόσμου. Πόσο μας αναπαύει και σήμερα στις δύσκολες ημέρες που περνάμε ως έθνος, ως κοινωνία με τα έργα του που μυροβλύζουν αγιότητα! […]

Η ιστορικότητα ως συνοδό στοιχείο του ανθρωπίνου προσώπου ασκεί σημαντική διαχρονική επίδραση στην εκδήλωση της συμπεριφοράς στο κοινωνικό πεδίο. Όταν, μάλιστα, πρόκειται για δραματοποιημένους χαρακτήρες του λογοτεχνικού κειμένου, εκεί η ερμηνεία τους δεν αρκείται σε μια λογική ανάλυση, αλλά απαιτείται και η «εμπάθεια» με την πραγματική σημασία του όρου: αισθάνεται κάποιος, βιώνει, δοκιμάζεται σε ό,τι […]

Ο Στ. Ζουμπουλάκης από τη δική του οπτική σημειώνει ότι η λογοτεχνκή επίδοση του Παπαδιαμάντη είναι μία εργώδης προσπάθεια του συγγραφέα, να προστατεύσει τη χριστιανική πίστη, την Εκκλησία από την εκκοσμίκευση. Υπερασπίζεται λόγου χάρη, με πάθος την τυπική τάξη της λατρείας (λόγου χάρη, η αντίδραση του Παπά στην τέλεση του γάμου του Κουμπή), επειδή κάθε […]

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΣΥΖΗΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟ (στο πλαίσιο των συναντήσεων «Δημιουργοί Εν πλω») Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 2018, 7:00 μμ Βιβλιοπωλείο Εν  Πλω, Χαρ. Τρικούπη, 6-10 Εμπορικό κέντρο Atrium Οι εκδόσεις ΕΝ ΠΛΩ, συνεχιστές του έργου των εκδόσεων ΔΟΜΟΣ, διοργανώνουν σειρά εκδηλώσεων με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από το έτος ίδρυσης του εκδοτικού […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=172170] Η σχέση του με τον ανιψιό του Δαμιανό Με τον ανιψιό του, το Δαμιανό, αναπτύσσει εξαρχής μια στενότερη επαφή και σχέση. Η τριήμερη, μάλιστα, απομάκρυνση του μικρού από το σπίτι λόγω σοβαρών διαφωνιών με τον πατέρα του, ο νεαρός επιθυμούσε να σπουδάσει, να γίνει σοφός, για να προσφέρει στο γένος και στην ανθρωπότητα, […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=171991] Γνώριζε όλους τους ενορίτες του με το μικρό τους όνομα και τους βοηθούσε νυχθημερόν με κάθε τρόπο. Κυνηγούσε ολημερίς χίλιες – δυο ενοριακές και φιλανθρωπικές μικροδουλειές, […] έτρεχε στα καλντερίμια και στα μουράγια του Γαλατά, τσαλαβουτώντας μες στη λάσπη […] Έμπαινε παντού σαν νοικοκύρης, έκανε ό,τι ήθελε, αποκτούσε ό,τι ζητούσε. […] Δεν το […]

Ένας ξεχωριστός ήρωας, που συμπρωταγωνιστεί στο μυθιστόρημα Αργώ[1] του Γιώργου Θεοτοκά (1905-1966), είναι ο Παπασίδερος[2]. Ο συγγραφέας μάς παρουσιάζει ένα υποδειγματικό ιερωμένο τόσο παραστατικά, που νομίζει κανείς ότι θα τον συναντήσει ή ότι τον έχει συναντήσει σε κάποια εκκλησία. Πρόκειται για το νεώτερο αδελφό τού μικρεμπόρου γερο – Φραντζή, καταγόμενο από ξεπεσμένη φαναριώτικη οικογένεια. Μάλιστα, […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=158321] Το μέρος κοντά στην θάλασσα, όπου βρίσκεται το παλαιό Ρούσικο, δεν ανήκει στα όμορφα τοπία του Αγίου Όρους. Τα περίχωρα πολλών άλλων μοναστηριών είναι πολύ γραφικότερα και ελκυστικότερα. Η ευρύχωρη μονή (ολόλευκη, με πράσινο τρούλο και πράσινες στέγες) χτίστηκε ακανόνιστα – εδώ και εκεί, κάτω και πάνω, όχι αμέσως και κατά τον ίδιο […]

Ο Γιώργος Θεοτοκάς (1905 -1966), μια ξεχωριστή μορφή των νεοελληνικών γραμμάτων, ένας διανοούμενος αναμφισβήτητα ολοκληρωμένος[1], ένα «ελεύθερο πνεύμα», στην ηλικία των 34 -35 ετών, στο μέσον -σχεδόν- της ζωής του, κρατά κάποιες σημειώσεις στο ημερολόγιό του για το Πάσχα του 1939 και του 1940. Δύο χρονιές ιδιαίτερα κρίσιμες για τον ελληνισμό. Στο πρώτο σημείωμά του, […]