Μέγας Φώτιος

Συνολικά μιλώντας, μπορεί κανείς να καταλάβει πώς δύο άνθρωποι που έζησαν σε διαφορετικές εποχές και διαφέρουν μεταξύ τους ως προσωπικότητες, καθώς εκφράζουν διαφορετικές θεωρίες, όχι μόνο όσον αφορά τους ηγεμόνες και τις ηγεμονίες, αλλά γενικότερα τις αντίθετες απόψεις για τη ζωή και τους ανθρώπους, μπορεί να έχουν και κοινά μεταξύ τους. Το γεγονός ότι κάποιος […]

Και για τους δύο άνδρες, η φρόνηση και η σύνεση είναι απαραίτητα συστατικά στην άσκηση εξουσίας. Η φρόνηση επιτυγχάνεται με τη διαρκή μέριμνα, με τη μίμηση των πράξεων των μεγάλων ανδρών, αυτών που διακρίνονται στο δημόσιο βίο[279], με τη σωστή συναναστροφή και με την πρακτική της ζωής. Και οι δύο συγγραφείς τονίζουν ότι ένας συνετός […]

Παρά τις διαφορές τους όμως, υπάρχουν και αρκετές ομοιότητες. Αυτές εντοπίζονται στο ότι και οι δύο συγγραφείς ζουν σε μεταβατικές εποχές, αποκτούν την εμπειρία της πολιτικής ζωής και έχουν παρόμοιους στόχους. Και οι δύο αυτοί άνδρες ζήσανε σε εποχές που υπήρχαν πολλές συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Ο Φώτιος, κατά τη μεταβατική εποχή του 9ου αιώνα, έζησε […]

Η άρνηση του χριστιανικού κοσμοειδώλου από τον Μακιαβέλι τον οδηγεί στην αμφισβήτηση των θεϊκών παρεμβάσεων. Πιστός στον ανθρωποκεντρισμό της εποχής του, εκτιμά ότι οι μισές τουλάχιστον από τις πράξεις των ανθρώπων πρέπει να είναι κάτω από το δικό τους έλεγχο κι όχι να υπόκεινται στις ταλαντεύσεις της τύχης[252]. Αντίθετα, σύμφωνα με τον Πατριάρχη, ο Θεός […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=178812] Ο Μακιαβέλι λειτούργησε στα πλαίσια του γενικότερου πνεύματος της Αναγέννησης που σήμανε την επιστροφή στην κλασική αρχαιότητα, απαλλαγμένη όμως από τη διαμεσολάβηση του χριστιανισμού και υπό την οριστική κατάρρευση του μεσαιωνικού κατασκευάσματος, το οποίο στηριζόταν στον πάπα ως επίγειο αυτοκράτορα. Θεωρούσε μια από τις σημαντικότερες αιτίες των συμφορών της Ιταλίας την πολιτική του […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=177965] Ο Νικολό Μακιαβέλι (1469-1527) ήταν Ιταλός πολιτικός φιλόσοφος. Γεννήθηκε στη Φλωρεντία στις 3 Μαΐου του 1469, τη χρονιά που έχανε την εξουσία το καθεστώς που έλεγχε ο Σαβοναρόλα, ο δομινικανός ηγούμενος του Σαν Μάρκο, που συνελήφθη ως αιρετικός στη Ρώμη, και είχε συμμαχήσει με τους δυσαρεστημένους Φλωρεντινούς. Ανήκε σε μία φτωχή οικογένεια και […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=177043] Αν ενδόμυχα σκέφτεται κάποιος κάτι κακό, ο φίλος του θα το καταλάβει και θα αποκηρύξει την αγάπη του για αυτόν. Ενώ αν κάνει καλές σκέψεις, θα είναι πάντα κοντά του[115]. Τονίζει ακόμα ότι πρέπει να είναι κανείς αδυσώπητος σε εκείνους που διαπράττουν αδικήματα απέναντι στους άλλους και στην πολιτεία, ενώ σε όσους σφάλλουν […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=176806] Ο Μέγας Φώτιος παροτρύνει να μη χαρίζει κάποιος τίποτε παράνομο ούτε στους φίλους, γιατί αν είναι έντιμοι, θα τον μισήσουν περισσότερο για την παρανομία από όσο θα τον αγαπούσαν για την ευεργεσία. Επιμένει επίσης στη συνέχεια που θα πρέπει να έχουν οι πράξεις αυτού που διοικεί ανθρώπους. Οι χάριτες που δεν έχουν πραγματοποιηθεί, […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=176323] Ο Μέγας Φώτιος διαβλέπει πως η άσκηση της εξουσίας είναι αποτελεσματική και σωτήρια μόνο όταν είναι ενάρετη. Ο Πατριάρχης αναφέρει πως αν έχει κάποιος αγνή ζωή και ορθότητα σκέψης, θα μπορεί να προσφέρει στο Θεό άριστη και θεάρεστη θυσία[99]. Σε όλη του τη ζωή πρέπει κανείς να εξασκεί τη φρόνηση, γιατί η διαρκής […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=175620] Οι αρετές του ηγεμόνα αντιστοιχούν ή οδηγούν στην ενάρετη άσκηση της εξουσίας του. Ο Μέγας Φώτιος παροτρύνει να εξουσιάζει κανείς με την εύνοια των αρχομένων και όχι με τυραννικό τρόπο. Η εύνοια των υπηκόων είναι καλύτερο και ασφαλέστερο βάθρο για την εξουσία από ό,τι ο φόβος. Ο ιερός Φώτιος αναφέρει ότι για τη […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=175163] Σύμφωνα με το Μ. Φώτιο η αγάπη δεν συνυπάρχει με το φόβο. Όσοι αγαπούν δεν έχουν καθόλου δέος και όσοι φοβούνται δεν θέλουν να αγαπούν. Πρέπει κανείς να είναι έτοιμος να αγαπά τους αρίστους, αφού σε αυτούς δεν χρειάζεται φόβος. Τους άλλους πρέπει να τους εκφοβίζει για να απέχουν από τα φαύλα. Θα […]

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=174760] Εκτός όμως από τις χριστιανικές αρετές, ο ηγεμόνας του Μ. Φωτίου πρέπει να διαθέτει και τις αρετές ενός συνετού και σώφρονος ανθρώπου. Όπως λέει ο ίδιος, τα λόγια των ανθρώπων πρέπει να στηρίζονται στη σύνεση και στο σωστό ζύγισμα των συνθηκών[67]. Επίσης, τονίζει ότι ένας ηγεμόνας πρέπει να διαθέτει ευστροφία. Παραδέχεται όμως ότι […]