παράδοση

Η παρουσία του θαυματουργού Αγ. Διονυσίου στη ζωή των Κοκκινοπλιτών

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=155002] Όλη η πομπή πήγαινε πρώτα στο παρεκκλήσι του χωριού, όπου ο ιερέας διάβαζε διάφορες ευχές για βροχόπτωση, βλάστηση, καρποφορία και κυρίως την εξής: «… την δε γην κατεκόσμησας χλόη και χόρτων και ποικιλία σπερμάτων σπορίμων κατά γένος, και πάσιν άνθεσι μορφώσας εις ευκοσμίαν, και ευλογήσας αυτήν. Αυτός και νυν, Δέσποτα, επίβλεψον εξ Αγίου […]

Η σχέση των Κοκκινοπλιτών με τον Άγιο Διονύσιο εν Ολύμπω

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=154597] Με την παραπάνω μονή, οι Κοκκινοπλίτες ανέκαθεν είχαν ιδιαίτερη θρησκευτική, πολιτιστική και εργασιακή σχέση. Πέρα από το γεγονός ότι για κάποιες δεκαετίες είχαν «δικό τους» Ηγούμενο (το Νικηφόρο), αρκετοί συγχωριανοί τους δούλευαν στη μονή σε διάφορα επαγγέλματα. Μάλιστα, λέγεται ότι όταν ο Νικηφόρος και ο οικονόμος της μονής (επίσης Κοκκινοπλίτης) έβλεπαν να έρχονται […]

Ο “βροχοφόρος” και θαυματουργός Άγ. Διονύσιος Ολύμπου

Ο Άγιος Διονύσιος Ολύμπου θεωρείται από τους χριστιανούς και κυρίως από τους παρολύμπιους κατοίκους θαυματουργός και «Βροχοφόρος». Οι κάτοικοι του Κοκκινοπλού ως παρολύμπιοι και γεωργοκτηνοτρόφοι (υψόμετρο 1250) πίστευαν βαθιά στη βοήθειά του και στα θαύματά του γι’ αυτό και είχαν ιδιαίτερη σχέση μαζί του. Σε περιόδους ανομβρίας έστελναν στο μοναστήρι δυο τρεις εθελοντές, οι οποίοι […]

Το τελετουργικό της “Βροχοφόρου Πιρπιρούνας”

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=153613] Στη συνέχεια έριχναν στο κεφάλι της «Πιρπιρούνας» μια λεπτή μαύρη μαντίλα, μέσα από την οποία είχε τη δυνατότητα να βλέπει, αλλά να μην αναγνωρίζεται, αφού εκτός από την παρέα κανείς στο χωριό δεν έπρεπε να γνωρίζει ποια γυναίκα «έγινε Πιρπιρούνα». Στο τέλος της έβαζαν στο κεφάλι μια μεγάλη κατσαρόλα για να την προφυλάγει […]

Η θέση της Κοκκινοπλίτισας γυναίκας στην τοπική κοινωνία και το δρώμενο της Πιρπιρίτσας

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=153555] Να σημειωθεί ότι ο άνθρωπος από καταβολής κόσμου γνώριζε ότι η ζωή του, η ευημερία του και η συνέχειά του ήταν συνυφασμένα και αλληλένδετα με τα βουνά και γενικότερα με το φυσικό περιβάλλον. Ιδιαίτερη σημασία είχε βέβαια η βροχόπτωση, η ευγονία και η καλή σοδειά (Μπουσμπούκης, 1995). Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο το γεγονός […]

Το λαϊκό-θρησκευτικό δρώμενο της “Βροχοφόρας Πιρπιρούνας” στον Κοκκινοπλό Ολύμπου

Ο Κοκκινοπλός Ολύμπου είναι ένα μικρό χωριό, του οποίου η ιστορία χάνεται στα βάθη των αιώνων. Προπολεμικά ήταν μια απόκεντρη, αλλά ακμάζουσα κωμόπολη, ο ετήσιος κύκλος της οποίας ήταν γεμάτος έθιμα, θρησκευτικές γιορτές και λαογραφικά δρώμενα. Κυρίαρχο ρόλο σε πολλές από αυτές τις δραστηριότητες έπαιζε η γυναίκα, ενώ σε κάποια δρώμενα, όπως η «Βροχοφόρα Πιρπιρούνα» […]

Το χιούμορ, η σκωπτική διάθεση των Κοκκινοπλιτών και τα αμπέλια

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://vimeo.com/139937743] Τα αμπέλια του Κοκκινοπλού συνδέονται και με μια ιστορία, την οποία η φαντασία των φιλοπαιγμόνων Κοκκινοπλιτών, αλλά και των γειτόνων τους των Λιβαδιωτών έχει περιπλέξει με αριστοφανικό χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Λέγεται λοιπόν, ότι τα πολύ παλιά χρόνια, όταν οι Κοκκινοπλίτες δεν είχαν αμπέλια, αλλά ούτε γνώριζαν το ευλογημένο αυτό φυτό, επισκέφθηκαν το Λιβάδι, […]

Η ιεροτελεστία των εγκαινίων του τρύγου και η παραδοσιακή γιορτή του Σωτήρα Χριστού

[Προηγούμενη δημοσίευση: https://www.pemptousia.gr/?p=152810] Στη συνέχεια η κάθε νοικοκυρά έπαιρνε τα δικά της σταφύλια (τα αναγνώριζε κυρίως από το σχέδιο και το χρώμα της πολύχρωμης υφαντής πετσέτας) και τα μοίραζε στους παρευρισκόμενους, οι οποίοι έδιναν διάφορες ευχές που αφορούσαν την ωρίμανση, την ποιότητα, την ποσότητα, τον τρύγο και το κρασί των σταφυλιών. Ένα μέρος από τα σταφύλια […]

“Βασιλιάδες”: Πρωτοχρονιάτικο έθιμο

Πραγματοποιήθηκε με την εθελούσια συμμετοχή καλαντιστών το πρωτοχρονιάτικο έθιμο ‘’Βασιλιάδες 2017’’ στην Ενορία του Αγίου Διονυσίου Βελβεντού. Οι καλαντιστές προσήλθαν στην πρωτοχρονιάτικη (2017) Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου Βελβεντού. Στη διανομή του αντιδώρου (ντυμένοι άνδρες και γυναίκες με παραδοσιακές στολές) έψαλαν τα παραδοσιακά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς ‘’Άγιος Βασίλης έρχιτι – Γινάρης ξημιρώνει’’ […]

Η μουσικοχορευτική μας παράδοση

Τα πανηγύρια, που εξακολουθούν έστω και υποβαθμισμένα και αλλοιωμένα να γίνονται στα χωριά μας, διατηρούν  ένα σημαντικό μέρος της μουσικοχορευτικής μας παράδοσης. Το πανηγύρι δεν αποτελεί έθιμο με συγκεκριμένο τυπικό και τελετουργικό. Αποτελεί μορφή θρησκευτικής και κοσμικής εκδήλωσης και έκφραση της λαϊκής λατρείας. Τραγούδια και χοροί συνδέονται με τα πανηγύρια και τη διάθεση των ανθρώπων […]

Άγιο Μανδήλιο (2ο Μέρος)

Την απόφαση αυτή του τοπάρχη την πληροφορήθηκε διά θείας αποκαλύψεως ο επίσκοπος της πόλεως και έλαβε την επιβαλλόμενη πρόνοια. Συγκεκριμένα, επειδή το πάνω από την πύλη μέρος ήταν κυλινδροειδές, αφού άναψε λυ­χνάρι μπροστά από τη θεία Εικόνα, έβαλε πάνω μια κερα­μίδα. Κατόπιν έφραξε εξωτερικά το μέρος εκείνο με ασβέ­στη και πλίνθους και έτσι διαμόρφωσε στο […]

Η τέχνη του παραδοσιακού κλαρίνου

Ο μεγάλος δάσκαλος του κλαρίνου Θωμάς Χαλιγιάννης μιλάει στην Πεμπτουσία για την παράδοση της οικογενείας του, τις τεχνικές, τα βάσανα και τον έπαινο που του αποκόμισε το κλαρίνο.