Page 8 - karatsoulis_exomologisi

παλαιότερη αναφορά στην έννοια της ψυχής, ως μίας άϋλης και μεταφυσικής αιτίας των

2
ψυχολογικών εκδηλώσεων του ανθρώπου .

Έτσι η συνάντηση της θεολογίας με τις ψυχολογικές επιστήμες στην σύγχρονη
εποχή αποτελεί μία σημαντική πτυχή του γενικότερου διαλόγου της θεολογίας με την

νεωτερικότητα και τις επίγειες πραγματικότητες. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε
μάλιστα σε ένα πεδίο, στο οποίο η θεολογία και η φιλοσοφία παραδοσιακά είχαν την

αποκλειστικότητα. Για την ορθόδοξη θεολογία η συνάντηση με την ψυχολογία αποτελεί

μία ευκαιρία να συναντηθεί, να προσλάβει και να μεταμορφώσει τις νέες επιστημολογικές
γνώσεις γύρω από τον ψυχισμό του ανθρώπου. Η σχέση της ορθόδοξης θεολογίας με νέους

επιστημονικούς κλάδους και η εφαρμογή των ανακαλύψεων αυτών είναι κομβικής
σημασίας για τον σύγχρονο άνθρωπο. Μάλιστα οι ανθρωπιστικές επιστήμες, οι οποίες

ασχολούνται με τα συναισθήματα, τις σκέψεις και την συμπεριφορά του ανθρώπου είναι
μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πρόκληση συνάντησης και διαλόγου για την ορθόδοξη

θεολογία, διότι δεν αποτελεί πλέον τον μοναδικό χώρο,,ο οποίος ασχολείται με τον έσω

άνθρωπο.

Θα μπορούσε να λεχθεί ότι η ψυχολογία γεννήθηκε σε ένα περιβάλλον, στο οποίο
υπήρξαν έντονα τα στοιχεία της θρησκευτικής παράδοσης, κυρίως της χριστιανικής και

της ιουδαϊκής. Αναπόφευκτα ο πυρήνας των παραδόσεων αυτών έχει επηρεάσει τις
ανθρωπιστικές επιστήμες, άρα και την ψυχολογία, είτε με θετικό τρόπο είτε με αρνητικό.

Πολλοί εκφραστές της ψυχολογίας αποκήρυξαν κάθε θρησκευτικό στοιχείο, το οποίο
θεώρησαν τροχοπέδη στην ψυχική υγεία του ανθρώπου. Άλλοι όμως υποστήριξαν ότι η

ψυχολογία θα έπρεπε να εκλάβει πολύ σοβαρά τις θρησκευτικές παραδόσεις, διότι βοηθά

στην κατανόηση της πολιτισμικής ταυτότητας του ανθρώπου και ταυτόχρονα δίνεται η
δυνατότητα της κριτικής και της αξιολόγησής τους. Εξάλλου αρκετές ψυχοθεραπευτικές

2 Βασίλειος Θερμός, «Η ορθοδοξία και η ψυχολογία», στο Αδαμάντιος Αυγουστίδης, και
Κωνσταντίνος Ζορμπάς, κ.ά. Η Ορθοδοξία ως Πολιτισμικό Επίτευγμα και τα Προβλήματα του Σύγχρονου
Ανθρώπου, τ. Β’ (Πάτρα : ΕΑΠ, 2002) σ. 115.
7