Page 4 - kyprianos-ethnomartyras

Μία πρώτη ἀνάγνωση καταδεικνύει τὴν ὁμολογία τῆς πίστεως.
Λαμβανομένου ὑπόψιν καὶ τοῦ γεγονότος ποὺ μαρτυρεῖται ἀπὸ τοὺς
ἱστορικοὺς τῆς ἐποχῆς ἀλλὰ καὶ μέσα ἀπὸ ἐπιστολές, ὅτι 36 ἄτομα τὸν
ἀριθμὸν ἀλλαξοπίστησαν, μάλιστα ἐπώνυμοι, ὡς καὶ πλεῖστες ὅσες ἄλλες
φορὲς κατὰ τὴν περίοδον τῆς Τουρκοκρατίας συνέβηκε, ἡ ὁμολογία
πίστεως ποὺ προηγεῖτο τοῦ μαρτυρίου ἦταν δηλωτική, συνάμα δὲ
ἐνδεικτικὴ τῆς ἁγιότητος τοῦ μάρτυρος. Ἐπιβεβαίωση τῆς ἁγιότητος αὐτῆς
καταχωρίζεται τόσο ἀπὸ τὴν λαϊκὴ μοῦσα ὅσο καὶ ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστικὴ
ὑμνογραφία.
Στὴν πρώτη περίπτωση, ὁ λαϊκὸς ποιητάρης στιχουργεῖ:
«Ἦταν καιρὸς καταδρομῆς καὶ τοῦ Κιουτσοὺκ Μεχμέτη,
καὶ πῶς τὸ ἐνθυμήθηκα ποὺ ἐνενήντα ἔτη! ...
... Μόνον ὁ γιὸς τοῦ Κιόρογλου ἦταν γιὰ νὰ μαλλώσει,
τὸν ἅγιον Κυπριανὸν γιὰ νὰ τὸν ι-γλυτώσει...
... Ὁ ἅγιος Κυπριανὸς βλέπει τοὺς δεσποτάδες,
γονατισμένους στὴν γραμμὴν μὲ δίχα κεφαλάδες.
Ἤρταμεν στὸν Κυπριανὸν ν᾽ ἀφήσουμεν τὰ ἄλλα,
ἐπάνω στὴν συκαμινιὰν ἐστῆσαν τὴν κρεμμάλλαν.
Ἐσταύρωσέν την τρεῖς φορές, μάλιστα εὐλόγησέν την,
εἰς τὸν λαιμὸν ὁ ἴδιος ἔπιασεν κι ἔβαλέν την.
Τὰ ὅσα τοῦ ἐκάμασιν, τοῦτον ἐν παραπάνω,
τρία ἡμερονύκτια ἐκρέμμετουν τζειπάνω.
Ἐν τοὺς τοὺς ἐδιούσασιν νὰ πᾶσιν νὰ τοὺς θάψουν,
ἐσχεδιάζαν τὴν δουλειάν, ἦταν γιὰ νὰ τοὺς κάψουν!
Κανεὶς νὰ μὴν ἔρτει κοντά, μὲ συγγενεῖς νὰ κλάψουν,
ἐπήασιν σὰν μάρτυρες, μιὰν ὥραν ἐννὰ λάμψουν» .
6
Στὴν δεύτερη περίπτωση, ἐκ τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας
ἀναδεικνύεται ἕνας νέος μελουργός, συνθέτοντας ἀσματικὴ ἀκολουθία .
7
Πέραν τῆς κατ’ ἐπανάληψιν καταθέσεως τοῦ αἰτήματος
ἁγιοκατάταξης τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανοῦ (τὰ σχετικὰ
κείμενα καταχωρίζονται στὸν χρονολογικὸ πίνακα τῆς ὑστεροφημίας τοῦ
ἀνδρός ), ἡ ἀναφορὰ αὐτοῦ ὡς «ἱερομάρτυρος» ἀπαντᾶται ἤδη ἀπ’ αὐτὸ
8
τὸ ἔτος τοῦ μαρτυρίου του. Στὴν «χάρτα» τῶν Κυπρίων ποὺ ἐξεδόθη στὶς
6 Δεκεμβρίου 1821 -καὶ δὲν εἶναι μία ἀλλὰ ὑπάρχουν μέχρι στιγμῆς
τουλάχιστον δύο-, δύο ἐκ τῶν ὑπογραφόντων, ὁ ἕνας στὴν μία καὶ ὁ ἄλλος

6 ΧΡ. ΤΖΙΑΠΟΥΡΑ, Ὁ ἀποκεφαλισμὸς τῶν δεσποτάδων, τύποις Ἐλευθερίας, Λευκωσία 1911·
Τοῦ αὐτοῦ, Ἅπαντα, ἔκδ. ΚΕΕ XXXVI, ἐπιμέλεια Κωνσταντῖνος Γιαγκουλλῆς,
Λευκωσία 2001, σσ. 244-245· Κ. ΓΙΑΓΚΟΥΛΛΗ, «Ἐπιστροφὴ στὸν ποιητάρη
Χριστόδουλο Τζιαπούρα», Λαογραφικὴ Κύπρος, τεῦχ. 32 [1974] 88-94· Ἱερᾶς Μονῆς
Μαχαιρᾶ, Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός, ὁ Μάρτυρας τῆς Πίστεως καὶ τῆς
Πατρίδος, Ἀρχεῖον Κειμένων, ὅ.π., σ. 76.
7 ΧΑΤΖΗΑΔΑΜΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Ἡ ἀκολουθία τῶν ἁγίων μαρτύρων τοῦ 1821, τύποις
Χειμωνίδη, Λάρνακα 1936. Ἱερᾶς Μονῆς Μαχαιρᾶ, Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός,
ὁ Μάρτυρας τῆς Πίστεως καὶ τῆς Πατρίδος, Ἀρχεῖον Κειμένων, ὅ.π., σσ. 449-471.
8 Ἱερᾶς Μονῆς Μαχαιρᾶ, Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός, ὁ Μάρτυρας τῆς Πίστεως καὶ
τῆς Πατρίδος, Ἀρχεῖον Κειμένων, ὅ.π., σσ. 67-110 (Μαρτυρίες ἁγιότητος).