Ο Κολοκοτρώνης ζούσε τη φιλοθεΐα, τη φιλοπατρία και τη φιλανθρωπία!

Πολιτισμός / Ρωμηοσύνη - 10 Φεβρουαρίου 2024
Αρχιμανδρίτης †Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Διονύσιος Σολωμός β'

Να μνημονεύσομε τον πατέρα του Οδυσσέως Ανδρούτσου, τον Ανδρέα Βερούση, από τις Λιβανάτες της Φθιώτιδος, το παλικάρι και το λιοντάρι αυτό της Ρούμελης, με τον Λάμπρο Κατσώνη έκαναν τόσους αγώνες, τον συνέλαβαν οι Ενετοί στην Ιθάκη, που ήταν τότε ενετοκρατούμενη και τον παρέδωσαν στους Τούρκους, τον πήραν στην Κωνσταντινούπολη, τον ρίξαν στα μπουντρούμια και ύστερα τον έφεραν, να τον δικάσουν. Και άρχισε η ώρα της δίκης. Κι ο δικαστής έβρισε τον Χριστό.

Και σηκώνεται πάνω το λιοντάρι, ήταν κάτω πεσμένος, σηκώνεται πάνω και του λέει: «Δικαστή μου και πασά μου» -ήταν ο άλλος πασάς- «δεν έχουμε πια κουβέντα να κάνομε μαζί, σαν έβρισες τον Θεό μου. Το σώμα μου κάν' το ό,τι θέλεις. Κάψε το, πέταξέ το. Ό,τι θέλεις. Την ψυχή μου, όμως, την ορίζουν άλλοι».

Αυτοί είναι λεβέντες. «Την ψυχή μου, όμως, την ορίζουν άλλοι»! Πώς λέει το Ευαγγέλιο, χωρίς να το 'ξερε εκείνος, αλλά το ζούσε; «Να μη φοβηθείτε απ' αυτούς που σκοτώνουν το σώμα». -Έτσι κι αλλοιώς θα φύγουμε από δω.- «Αλλά αυτόν, ο οποίος έχει εξουσίαν μετά ταύτα. Τον Θεό». Να το. «Κουβέντα δεν έχουμε να κάνουμε μαζί, σαν έβρισες τον Θεό μου»!

Αυτό είναι! Φιλόθεοι οι Έλληνες. Κι απ' τα αρχαία χρόνια. Τι είναι η Ιλιάδα; Το ευαγγέλιο των αρχαίων Ελλήνων είναι, παρακαλώ! Το ευαγγέλιο των αρχαίων Ελλήνων! Γι' αυτό και ο Μέγας Αλέξανδρος την έβαζε στο προσκεφάλι του. Δεν ήταν κουτός. Και τι έχομε στην Ιλιάδα; Συνύπαρξη θεών και ανθρώπων.

Έρχεται η Αθηνά, βοηθάει ποιον; Τον Οδυσσέα. Και το 'να και τ' άλλο. Ακριβώς. Ήσαν ένθεοι οι αρχαίοι Έλληνες. Μπορεί να είχαν λάθος κατεύθυνση, αλλά ήσαν ένθεοι. Και μάλιστα οι αρχαίοι Αθηναίοι, περισσότερο απ' όλους τους άλλους. Το πε ο απόστολος Παύλος: «Σας θεωρώ δεισιδαιμονεστέρους κατά πάντα». «Σαν τους πιο θρήσκους σε όλα. Τους πιο θρήσκους σε όλα»! Δεισιδαίμων σημαίνει τον ευλαβή. Τον θρήσκο. Σήμερα έχει άλλη έννοια και σημασία. Βέβαια. Ήταν ένθεοι.

Ο Κολοκοτρώνης, λοιπόν, έτσι. Ζούσε τη φιλοθεΐα. Τη φιλοπατρία. Και τη φιλανθρωπία. Τη φιλανθρωπία! Σήμερα έχουν λιγοστέψει αυτά τα πράγματα. Του 'παν, πάλι, του Κολοκοτρώνη κάποτε, τα 'χουμε πει, αλλά δεν πειράζει να τα λέμε, σε ποιο κόμμα ανήκει. Το Ρωσικό, το Γαλλικό η το Αγγλικό; Και λέει: «Δεν είμαι ούτε Ρωσόφιλος ούτε Αγγλόφιλος ούτε Γαλλόφιλος. Είμαι Θεόφιλος. Γιατί μόνος φίλος της πατρίδος μου είναι ο Θεός». Και πώς έλεγε αλλού; «Ο Θεός έβαλε την υπογραφή Του για την ελευθερία της Ελλάδος και δεν την παίρνει πίσω». Κι είχε δίκαιο.

Πού 'ν' αυτοί οι άνθρωποι; Που θα 'πρεπε να τους λέμε, να τους μελετάμε, να τους μνημονεύουμε, να τους αναφέρομε. Να μιλάμε γι' αυτούς. Στα σχολεία, στην εκκλησία, στις πλατείες, στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση, στις εφημερίδες, σ' όλα τα μέσα. Ήσαν εμπνευσμένοι άνθρωποι. Δοσμένοι στον Χριστό και στον άνθρωπο.

Και τι κέρδισε ο Κολοκοτρώνης, στο τέλος; Το ξέρετε. Καταδίκη εις θάνατον. Πως τ᾽ αντιμετώπισε; Κάνοντας το σταυρό του και λέγοντας: «Μνήσθητί μου Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου». Να τη η Φιλοκαλική Αναγέννηση. Να, τι ήταν μες στο αίμα αυτών των ανθρώπων. Και γράφει κάπου ο μεγάλος Μακρυγιάννης, δυστυχώς τελείωσε ο χρόνος– γράφει κάπου, ότι: «Επί Τουρκοκρατίας πολλοί αγίασαν. Πολλοί αγίασαν».

Κι είν' αλήθεια. «Μετά, όμως, απ' την Τουρκοκρατία, ξεπαγιάσαν». Τι σημαίνει αυτό; Ότι εκείνοι που μας κυβερνούσαν, κατά κανόνα, έχομε και φωτεινές εξαιρέσεις, ευτυχώς δεν ήσαν με τον τρόπο της Ορθοδοξίας και με τον τρόπο της Ελλάδος. Αλλά με άλλες δυνάμεις, με άλλα συμφέροντα.

Θα μου πείτε: «Θα τα βάλομε με τους μεγάλους;» Όχι. Αλλά τι; Να έχομε τον τρόπο και την πολιτική, γιατί πολιτεύομαι σημαίνει συμπεριφέρομαι «Βίος και πολιτεία του αγίου τάδε» – εις τρόπον ώστε να μπορούμε και την Ελλάδα να ωφελούμε και τον τρόπο της Ορθοδοξίας να ακολουθούμε και να 'μαστε και φρόνιμοι, ως οι όφεις, και ακέραιοι, ως αι περιστεραί, αλλά και τους μεγάλους να κρατούμε σε ένα καλό σημείο. Αυτό είναι η μαγκιά. Ποιος την έχει; Βεβαίως! Και να ισχύει αυτό που λέει ο λαός μας. Ότι: «Το μαλακό αρνί βυζαίνει από δυο μανάδες». Βεβαίως!

Συνεχίζεται

Απόσπασμα από το βιβλίο του μακαριστού Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη, «Μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη» των εκδόσεων Ακτή, Λευκωσία 2012.