Η διαχρονική ελληνική γλώσσα και η συνεχής κακοποίησή της
Γλωσσολογία - Λογοτεχνία - Φιλολογία - Παιδεία-Εκπαίδευση - Πολιτισμική κληρονομιά - 9 Φεβρουαρίου 2024
Η 9η Φεβρουαρίου, μνήμη του εθνικού μας ποιητή, Διονυσίου Σολωμού, έχει οριστή ως Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας. Όπως κατά την εορτή ενός Αγίου λέμε «μνήμη Αγίου, μίμησις Αγίου», έτσι και κατά την ημέρα που καθιερώθηκε να εορτάζη η γλώσσα μας, εάν θέλωμε πραγματικά να την εορτάσωμε, ας πούμε «μνήμη γλώσσα...
Η διαχρονική ελληνική γλώσσα και η συνεχής κακοποίησή της
Γλωσσολογία - Πολιτισμός - 9 Φεβρουαρίου 2023
Η 9η Φεβρουαρίου έχει οριστή ως Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας. Όπως κατά την εορτή ενός Αγίου λέμε «μνήμη Αγίου, μίμησις Αγίου», έτσι και κατά τον εορτασμό της γλώσσας μας, ας πούμε «μνήμη γλώσσας, μίμησις των τρόπων της», καθ’ όσον η γλώσσα –και μάλιστα η ελληνική, «η μητέρα των γλωσσών»- είναι φορέας αξ...
Παρέμβαση για την ορθή γραφή, «Θεοφάνεια ή Θεοφάνια»
Γλωσσολογία - 16 Ιανουαρίου 2021
Με την προσήκουσα τιμή προς τον καθηγητή της Γλωσσολογίας Γ. Μπαμπινιώτη, για τη μεγάλη προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα, ας μου επιτραπεί να υπομνήσω,παρεμβαίνοντας ως προς την ορθή γραφή της ονομασίας της εορτης των Θεοφανείων, τα εξής: Στην εκκλησιαστική χρονική περίοδο από τις 15 ...
Το γλωσσικό ιδίωμα των γηγενών μακεδόνων Ελλήνων
Γλωσσολογία - 27 Σεπτεμβρίου 2020
Από την απελευθέρωση της Μακεδονίας το 1913 έως και τη σημερινή εποχή, παρατηρείται στις ακριτικές κυρίως περιοχές της κεντρικής και δυτικής Μακεδονίας ένα, άγνωστο στο ευρύ κοινό, ιδιαίτερο γλωσσικό φαινόμενο. Οι Μακεδόνες Έλληνες των περιοχών που προαναφέρθηκαν ομιλούν, πέραν της μητρικής Ελληνική...
Η ηθική της γλώσσας
Γλωσσολογία - 19 Σεπτεμβρίου 2020
«Μη δη καταισχύνης την γλώτταν ποίησον αξίαν του παρακαλουμένου Θεού». Λόγια του Ιωάννου του Χρυσοστόμου για τη γλώσσα. Δηλώνουν, από μία διαφορετική σκοπιά από εκείνη του γλωσσολόγου, τη διάσταση της γλώσσας ως αξίας. Μην ντροπιάζεις τη γλώσσα, λέει ο Χρυσόστομος. Κάνε την άξια του Θεού στον οποίο...
Η γλώσσα του Ευαγγελίου και της εκκλησιαστικής υμνογραφίας
Γλωσσολογία - 10 Αυγούστου 2020
Το καλύτερο και γνησιότερο δείγμα της Ελληνικής των χρόνων της Κοινής είναι η γλώσσα του Ευαγγελίου. Είναι η Ελληνική όπως εξελίχθηκε στον προφορικό λόγο ως συνέχεια της Αττικής διαλέκτου που επικράτησε στην Κοινή. Είναι το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της πρώτης πραγματικά Κοινής ελληνικής γλώσσας...
«Βελούδινες λέξεις»
Γλωσσολογία - 19 Αυγούστου 2018
Υπάρχουν, άραγε, «βελούδινες λέξεις»; Τί θα σήμαινε αυτός ο χαρακτηρισμός; Κι αντιθέτως, υπάρχουν στη γλώσσα «άξεστες», «χοντροκομμένες» λέξεις; Το συναίσθημα μίας «βελούδινης λέξης» τί έχει ο αναγνώστης/ακροατής ή ο χρήστης/ομιλητής; Και το «βελούδο» της λέξης, αν υπάρχει, σχετίζεται με τη σημασία ...
Τα δεδομένα μετάφρασης λειτουργικών κειμένων
Γλωσσολογία - Θεία Λατρεία - 4 Αυγούστου 2018
Τα δεδομένα που αφορούν ειδικά τη μετάφραση λειτουργικών κειμένων είναι συγκριτικά πολύ περιορισμένα. Οι τοπικές εκκλησίες είχαν διαμορφώσει τη δική τους λατρευτική παράδοση, ενώ όπου προέκυψε η ανάγκη διαγλωσσικής μετάφρασης, η Εκκλησία ανταποκρίθηκε θετικά. Γενικά, η ακουστική εξοικείωση του π...
Ομηρικές λέξεις και εκφράσεις στην Ποντιακή διάλεκτο
Αφιέρωμα στον Πόντο - Γλωσσολογία - 21 Μαΐου 2018
Τα ομηρικά έπη γράφτηκαν σε μια γλώσσα, η οποία βασίζεται στις δύο αρχαίες ελληνικές διαλέκτους, την ιωνική και την αιολική, τις οποίες ομιλούσαν κυρίως στη Μικρά Ασία. Η ποντιακή διάλεκτος προέρχεται από την αρχαία ιωνική, λόγω κυρίως της καταγωγής των πρώτων αποίκων του Πόντου από την ιωνική Μ...
Το πάγχρυσο κλειδί των 18 προθέσεων
Γλωσσολογία - 12 Μαρτίου 2018
Ο μεγάλος ρωμαίος ρήτορας και πολιτικός Κικέρων μιλούσε άριστα την ελληνική γλώσσα και συχνά επαναλάμβανε το θαυμασμό του γι αυτήν. Τη θεωρούσε γλώσσα θεϊκή και έλεγε: «Ει θεοί διαλέγονται τη των ελλήνων γλώττη χρώνται». Η ελληνική γλώσσα αποτέλεσε το όχημα που μετέφερε στην ανθρωπότητα τη σοφία κ...
