Page 9 - Μποζόνιο Higgs ή σωματίδιο του Θεού;
P. 9
www.pemptousia.gr Τεύχος 06 / Το μποζόνιο Higgs / 21 Ιανουαρίου 2013 ΑΝΑΛΕΚΤΑ
Επιταχυντής Αδρονίων – το άλλο είναι το CMS: τούνελ μήκους 27 χιλιομέτρων, σε βάθος 100 μέ-
Compact Muon Solenoid), ανακοίνωσε επίσημα τρων, διασχίζοντας τα σύνορα Γαλλίας- Ελβετίας.
την ανακάλυψη νέου σωματιδίου, τύπου μποζο- Το LHC είναι φτιαγμένο με την τελευταία λέξη
νίου Higgs, σε ένα σεμινάριο οργανωμένο από της τεχνολογίας, όπως και οι 4 ανιχνευτές όπου
κοινού στο CERN στη Γενεύη και μέσω τηλεδι- διεξάγονται διάφορα πειράματα, ATLAS, CMS,
άσκεψης στη Διεθνή Διάσκεψη Φυσικής Υψηλών ALICE και LHCb (όπως φαίνονται στην εικ. 1).
Ενεργειών ICHEP στην Μελβούρνη της Αυστρα-
λίας. Το LHC είναι σχεδιασμένο να επιταχύνει δύο
δέσμες πρωτονίων, ενέργειας 7 TeV (1 TeV=1012
Στο CERN λοιπόν, παρουσιάστηκαν τα πρώ- eV) η κάθε μία, μέσα σε ισχυρό πεδίο υπεραγώ-
τα αποτελέσματα σε όλους τους επιστήμονες γιμων μαγνητών (οπότε μηδενίζονται οι απώλειες
που βρισκόμασταν εκεί και μέσω τηλεδιάσκεψης ενέργειας λόγω τριβής) με συνολική ενέργεια στο
στους συναδέλφους μας σε εκατοντάδες ινστιτού- σημείο σύγκρουσης τα 14 TeV. Το πρωτόνιο που
τα σε όλο τον κόσμο. Η ατμόσφαιρα ήταν πολύ ταξιδεύει σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός κα-
συγκινητική όταν μετά το τέλος των ομιλιών των λύπτει τον δακτύλιο των 27 km ~11.000 φορές το
εκπροσώπων των δύο πειραμάτων του ATLAS, δευτερόλεπτο.
Fabiola Gianotti, και CMS Joe Incandela και παρό-
ντων των εμπνευστών της θεωρίας για το Higgs, Το πείραμα ATLAS στον επιταχυντή LHC
και του ιδίου του Peter Higgs (του Πανεπιστημίου (όπως φαίνεται στην εικ. 2), είναι ένας τεράστιος
του Εδιμβούργου που την πρότεινε αρχικά στη ανιχνευτής, μεγέθους ενός πενταόροφου κτιρίου
δεκαετία του ’60 για να εξηγήσει γιατί η ύλη έχει αλλά και καταπληκτικής ικανότητας να μετρά
μάζα), ο διευθυντής του CERN Rolf Heuer δήλωσε ίχνη σωματιδίων με ακρίβεια του μm (10-6 m)
ότι με βάση τα αποτελέσματα αυτά φαίνεται ότι δηλαδή 0,001 του χιλιοστού.
το βρήκαμε!
To πείραμα ATLAS είναι το «εργαλείο» όπως
Ας εξηγήσω όμως πρώτα τι είναι ο επιταχυντής ένα μικροσκόπιο για τη μελέτη της δομής της
LHC και το πείραμα ATLAS καθώς και το τι είναι ύλης στη μικρότερη κλίμακα που έχει επιτευχθεί
το σωματίδιο Higgs. Το LHC είναι ο μεγαλύτερος μέχρι σήμερα, 10 φορές μικρότερη από οποιοδή-
επιταχυντής πρωτονίων στον κόσμο που έχει γίνει ποτε προηγούμενο πείραμα, της τάξης των 10-15
μέχρι σήμερα, όπου συγκρούονται πρωτόνια με m (fm).
πρωτόνια. Το LHC είναι εγκατεστημένο σε ένα
Εικόνα 2: Ο ανιχνευτής ATLAS έχει 25 μέτρα ύψος, 44 μέτρα μήκος και ζυγίζει περίπου 7.000
τόνους. ATLAS Experiment © 2012 CERN
Σελίδα 9