Page 13 - Μποζόνιο Higgs ή σωματίδιο του Θεού;
P. 13
www.pemptousia.gr Τεύχος 06 / Το μποζόνιο Higgs / 21 Ιανουαρίου 2013 ΑΝΑΛΕΚΤΑ
θιστώντας έτσι σαφέστερη την εικόνα του κατά ζεται με περίπου την διπλάσια ισχύ απ’ ότι σήμε-
πόσο αυτό το σωματίδιο που εντοπίστηκε είναι ρα. Τα νέα δεδομένα του 2012 και αυτά από την
όντως το μποζόνιο Higgs, ή το πρώτο μιας μεγά- ανακαινισμένη μηχανή, θα μας επιτρέψουν να διε-
λης οικογένειας τέτοιων σωματιδίων ή τέλος κάτι ρευνήσουμε τα ερωτήματα που τέθηκαν για το νέο
τελείως διαφορετικό. σωμάτιο καθώς και άλλα βασικά ερωτήματα.
Τα δεδομένα του 2012 προέρχονται από συ- Εν κατακλείδι, γιατί τελικά η ανακάλυψη του
γκρούσεις πρωτονίων με αυξανόμενη ενέργεια σωματιδίου Higgs είναι τόσο σημαντική και γιατί
στο κέντρο της δέσμης, μέχρι 8 TeV. Μέσα σε επενδύσαμε τόσα πολλά στην έρευνά του;
τρεις μήνες συγκεντρώσαμε περισσότερα δεδο-
μένα από αυτά όλου του 2011. Αυτή η αυξημέ- Πρώτα από όλα, επαληθεύεται η θεωρία του
νη συσσώρευση δεδομένων κατέστη δυνατή χάρη Καθιερωμένου Προτύπου που προέβλεπε από τη
στις μεγάλες προσπάθειες της ομάδας του επιτα- δεκαετία του 1960 την ύπαρξη του πεδίου Higgs
χυντή LHC που αύξησε παράλληλα με την ενέρ- για να εξηγήσει το “σπάσιμο” της συμμετρίας των
γεια κάθε δέσμης πρωτονίου και την φωτεινότη- ηλεκτρασθενών δυνάμεων.Δηλαδή, γιατί ενώ το
τα (αριθμό συγκρούσεων ανά δευτερόλεπτο). Τα φωτόνιο δεν έχει μάζα, το W και το Z έχουν, πα-
δεδομένα που παρουσιάστηκαν προέρχονται από ρόλο που είναι ισοδύναμοι φορείς.
ένα τετράκις εκατομμύριο συγκρούσεις πρωτονί-
ων. Επίσης να εξηγήσει και το γεγονός ότι τα στοι-
χειώδη σωμάτια έχουν μάζα. Η απόδειξη ύπαρξης
Ο ανιχνευτής ATLAS είχε εξαιρετική απόδοση του πεδίου Higgs είναι το σωμάτιο Higgs που δη-
ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες δέσμης μιουργείται από συσσωματώματα ενέργειας του
του 2012 και σε πλήρη απόδοση απέδωσε υψη- πεδίου που εμφανίστηκε στα αρχικά στάδια του
λής ποιότητος δεδομένα γι’ αυτή την έρευνα. Το σύμπαντος. Γενικά, η ανακάλυψη του Higgs μας
ισχυρό δυναμικό υπολογιστών που διατέθηκε από βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τους νόμους
το παγκόσμιο δίκτυο για τις ανάγκες του LHC, της Φυσικής που διέπουν την ύλη και ρίχνει φως
ήταν απαραίτητο για την ανάλυση όλων αυτών στο τι συνέβη στην αρχή δημιουργίας του σύμπα-
των δεδομένων. ντος.
Αναμένεται, ότι το LHC θα επιτρέψει στο Βέβαια, η θεωρία αυτή δεν καλύπτει την βαρυ-
ATLAS να αποδώσει περισσότερα από διπλάσια τική δύναμη και δεν εξηγεί το γιατί τα σωμάτια
δεδομένα μέχρι την άνοιξη του 2013, οπότε θα δι- έχουν την μάζα που έχουν και δεν έχουμε βρει
ακοπεί η λειτουργία του ώστε να γίνει η απαραί- ακόμα κανένα από τα σωμάτια που αποτελούν
τητη αναβάθμιση (για την ενέργεια των 14 TeV). την «σκοτεινή ύλη», που είναι το μεγαλύτερο πο-
Όταν το LHC, θα ξεκινήσει πάλι το 2014 θα εργά- σοστό της μάζας του σύμπαντος.
Η δρ. Θεοδότα Λάγουρη,
Associate Research Scientist στο
Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστη-
μίου Yale, δουλεύει στο πείραμα
ATLAS του LHC στο CERN, με
την ομάδα του Prof. Oliver Baker.
Είναι μέλος του ATLAS από το
1996 και έχει επικεντρώσει την
έρευνά της στην ανακάλυψη
του περιβόητου μποζονίου Higgs,
μέσω του καναλιού διάσπασης
του σε δύο μποζόνια Ζ και ακο-
λούθως σε τέσσερα λεπτόνια.
Η δρ. Θεοδότα Λάγουρη έχει
πάνω από 100 δημοσιεύσεις με το
πείραμα ATLAS. Είναι μέλος της
American Physical Society, του Marie
Curie MCFA association, Marie Curie
Women in Science (m-WiSET), και
της Hellenic High Energy Physics
Society.
Σελίδα 13
