Νους υγιής εν σώματι υγιεί

Ένα απόγευμα, καθώς βγαίναμε από το σχολείο μας, συναντήσαμε τον Γεροστάθη μαζί με τον μαραγκό και τον σιδερά του χωριού μας. Είχαν φέρει μεγάλα πελεκημένα ξύλα, κοντάρια, στύλους και δυνατές σιδερόβεργες. Τους κυκλώσαμε γεμάτοι περιέργεια. Τι νέο σκάρωνε πάλι ο ακαταπόνητος «παππούς» μας;

– Σας έχω κάνει φίλους με τον καθαρό αέρα και την καθαριότητα. Πιστεύω πως τιμάτε τη φιλία σας. Ήρθε η ώρα να σας συστήσω κι άλλη μια πολύ καλή φίλη, που είναι η μητέρα της ανδρείας και της υγείας, είναι η Γυμναστική. Αλλά περιμένετε ως αύριο και θα… δείτε.

Δεν μας χωρούσαν τα σπίτια μας εκείνο το απόγευμα και το βράδυ. Πρωί-πρωί την επομένη τρέξαμε στο σχολείο. Ένα μεγάλο μέρος του αυλόγυρου ήταν στρωμένο με άμμο κι εκεί στερεωμένα σε διάφορα σχήματα είδαμε όλα εκείνα τα κοντάρια που είχαμε δει την προηγούμενη μέρα. Πρώτη φορά βλέπαμε τέτοιες κατασκευές και δεν καταλαβαίναμε τίποτα. Στο πρώτο διάλειμμα μας μάζεψε ο Γεροστάθης και μας «σύστησε» το δίζυγο, το μονόζυγο, το πολύζυγο, τα διάφορα κοντάρια. Κι ύστερα άρχισε να μας δείχνει διάφορες κινήσεις, γυμνάσματα, στροφές που θα κάναμε κρεμασμένοι πάνω σ’ αυτά, για να δυναμώσουμε το κορμί μας και να το κάνουμε ευλύγιστο. Αυτό κι αν ήταν συναρπαστικό και διασκεδαστικό! Η χαρά μας δεν περιγραφόταν.

– Σας περιμένω το απόγευμα στην αυλή του σπιτιού, μας είπε. Έχω πολλά να σας διηγηθώ για την καινούρια φίλη μας.

Και φυσικά ήμασταν όλοι εκεί, έτοιμοι να τον ακούσουμε.

– Υποσχέθηκα να σας συστήσω τη φίλη μου, τη Γυμναστική, άρχισε ο Γεροστάθης, και θα το κάνω διηγούμενος τα κατορθώματά της. Είναι παρατηρημένο πως όσο γυμνάζει κανείς ένα μέλος του σώματός του, τόσο αυτό γίνεται δυνατότερο, γιατί η άσκηση προκαλεί συρροή αίματος, το οποίο τρέφει και δυναμώνει τα κύτταρα του μέλους αυτού. Δείτε τα χέρια του σιδερά. Το χέρι που χρησιμοποιεί περισσότερο – συνήθως το δεξί – στη σκληρή δουλειά του είναι πολύ πιο δυνατό από το άλλο. Δείτε τα πόδια των ανθρώπων που κάποια μακροχρόνια βαριά ασθένεια τους κρατά για πολύν καιρό στο κρεβάτι, πόσο εξασθενημένα και ατροφικά γίνονται.

Ο Ηρόδοτος, ο πατέρας της Ιστορίας, αναφέρει ένα πολύ χαρακτηριστικό σχετικό γεγονός. Επισκέφθηκε το πεδίο μιας μάχης μεταξύ Περσών και Αιγυπτίων αρκετά χρόνια μετά τη μάχη. Κείτονταν ακόμα άταφοι οι σκελετοί πολλών νεκρών πολεμιστών, ανακατεμένοι. Ο Ηρόδοτος ωστόσο κατάφερε να ξεχωρίσει ποιοι ανήκαν σε Πέρσες και ποιοι σε Αιγυπτίους κάνοντας τον εξής συλλογισμό: Οι Αιγύπτιοι ήταν λαός σκληραγωγημένος και γυμνασμένος, άρα και τα σώματά τους και τα κόκαλά τους θα ήταν πιο δυνατά και σκληρά από εκείνα των μαλθακών και αγύμναστων Περσών.

Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τη γυμναστική ένα από τα πρώτα και αναγκαία μαθήματα για τα παιδιά τους. Ο νομοθέτης Σόλων υποχρέωσε όλους τους Αθηναίους πολίτες να οδηγούν τα παιδιά τους στα γυμναστήρια και στις παλαίστρες, για να αποκτούν εκείνα μεν δυνατό και υγιές σώμα, η πατρίδα δε γενναίους, δυνατούς και ετοιμοπόλεμους στρατιώτες.

Η πόλη ωστόσο της αρχαίας Ελλάδας, όπου η γυμναστική και γενικότερα η άσκηση του σώματος έγινε τρόπος ζωής για παιδιά, νέους, νέες  και ώριμους άντρες και γυναίκες, ήταν η αρχαία Σπάρτη, η οποία κατά γενική ομολογία είχε τα πιο γενναία και δυνατά παλικάρια.

Απόδοση: Σταυρούλα Κουμενίδου

Άκουσε την αφήγηση