Page 5 - Κρίση Οικονομική ή Ηθική;
P. 5
www.pemptousia.gr Τεύχος 07 / Κρίση Οικονομική ή Ηθική / 4 Φεβρουαρίου 2013 ΑΝΑΛΕΚΤΑ
1. Η οικονομική κρίση που ζούμε σε πολλές χώ- ναι υποχρεωμένη να αρθρώσει με σθένος λόγο
ρες του κόσμου, και ιδιαίτερα εμείς στον Νότο προφητικό, προς τρεις κατευθύνσεις.
της Ευρώπης, έχει οδηγήσει εκατομμύρια αν-
θρώπων σε κατάθλιψη και συχνά σε απόγνωση. α) Σθεναρή κριτική στα μέλη των Εκκλησιών
Σήμερα όλο και περισσότερο συνειδητοποιείται μας για την ασυνεπή προς τις αρχές του Ευαγ-
ότι η οικονομική αυτή κρίση είναι αποτέλεσμα γελίου στάση, για τη, μικρή η μεγάλη, συμμετο-
μιας γενικότερης κοινωνικής κρίσεως, μιας κρί- χή στην αδικία και την κοινωνική διαφθορά. Κι-
σεως αξιών. Αποτελεί συνέπεια μιας θεωρητι- νητοποίηση, με δημιουργικές πρωτοβουλίες των
κής αντιλήψεως σχετικά με τον άνθρωπο και τη ενοριών, τώνδιαφόρων εκκλησιαστικών ομάδων
φύση, η οποία, στην εποχή του ευδαιμονισμού, και οργανισμών, για την άμεση ανακούφιση και
κινήθηκε σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση βοήθεια των ασθενεστέρων μελών της κοινωνίας
από τη χριστιανική. Απωθώντας από τη συνεί- μας. Δόξα τω Θεώ, στον τομέα αυτόν υπάρχουν
δηση των ανθρώπων και της κοινωνίας την πί- ήδη σοβαρές εκκλησιαστικές δράσεις.
στη στον Θεό, στον Θεό της αλήθειας, της δικαι-
οσύνης και της αγάπης, ο σύγχρονος άνθρωπος β) Άσκηση θαρρετής κριτικής στα υλιστικά ιδε-
κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, αφού δεν υπάρ- ώδη και συστήματα που απεργάζονται την αδι-
χει Θεός, όλα επιτρέπονται. κία γενικότερα και την οικονομική κρίση ειδικό-
τερα. Προσπάθεια να επηρεασθούν οι πολιτικές
Ο σεβασμός προς το ανθρώπινο πρόσωπο αντι- ηγεσίες. Πρόσκληση σε διακεκριμένους επιστή-
καταστάθηκε από τη δεσποστεία απροσώπων μονες και οικονομολόγους να επεξεργασθούν
θεσμών και δυνάμεων. Ο τονισμός της ελευ- λύσεις, με σεβασμόστόν άνθρωπο και την ταυ-
θερίας του ανθρώπου υπεχώρησε δίνοντας την τότητα των λαών και συμπαράσταση στις προ-
έμφαση στην απόλυτη ελευθερία της αγοράς. σπάθειές τους.
Έτσι, από κοινωνία ελευθέρων προσώπων φθά-
σαμε στο σημείο ολόκληροι λαοί να γίνονται Η γενική αντίληψη περί ανθρώπουκαι κτίσεως
υποψήφιοι δούλοι απροσώπων ομάδων, ανω- έχει ριζικά υποκύψει σέ ευδαιμονιστικές αντι-
νύμων εμπόρων του χρήματος που ρυθμίζουν λήψεις. Η Εκκλησία καλείται να υπερασπισθεί
βασικά τις οικονομίες των λαών, οι οποίοι εί- την αξιοπρέπεια του ανθρωπίνου προσώπου ως
ναι γνωστοί ως “αγορές”.Αυτές αυτονομούν το εικόνος του προσωπικού Θεού- και επίσης την
χρήμα σαν αφηρημένη “λογιστική” αξία και το ιερότητα της κτίσεως ως δημιουργήματος του
εμπορεύονται. Στους πολυσυνθέτους δαιδά- Θεού.
λους της παγκοσμιοποιήσεως έχουν δημιουργη-
θεί νέες δομές του χρηματοπιστωτικού συστή- Η νοοτροπία ότι ο άνθρωπος είναι ο αφέντης
ματος μιας “εικονικής οικονομίας” που κανείς της κτίσεως και άρα δικαιούται να καταχράται
κρατικός η άλλος πολιτικός θεσμός δεν ελέγχει. το φυσικό περιβάλλον δεν είναι απλώς λανθα-
σμένη, από απόψεως ορθοδόξου είναι αμαρτία.
Αντιθέτως, οι αποφάσεις των αγνώστων αυτών- Σύμφωνα με τη χριστιανική πίστη, ο άνθρωπος
παραγόντων, που δρουν με καλυμμένα πρόσω- είναι οργανικό μέρος της κτίσεως και οφείλει
πα, μπορούν να ανατινάξουν κράτη και έθνη να τη χρησιμοποιεί με σεβασμό.
και να καταδικάσουν εκατομμύρια ανθρώπους
στην ανεργία και την κοινωνία στην εξαθλίωση. γ) Οι κατά τόπους ᾽Εκκλησίες έχουν την ευ-
Έτσι, όλη η παγκόσμια οικονομία ζει πλέον μια καιρία να δείξουν ευρύτερη αλληλεγγύη μεταξύ
τρομερή δομική κρίση του χρηματοπιστωτικού τους επιδρώντας στις κοινωνίεςμέσα στις οποί-
συστήματος, η οποία αποτελεί την πιο πειστι- ες ζουν. Π.χ. επηρεάζοντας τους λαούς της Βο-
κή απόδειξη της κρίσεως αξιών της κοινωνίας. ρείου Ευρώπης για κατανόηση και αλληλεγγύη
προς τις δοκιμαζόμενες κοινωνίες της Νοτίου
Η αδικία σε παγκόσμιο επίπεδο κορυφώνεται Ευρώπης. Και αντιστρόφως, περιορίζοντας τα
στο γεγονός ότι το 20% του πληθυσμού του αισθήματα πικρίας και αγανακτήσεως των οι-
πλανήτη, που ζει στις πλούσιες χώρες, κατανα- κονομικώς ασθενεστέρων λαών του Νότου, για
λώνει το 80% του πλούτου της γης. Συγχρόνως, την υπεροπτική συμπεριφορά ορισμένων οικο-
η οικονομική αυθαιρεσία, η διαφθορά, η αδικία νομικά ευρώστων ευρωπαϊκών κρατών. Τα πα-
και αναλγησία, που άνθησαν με όποιο οικονο- ραδείγματα, προφανώς, μπορεί να πολλαπλα-
μικό μοντέλο και αν επεβλήθηκε –καπιταλιστι- σιασθούν λόγω των αντιθέσεων που υφίστανται
κό η σοσιαλιστικό-, έχει οδηγήσει εκατομμύρια στην υφήλιο μεταξύ οικονομικώς ισχυρών και
ανθρώπων στην κοινωνική περιθωριοποίηση και αδυνάτων κρατών.ΟιΕκκλησίες στις πλούσιες
εν πολλοίς στην εξαθλίωση. κοινωνίες δεν δικαιούνται να σιωπούν -κάποτε
και να συμπλέουν- και να αφήνουν να δεσπό-
2. Στην οδυνηρή αυτή οικονομική κρίση, η Εκ- ζουν υπεροπτικές φωνές που προσβάλλουν τους
κλησία δεν μπορεί να μείνει απλός θεατής. Εί- ευρισκομένους σε δοκιμασία λαούς.
Σελίδα 5
