Page 20 - Τέχνη & Πνεύμα

ΑΝΑΛΕΚΤΑ Τεύχος 19 / Τέχνη & Πνεύμα / 03 Μαρτίου 2014 www.pemptousia.gr

Η ταφική γλυπτική ως

ιδιαίτερη έκφραση της τέχνης

Tα κοιμητηριακά έργα είναι αυτόνομες γλυπτικές δημιουργίες με μεγάλη ποικιλία τύπων από το
κλασικό παρελθόν που φέρουν στοιχεία της κλασικής αρχιτεκτονικής, αυτοτελή ή ενσωματωμένα
στο μνήμα που επανέρχονται με παραλλαγές αλλά πάντα με αρχαιοπρεπή μορφή. [1]

Γράφει η Κλεοπάτρα Χατζηλία, Ιστορικός Πολιτισμού

εχωρίζουν οι επιτύμβιοι ναΐσκοι, οι αετωματικές ραβιού που συνάδει με το ταξίδι της ζωής και μια σει-
Ξστήλες, οι αιγυπτιασμοί, ο τύπος της σπασμένης ρά θεμάτων ήσσονος σημασίας που δεν είχαν εξέλιξη
κολόνας, οι σαρκοφάγοι, παραλλαγές του μνημείου Λυ- όπως νυχτερίδες, κρανία ή επαγγελματικά εργαλεία
σικράτη (τύπος ιδιαίτερης σημασίας που πολλές φορές που δήλωναν την εργασία του εκλιπόντος. [4]
συγχέεται με τους ναΐσκους), οι νεκρικές προτομές, οι Επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο τύπος του
ολόσωμες μορφές άλλοτε ξαπλωμένες ή πλαγιασμένες Ηρώου που εξυπηρέτησε τις ανάγκες της ιστορικής
σε σαρκοφάγο ή ανάκλιντρο, οι εντυπωσιακές γυμνές μνήμης. Μολονότι οι προσπάθειες για εθνικό Ηρώο
[5]
παρουσίες που εκπέμπουν πρωτόγνωρο ερωτισμό, οι δεν εστέφθησαν με επιτυχία, οτύπος του ηρώου διαδό-
παραστάσεις με την ζωή του νεκρού, οι οικογενειακές θηκε στις μικρές τοπικές κοινωνίες στις οποίες αποτε-
στιγμές, τα συμβολικά θέματα, οι τεφροδόχοι και οι λεί κοινό σημείο αναφοράς ως το πιο κοινό μνημείο του
δεξιώσεις. [2]
ελληνικού χώρου. [6]
Στα συμπληρωματικά θέματα που λειτουργούν ως δι- Πολλά από τα ηρώα συνδυάζουν την απόδοση τιμής
ακόσμηση συγκαταλέγονται τα στεφάνια, τα κλαδιά στους νεκρούς με την καλαισθησία χωρίς να καταφέρ-
ελιάς ή δάφνης, τα ακανθόφυλλα, οι βλαστόσπειρες, τα νουν πάντα να ξεφεύγουν από τις υπερβολές σε ρητο-
κυμάτια, οι σφίγγες, οι ρόδακες, οι λύχνοι, οι άγγε- ρεία και στόμφο, μιμούμενα τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά
λοι, τα πενθούντα πνεύματα, οι σταυροί, τα αγγεία, πρότυπα από τα οποία κατάγονται. Μορφολογικά
[7]
οι αντιστραμμένοι πυρσοί, η πεταλούδα ως ψυχή, τα αποτελούνται συνήθως από μια στήλη που φέρει πάνω
χριστογράμματα, οι διακοσμητικές ταινίες με φυτικά της εγχάρακτα τα ονόματα νεκρών αγωνιστών για την
κοσμήματα ή γεωμετρικά σχέδια, το μοτίβο του κα-
[3]

Σελίδα 20