Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και βιοποικιλότητα

16 Ιανουαρίου 2012

Σύμφωνα με νέα έκθεση της BirdLife Europe [1] η ηλιακή και αιολική ενέργεια μπορούν να δαμαστούν με σκοπό την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής χωρίς να βλάψουν τα πουλιά και την υπόλοιπη άγρια πανίδα και χλωρίδα της Ευρώπης, μόνο εφόσον εξαιρεθούν προληπτικά οι ευαίσθητες περιοχές.

Οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. πρέπει να πάρουν ουσιαστικές πρωτοβουλίες για να γίνει η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) πραγματικά «πράσινη»: προσανατολισμός στον καλύτερο στρατηγικό σχεδιασμό και τη σωστή εκτίμηση των επιπτώσεων, αλλά και την ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στις διαδικασίες διαβούλευσης. Σε αυτά τα συμπεράσματα καταλήγει η έκθεση 17 πρωτοπόρων ορνιθολογικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων από τις εξής χώρες: Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Σλοβενία, Κροατία, Μαυροβούνιο, Βέλγιο, Ισπανία Ιταλία και Ιρλανδία.
Η Έκθεση τονίζει ότι ως το 2020 πάνω από τα τέσσερα πέμπτα των επενδύσεων στην Ε.Ε. θα διοχετευτούν σε τεχνολογίες ΑΠΕ που έχουν «διαχειρίσιμα» ρίσκα για τη βιοποικιλότητα, όπως οι φωτοβολταϊκοί και αιολικοί σταθμοί [3]. Αντίθετα, τεχνολογίες όπως τα βιοκαύσιμα ή τα μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα έχουν αποδειχθεί πολύ υψηλού ρίσκου, με καταστροφικές επιπτώσεις για τη βιοποικιλότητα. Οι κυβερνήσεις όμως, και στις δύο περιπτώσεις έχουν δείξει ανεπαρκή κατανόηση για τις σοβαρές επιπτώσεις των προβληματικών και πρόχειρα σχεδιασμένων έργων για τα πουλιά και τους βιότοπους της Ευρώπης, αλλά κυρίως έχουν δείξει έλλειψη πολιτικής βούλησης ώστε αυτές να αποφευχθούν.
Χωρίς ασφαλιστικές δικλείδες, οι σημερινοί αυξανόμενοι ρυθμοί επένδυσης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα θα τις καταστήσουν σημαντική πρόσθετη απειλή για την ήδη φθίνουσα βιοποικιλότητα της χώρας, ενώ οι προσδοκίες για αξιόλογη αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα θα μείνουν ανεκπλήρωτες. Είναι χαρακτηριστικό πως η ισχύουσα πολιτική χωροθέτησης αιολικών σταθμών έχει ως αποτέλεσμα περίπου το 30% των έργων να σταματούν λόγω τεκμηριωμένων ενστάσεων των τοπικών κοινωνιών και προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Παρότι κάποιες χώρες, όπως η Σκωτία και η Γερμανία έχουν ισχυρές πολιτικές ώστε να υλοποιήσουν στρατηγικό σχεδιασμό, άλλες, όπως η Βουλγαρία και η Ελλάδα, έχουν αποτύχεί ή αδιαφορήσει σε αυτόν τον τομέα και προχωρούν στην αδειοδότηση εξόφθαλμα ζημιογόνων έργων. Η Έκθεση τονίζει επίσης την ανάγκη για εξοικονόμηση ενέργειας προτού σχεδιαστεί η ανάπτυξη των ΑΠΕ σε μεγάλη κλίμακα.
Πηγή: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία,  www.ornithologiki.gr