100 χρόνια από την γέννηση του Alan Turing, του πατέρα της επιστήμης των υπολογιστών

Συμπληρώθηκαν φέτος εκατό χρόνια από την γέννηση του Alan Mathison Turing (23 Ιουνίου 1912 – 7 Ιουνίου 1954), ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της επιστήμης των υπολογιστών και της τεχνητής νοημοσύνης. Έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία των υπολογιστών, με τη θεμελιώδη δουλειά του στην έννοια του αλγορίθμου αλλά και της μηχανής Turing. Επίσης, ένα από τις επιτυχίες του ήταν ότι αποκωδικοποίησε τους μυστικούς κώδικες των ναζί στη διάρκεια του Β” Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Τούρινγκ είναι αναμφίβολα το μοναδικό πρόσωπο η συνεισφορά του οποίου άλλαξε την όψη του κόσμου στους τρεις πιο ευαίσθητους τύπους νοημοσύνης: την ανθρώπινη, την τεχνητή και τη στρατιωτική», έγραφε το περιοδικό Νature σε πρόσφατο άρθρο του.

Εξελίσσοντας ακόμα περισσότερο την ιδέα του αλγορίθμου, δημιούργησε και τα πρώτα προγράμματα τα οποία ήταν κατάλληλα για να διαβαστούν από μια μηχανή. Για την ακρίβεια, “έγραφε” προγράμματα σε μορφή διάτρητων ταινιών, τις οποίες “διάβαζε” σειριακά μια μηχανή, η οποία σύμφωνα με αυτό που διάβαζε, εκτελούσε μια ενέργεια.

Η πρώτη αυτή νοητή μηχανή που την δημιούργησε το 1937 και την ονόμασε Αυτόματη Μηχανή,  είναι ο σημερινός υπολογιστής και οι διάτρητες ταινίες είναι πλέον τα σύγχρονα προγράμματα. Παρά την τεράστια εξέλιξη στην επιστήμη των υπολογιστών τις τελευταίες δεκαετίες, βλέπετε ότι η αρχή παραμένει η ίδια.

Η μηχανή που ονομάστηκε μηχανή του Turing (Turing Machine) διδάσκεται μέχρι σήμερα στα πανεπιστήμια Πληροφορικής σε όλο τον κόσμο. Στην ουσία επρόκειτο για ένα νοητικό πείραμα με το οποίο όμως μέχρι και σήμερα, βασιζόμενοι στις αρχές του, μπορούμε να δούμε τα όρια της μηχανής (ενός μηχανήματος, ενός η/υ) όσων αφορά την νοημοσύνη του, στην ουσία δηλαδή, την σημερινά ονομαζόμενη “Τεχνητή Νοημοσύνη”.

Εργάστηκε στο Εθνικό Εργαστήριο Φυσικής όπου έφτιαξε τα σχέδια για έναν από τους πρώτους υπολογιστές με αποθηκευμένα προγράμματα, τον ACE, o οποίος ποτέ δεν ολοκληρώθηκε στην πλήρη μορφή του. Το 1948 μετέβη στο πανεπιστήμιο του Manchester όπου εργάστηκε πάνω στη δημιουργία και εξέλιξη ενός πλέον από τους γνωστότερους πρώτους υπολογιστές τον MARK 1.

Σημαντική ήταν και η συμβολή του κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου κατά τη διάρκεια του οποίου είχε εγκατασταθεί στο Bletchley Park, το κέντρο αποκρυπτογράφησης της Αγγλίας και για ένα διάστημα διετέλεσε επικεφαλής της ομάδας Hut 8, η οποία ήταν υπεύθυνη για την κρυπτανάλυση των σημάτων των Γερμανικών ναυτικών δυνάμεων.

Ανέπτυξε πολλές τεχνικές πάνω στην κρυπτανάλυση και “έσπασε” πολλούς κωδικούς των Γερμανών καθώς επίσης και της μηχανής Enigma (εικόνα – Η μηχανή Enigma), μιας ειδικής γραφομηχανής που είχαν εφεύρει οι Γερμανοί επιστήμονες της εποχής για την κρυπτογράφηση των μηνυμάτων τους, της οποίας η αποκρυπτογράφηση ήταν εξαιρετικά δύσκολη.

Το 1948, ο Τούρινγκ, συνεργάζεται με τον προηγούμενο προπτυχιακό συνάδελφό του, Champernowne και αρχίζει ένα πρόγραμμα σκακιού για έναν υπολογιστή που δεν έχει υλοποιηθεί ακόμα. Το 1952, χωρίς έναν υπολογιστή αρκετά ισχυρό να εκτελέσει το πρόγραμμα, ο Τούρινγκ έπαιξε ένα παιχνίδι στο οποίο μιμήθηκε τον υπολογιστή, σκεπτόμενος για μισή ώρα ανά κίνηση. Το παιχνίδι καταγράφηκε και το πρόγραμμα έχασε από έναν συνάδελφο του Τούρινγκ. Εντούτοις, λέγεται ότι το πρόγραμμα κέρδισε ένα παιχνίδι ενάντια στη σύζυγο του Champernowne.

Το 1952 εξέδωσε το πρώτο μέρος της θεωρητικής μελέτης του για τη μορφογένεση, την ανάπτυξη σχεδίου και μορφής στους ζωντανούς οργανισμούς.

Την ίδια χρονιά, ο Turing συνελήφθη για παραβίαση του νόμου για την ομοφυλοφιλία, όταν ανέφερε σε αστυνομικούς την ομοφυλοφιλική του σχέση. Είχε καταφύγει στην αστυνομία επειδή είχε απειληθεί με εκβιασμό. Δικάστηκε με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας στις 31 Μαρτίου 1952, χωρίς να δεχτεί υπεράσπιση. Καταδικάστηκε και η επιλογή που του δόθηκε ήταν είτε να πάει στη φυλακή είτε να κάνει ενέσεις οιστρογόνων για ένα χρόνο. Δέχτηκε το δεύτερο και επέστρεψε σε μία ευρεία γκάμα ακαδημαϊκών επιδιώξεων. Όχι μόνο συνέχισε την έρευνά του πάνω στη μορφογένεση, αλλά επίσης δούλεψε σε νέες ιδέες στην κβαντική θεωρία και στη θεωρία της σχετικότητας.

Ο Turing πέθανε στις 7 Ιουνίου 1954 στα 42 του χρόνια από δηλητηρίαση ενώ διεξήγαγε πειράματα στην ηλεκτρόλυση. Ένα μισοφαγωμένο μήλο που βρέθηκε δίπλα του αποδείχτηκε ότι περιείχε κυάνιο. Η σχετική έρευνα κατέληξε στην εκδοχή της αυτοκτονίας αλλά η μητέρα του πάντοτε υποστήριζε ότι επρόκειτο για ατύχημα.

Η διεθνής κοινότητα, εις μνήμην του, έχει καθιερώσει το βραβείο Turing, το οποίο απονέμεται ετησίως σε εξαίρετους επιστήμονες των υπολογιστών και θεωρείται το Nobel της Πληροφορικής.

Πηγή: www.physics4u.gr