Χιροσίμα: 67 χρόνια από την καταστροφή

Εξήντα επτά χρόνια συμπληρώθηκαν από τη ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα το 1945, που κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης και σκότωσε περίπου 140.000 από τους συνολικά 350.000 κατοίκους της. Τρεις μέρες αργότερα, στις 9 Αυγούστου, μια δεύτερη ατομική βόμβα σκόρπισε τον θάνατο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στο Ναγκασάκι (το σύνολο των νεκρών στις δύο πόλεις υπολογίζεται στις 200.000) και υποχρέωσε την Ιαπωνία να προχωρήσει σε άνευ όρων συνθηκολόγηση, στις 2 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς.

Περίπου 50.000 άνθρωποι παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις μνήμης στο πάρκο Ειρήνης στη Χιροσίμα. Το συγκεντρωμένο πλήθος τήρησε ένα λεπτό σιγής ακριβώς στις 08:15 τοπική ώρα (02:15 ώρα Ελλάδας), δηλαδή την ώρα του έλαβε χώρα ο καταστροφικός βομβαρδισμός τον Αύγουστο του 1945.

Στην τελετή παραβρέθηκαν εκπρόσωποι από 70 χώρες, μεταξύ των οποίων και ο Κλίφτον Τρούμαν Ντάνιελ, εγγονός του πρώην προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Χάρι Τρούμαν, που έδωσε εντολή για τη ρίψη των ατομικών βομβών, καθώς και ο Άρι Μπέσερ, ο εγγονός του χειριστή ραντάρ που βρισκόταν και στα δυο αεροπλάνα που έριξαν τις βόμβες. Ο παππούς του Άρι Μπέσερ, Τζέηκομπ Μπέσερ, ήταν το μόνο άτομο που συμμετείχε άμεσα στους δυο βομβαρδισμούς.

Κατά την ομιλία του ο δήμαρχος της Χιροσίμα, Καζούμι Ματσούι, αναφέρθηκε στο πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011, λέγοντας ότι κατέδειξε τους κινδύνους που ενέχει η πυρηνική τεχνολογία, ακόμα και όταν εφαρμόζεται για ειρηνικούς σκοπούς.

Παράλληλα απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση της Ιαπωνίας να προωθήσει ένα «σίγουρο και ασφαλές» ενεργειακό μείγμα.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη Αμερικανών ερευνητών από το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, η διαρροή ραδιενέργειας από το κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα ενδέχεται να προκαλέσει μέχρι 1.300 θανάτους και 2.500 περιστατικά καρκίνου.

Ωστόσο, παρά τις νωπές μνήμες του μεγαλύτερου μετά το Τσερνόμπιλ πυρηνικού ατυχήματος στην ιστορία, στις αρχές Ιουλίου, η εταιρία Kansai Electric Power έθεσε πάλι σε λειτουργία τον αντιδραστήρα υπ’ αριθμόν 3 (ισχύος 1.180 μεγαβάτ) της πυρηνικής μονάδας Ohi. Αναμένεται δε να επαναλειτουργήσουν και άλλοι αντιδραστήρες καθώς, όπως δήλωσε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Γιοσινίκο Νόντα, το βιοτικό επίπεδο των Ιαπώνων δεν μπορεί να διατηρηθεί χωρίς την πυρηνική ενέργεια. Το γεγονός προκάλεσε σειρά αντιδράσεων.

Υπενθυμίζεται ότι οι 50 πυρηνικοί αντιδραστήρες της Ιαπωνίας είχαν τεθεί σε αδράνεια μετά το δυστύχημα της Φουκουσίμα ώστε να διεξαχθούν «τεστ αντοχής».

Ενώπιον της Ιστορίας

Η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο αντιπαράθεσης μεταξύ των ιστορικών που ασχολούνται με τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Υπάρχει η άποψη ότι η ρίψη των βομβών δεν ήταν απαραίτητη για τη νίκη των συμμάχων και ότι αυτή, με δεδομένη τη συνάντηση Τρούμαν-Στάλιν στο Πότσνταμ, αποτελούσε μήνυμα της Ουάσιγκτον προς τη Μόσχα ότι κατείχε ένα όπλο μαζικής καταστροφής που άλλαζε τις στρατηγικές ισορροπίες. Ωστόσο, η «παραδοσιακή» θέση των αμερικανών επιμένει ότι με τη χρήση πυρηνικών όπλων αποφεύχθηκαν οι τεράστιες απώλειες σε έμψυχο υλικό, οι οποίες θα προέκυπταν σε περίπτωση αποβατικών επιχειρήσεων στην Ιαπωνία.

Η βόμβα

Η βόμβα διέθετε 60 κιλά ουρανίου 235 και οι αμερικανοί την είχαν «βαφτίσει» Little Boy (αγοράκι). Τη ρίψη της έκανε ο συνταγματάρχης Πολ Τίμπετς, κυβερνήτης ενός αεροσκάφους Β29, στο οποίο είχε δώσει το όνομα της μητέρας του, Ένολα Γκαίυ.

Η έκρηξη ήταν ισχύος 13 κιλοτόνων εκρηκτικού TNT και πραγματοποιήθηκε στο προκαθορισμένο ύψος των 2.000 ποδιών (610 μέτρων) πάνω από τη πόλη. Οτιδήποτε σε ακτίνα ενός μιλίου καταστράφηκε (η πόλη έχασε το 70% των κτιρίων της) ενώ προκλήθηκε φωτιά που κάλυψε εμβαδό 11 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Υπολογίζεται ότι επιτόπου σκοτώθηκαν περίπου 70.000 άτομα, οι περισσότεροι άμαχοι. Πολλοί περισσότεροι πέθαναν αργότερα ή υπέστησαν σημαντικές βλάβες στην υγεία τους λόγω της ραδιενέργειας.