Συναυλία με τίτλο : Λόγια Μουσική της Πόλης & Μουσική των Μεβλεβί Δερβίσηδων θα πραγματοποιηθεί στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2012 και ώρα έναρξης: 21.00. Η ορχήστρα αποτελείται από τους καταξιωμένους μουσικούς: Ömer Erdoğdular (νέυ), Görkem Ö. Saoulis (κανονάκι), Νίκο Παραουλάκη (νέυ), Y. Barış Bal (tanbur) Παναγιώτη Νεοχωρίτη (φωνή).
Η συναυλία αυτή μας ωθεί να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή για να δούμε την πολυπολιτισμική ατμόσφαιρα της Πόλης. Το Βυζάντιο μια δύναμη ενοποιητική και οικουμενική, διαπνεόταν από το ορθόδοξο όραμα ζωής. Μέσα στην ιστορική του πορεία δημιούργησε τις προϋποθέσεις για μια όσμωση πολιτισμών. Τον 18ο αι. σπουδαίες μουσικές φυσιογνωμίες θα διαμορφώσουν μια καλλιτεχνική πραγματικότητα και θα συμβάλουν στην δημιουργία ενός είδους μουσικής που μας είναι γνωστό με τους όρους: κοσμική, εξωτερική, λόγια ή κλασική μουσική της Ανατολής.
Οι Ρωμιοί συνθέτες της Πόλης είναι ένα σημαντικό κομμάτι αυτής της μουσικής παράδοσης. Ο Πέτρος ο Πελοποννήσιος κατέχει σημαντική θέση αναμεσά τους. Διακρίθηκε για την δεξιοτεχνία του, τη σύνθεση και την ψαλτική του εκτέλεση. Πολλά περιστατικά διέσωσε η προφορική παράδοση σχετικά με την σχέση του Πέτρου με την κοσμική λόγια μουσική της Πόλης. Χαρακτηριστικό είναι ένα επεισόδιο με Πέρσες μουσικούς που συνέβη γύρω στα 1770 στον Τεκέ των μαβλεβή δερβίσηδων στο Πέραν. Υπέκλεψε με την βυζαντινή σημειογραφία το κομμάτι που επρόκειτο να παρουσιάσουν στον σουλτάνο και μετά το εκτέλεσε με ταμπούρ μπροστά τους, πιο στολισμένο, λέγοντας πως είναι δικό του, και πως οι Πέρσες το γνωρίζουν από κάποιον από τους πολλούς μαθητές του που παίζουν σε διάφορα μέρη της Ανατολής. Με αυτό τον τρόπο διέσωσε την υπόληψη και τα συμφέροντα των εντόπιων μουσικών της Πόλης. Ο Πέτρος διετέλεσε δάσκαλος των δερβίσηδων της Πόλης και το όνομα του το έγραψαν μαζί με τα άλλα ονόματα διάσημων μουσικών στο β’ μαυσωλείο του Τεκέ του Πέραν.
Οι Μαβλεβί δερβίσηδες είναι μουσουλμανικά τάγματα που δέχτηκαν επιδράσεις από τον χριστιανικό μοναχισμό, καλλιέργησαν την μουσική, την ποίηση, και το χορό και συνεργάστηκαν με πολλούς Ρωμιούς. Η συνάντηση των Ρωμιών μουσικών όπως του Πέτρου του Πελοποννησίου, του Ζαχαρία Χανεντέ με τους Μαβλεβί είναι μια απόδειξη της κοινής μουσικής κληρονομιάς και της έλλειψης προβλημάτων μουσικής ιθαγένειας.
Η συγκεκριμένη συναυλία με την λόγια μουσική θα μας φέρει σε επαφή με την μουσική μας παράδοση. Μέσα σε αυτή την συναυλία θα δούμε το μεράκι, την καλαισθησία και το κοσμοπολίτικο ύφος των Ρωμιών συνθετών. Αν και άγνωστη για τους Έλληνες αυτή η μουσική, πιστεύω πως μπορεί να ξαναβρεί τη θέση της στη πολιτισμική μας ιστορία. Καλή στοχαστική ακρόαση και πάντα τέτοιες συναυλιακές ευκαιρίες.
Βασίλειος Χάδος
