Αρχαία Μακεδονία: Εθνολογία, Αρχαιολογία, Ιστορία

Ένας από τους πολυγραφότερους συγχρόνους μας συγγραφείς που ασχολείται με την Μακεδονία ιστορικά και εθνογραφικά είναι ο Δημήτρης Ευαγγελίδης από την Έδεσσα. Ένα από τα σχετικά νέα βιβλία του έχει τον τίτλο «Αρχαία Μακεδονία: Εθνολογία, Αρχαιολογία, Ιστορία». Ο ερευνητής και συγγραφέας Δ. Ευαγγελίδης συνεχίζει με αυτό τον τρόπο να εμπλουτίζει το συγγραφικό του έργο, το οποίο περιλαμβάνει πληθώρα αξιόλογων βιβλίων όπως: «Εθνικισμός και Γλώσσα», «Λεξικό των Αρχαίων Ελληνικών και περι-Ελλαδικών φυλών», «Μακεδονικά» κ.ά.

Το νέο αυτό βιβλίο πραγματεύεται την ιστορία της Αρχαίας Μακεδονίας, καθώς και μια Εθνολογική και Αρχαιολογική προσέγγιση της περιόδου που εξετάζει  Αυτό που χρήζει ιδιαίτερης αναφοράς είναι το γεγονός πως στο βιβλίο εξετάζεται και παρατίθεται η ιστορική, εθνολογική και αρχαιολογική πορεία της περιόδου που προϋπήρξε της εγκαθίδρυσης του Μακεδονικού Βασιλείου τον 7^ο π.Χ αιώνα. Η σπουδαιότητα της αναφοράς αυτής έγκειται στο γεγονός πως έως τώρα δεν υπήρχε καταγεγραμμένη συγκεντρωτικά και συνοπτικά αυτή η ιστορική περίοδος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι γνώσεις του ευρέως κοινού για το διάστημα αυτό να είναι λιγοστές και να περιορίζονται στο ιστορικό-χρονολογικό πλαίσιο της βασιλείας του μεγάλου Αλεξάνδρου και σε μικρότερο βαθμό του πατέρα του, Φιλλίπου Β.

Ο συγγραφέας στηρίζεται σε μια προσεκτικά επιλεγμένη και αξιόπιστη βιβλιογραφία, αλλά και σε προσωπική έρευνα. Συνθέτει έτσι το πολυποίκιλο μωσαϊκό των φυλών που εμφανίστηκαν, εγκαταστάθηκαν, συγκρούστηκαν και είτε εκδιώχθηκαν είτε αφομοιώθηκαν από άλλες φυλές στο πέρασμα των αιώνων στα εδάφη της αρχαίας Μακεδονίας. Αναλύει επισκοπικά αλλά με σαφήνεια το ιστορικό και εθνολογικό τους υπόβαθρο, την χρονική περίοδο εμφάνισης τους στο γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας, τις αλληλεπιδράσεις και τον συγχρωτισμό τους με τις υπόλοιπες φυλές που προσεταιρίστηκαν τα εδάφη αυτά.

Στο σημείο που ενδιαφέρει τους περισσότερους, δηλαδή το Βασίλειο των Μακεδόνων, από την ίδρυση του τον 7^ο π.Χ αιώνα έως την κατάλυση του από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ο μέσος αναγνώστης διακρίνει με σχετική άνεση τα στάδια από την αρχική εγκαθίδρυση και εδραίωση του Μακεδονικού βασιλείου. Παρακολουθεί τις συγκρούσεις με τα όμορα βασίλεια και φυλές για περαιτέρω εξάπλωση υπό την ηγεμονία των διαδοχικών βασιλέων έως την εποχή του Φιλίππου Β. και Μ. Αλεξάνδρου, αλλά και τη μετέπειτα φθίνουσα πορεία, με τον θάνατο του Μ Αλεξάνδρου και τη διάσπαση της Αυτοκρατορίας.

Στην προσπάθειά του να κάνει πιο κατανοητό και προσιτό το περιεχόμενο αλλά και την ιστορική αλληλουχία των γεγονότων ο συγγραφέας παρουσιάζει χάρτες σχετικά με τις εγκαταστάσεις, τις μετακινήσεις, αλλά και τις διαλέκτους των ελληνικών φυλών καθώς επίσης πίνακες και διαγράμματα για ευκολότερη σύνδεση των εποχών, των προσώπων και των γεγονότων.

Αυτό που παρατηρεί ο αναγνώστης του βιβλίου είναι η σαφής αφήγηση των γεγονότων χωρίς τις δαιδαλώδεις αναφορές των λεπτομερών, αλλά ογκωδών και δύσχρηστων βιβλίων που είναι ελάχιστα προσιτά και ελκυστικά στο μέσο αναγνώστη. Σίγουρα ο συγγραφέας έχει πετύχει τον σκοπό του, να έρθει όσον το δυνατόν πιο κοντά στο ευρύ κοινό.

‘Όπως είναι φυσικό η σχετικά επισκοπική αφήγηση μειώνει τον λεπτομερειακό χαρακτήρα ενός επιστημονικού βιβλίου. Στην σημερινή όμως εποχή, με τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη περιοχή της Μακεδονίας, προέχει σε απόλυτο βαθμό η πληροφόρηση της κοινής γνώμης τουλάχιστον σε ένα βασικό και ικανοποιητικό επίπεδο διότι μόνο με αυτό τον τρόπο καθίσταται εφικτή η αντιμετώπιση οιωνδήποτε επερχόμενων προκλήσεων και παράλληλα διατηρείται αναμμένη η φλόγα της ιστορικής μνήμης και κατ’ επέκταση η διατήρηση αναλλοίωτων ηθών, εθίμων και παραδόσεων.