Συνέντευξη με τον ηθοποιό Γρηγόρη Ορφανουδάκη

2 Οκτωβρίου 2013

«ΚΡΗΤΗ ΚΑΙ ΠΟΝΤΟΣ ΣΜΙΞΑΝΕ»

Δρώμενα, χοροί και τραγούδια από την Κρήτη και τον Πόντο

για πρώτη φορά στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, Παρασκευή 4 Οκτωβρίου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΗΘΟΠΟΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗ ΟΡΦΑΝΟΥΔΑΚΗ

Γιώργος Ορφανουδάκης

Χορευτικά συγκροτήματα Κρητών και Ποντίων σε πανάρχαιους αρχαϊκούς ρυθμούς, μουσικά όργανα και μελωδίες των προγόνων μας συναντώνται για πρώτη φορά και για μία και μοναδική βραδιά στη μουσικοχορευτική παράσταση «Κρήτη και Πόντος σμίξανε», στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013, ώρα 8.30 μ.μ., σε μία παράσταση που οργανώνει το Μελωδικό Καράβι.

Περισσότεροι από ογδόντα δεξιοτέχνες χορευτές και μουσικοί από την Κρήτη δημιουργούν και συμπράττουν επί σκηνής με μουσικούς και χορευτές από τον Πόντο, «παντρεύοντας» με τρόπο πρωτόγνωρο την πλούσια και διαχρονική Ποντιακή και Κρητική παράδοση. Λυράρηδες, λαουτιέρηδες, το βιολί και το νταούλι σαγηνεύουν την ψυχή και ανασταίνουν, με νοήματα βαθιά και στοχασμούς, όλες τις ομορφιές του παρελθόντος. Τραγουδούν τη λεβεντιά, τη χαρά και τη λύπη, τους καημούς της ξενιτιάς, την πίστη στην πατρίδα, τον έρωτα της ζωής και την πανέμορφη φύση.

Μέρος των καθαρών εσόδων από την παράσταση θα δοθεί στην Εστία Κοριτσιού «Φιλοθέη η Αθηναία». Η «Φιλοθέη η Αθηναία».

Χορηγός επικοινωνίας της παράστασης είναι το διαδικτυακό περιοδικό pemptousia.gr

Στην Πεμπτουσία μίλησε για την μουσικοχορευτική παράσταση ο Ηθοποιός Γρηγόρης Ορφανουδάκης, ο οποίος συντονίζει τη “συμμετοχή της Κρήτης”.

Γιώργος Ορφανουδάκης, Από την τηλεοπτική σειρά,Tο Νησί

-Κύριε Ορφανουδάκη υπάρχουν κοινά στοιχεία στην κρητική και ποντιακή μουσική και χορευτική παράδοση;

-Η Γέννηση του Δία και ο μύθος του Ιδαίου Άντρου έρχονται ΓΙΑ ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΗ βραδιά στο Ηρώδειο, στις 4 Οκτωβρίου 2013 και ώρα 20:30 να μας θυμίσουν την συγγένεια που ενώνει τις δυο ράτσες του αρχέγονου Πυρρίχιου πολιτισμού, με τους χορούς και τις παραδόσεις του. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ομοιότητά τους στο γλωσσικό ιδίωμα, τα ήθη και έθιμα, τη φορεσιά, τη μουσική, τη λύρα και τον χορό αλλά και την εγκαρδιότητα και φιλοξενία τους. Μια σύντομη ματιά στην ιστορία θα μας δείξει ότι οι ομοιότητες που έχουν δεν είναι τυχαίες.

Το 960 μ.Χ. όταν ο Νικηφόρος Φωκάς, ανέλαβε επικεφαλής της εκστρατείας για την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Σαρακηνούς, οι πρώτοι Πόντιοι εγκαταστάθηκαν στο νησί και ο ποντιακής καταγωγής Νίκων(ας) ο «μετανοείτε» ανέλαβε τη θρησκευτική στήριξη, αναμόρφωση και τον επανεκχριστιανισμό του νησιού.

Το 1414, ο αρχηγός των Τραπεζούντιων Αμβράκιος Αντέρον Αρμίητος, ζήτησε από την ενετική Σύγκλητο να εγκατασταθούν στην Κρήτη 880 οικογένειες από την Τραπεζούντα του Πόντου. Έτσι χτίστηκε ένα χωριό κοντά στην Σητεία και ονομάστηκε Τραπεζούντα.

Πολλοί ήταν οι Πόντιοι που μετανάστευσαν στην Κρήτη και μετά την άλωση της Τραπεζούντας το 1461, μα και στην επανάσταση του 1821 Πόντιοι πολέμησαν στην Κρήτη, όπως ο Αλέξης Μαυροθαλασσίτης, ο οποίος έπεσε σε μάχη και θάφτηκε στα κρητικά χώματα.

Με την Μικρασιατική καταστροφή και την γενοκτονία των Ποντίων το 1922, πολλοί Πόντιοι κατέφυγαν στην Κρήτη και έμειναν για πάντα εκεί, βρίσκοντας αγάπη και θαλπωρή από τους φιλόξενους κατοίκους της.

Πως ήταν λοιπόν δυνατόν να μην επηρεαστούν μεταξύ τους και στα χορευτικά και μουσικά τους ακούσματα;

Ζώντας από κοντά αυτούς τους δυο λαούς αναρωτιέται κανείς αν κυλάει στις φλέβες των Κρητών ποντιακό αίμα και στις φλέβες των Ποντίων κρητικό…

Αυτές οι δύο φυλές ενωμένες μαζί παραμένουν οι ακοίμητοι ακριτικοί φρουροί του Ελληνισμού, υψώνοντας την φωνή τους για τον ύμνο της λευτεριάς, από την μιαν άκρη ως στην άλλη.

-Οι διοργανωτές σημειώνουν ότι πρόκειται για μία μουσικοχορευτική παράσταση κι όχι ένα παραδοσιακό πανηγύρι. Πώς ακριβώς το εννοείτε; Τι θα δούμε στη σκηνή;

-Σίγουρα δεν μπορούσαμε να κακολογήσουμε τα πανηγύρια όπως ακριβώς τα’ χουμε όλοι στο μυαλό μας, αν και τα τελευταία χρόνια τείνει να χαθεί κι αυτός ο θεσμός. Τελευταία τα πανηγύρια τα έχουμε συνδέσει με πλαστική καρέκλα και πλαστικό μαχαιροπίρουνο, με φαγητά όχι τόσο καλής ποιότητας αλλά ποσότητας.

Με τον όρο αυτό (ότι δηλ δεν θα είναι ένα παραδοσιακό πανηγύρι) θέλαμε να τονίσουμε ότι ασχοληθήκαμε πολύ, με την λεπτομέρεια του μύθου χωρίς όμως να τον χαλάσουμε, βάζοντας δικές μας προσθήκες και ευκολίες που θα μας επέτρεπαν οι εξελίξεις της σημερινής τεχνολογίας. Ασχοληθήκαμε με το «τότε» και σε ένα μεγάλο βαθμό προσπαθήσαμε να φανταστούμε τι συνέβη «εκεί» ….στην αρχή…. στο πρώτο συναπάντημα αυτών των δυο πολιτισμών. Σεβαστήκαμε τα μουσικά ακούσματα της λαϊκής παράδοσης καθώς και τα πρώτα χορευτικά «πατήματα» που μας μετέδωσαν οι παλαιότερες γενιές των παππούδων μας.

Θα ξετυλίξουμε τον μύθο που θέλει τον Κρόνο (σημερινός Χρόνος ) να «τρώει» τα νεογέννητα και θα αναπαραστήσουμε τους αρχαίους Τραντέλλενες Πυρριχιστές να προστατεύουν την Ρέα (σημερινή Ελληνίδα μάννα που προσπαθεί να σώσει τα παιδιά της) καλύπτοντας το δυνατό κλάμα του μωρού, μ’ έναν περίεργο τρόπο, που μόνο εκείνοι ήξεραν καλά να κάνουν. Κι έτσι ο Δίας θα κατάφερνε να γλιτώσει από την μανία του πανδαμάτωρ Κ(Χ)ρόνου.

-Πόσο διατηρούνται σήμερα τα έθιμα και γενικότερα η παράδοση που χαρακτηρίζει τον πολιτισμό των Κρητών; Πιστεύετε ότι η νέα γενιά δείχνει ενδιαφέρον να συνεχίσει αυτήν την ιδιαίτερη κρητική κληρονομιά;

-Πόντιοι και Κρήτες χορευτές ανταμώνουν κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. για να παρουσιάσουν ένα τιμητικό αφιέρωμα στις παραδόσεις των Ελλήνων και τα έθιμά τους, με μουσικό-χορευτικά και παραδοσιακά δρώμενα και ακούσματα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ευτυχώς η νέα γενιά ακολουθεί πιστά την σημερινή παράδοση και είναι μια ελπίδα για την Ελλάδα και όλους τους Έλληνες, στο πείσμα των δύσκολων καιρών που διανύουμε, ότι δεν θα λυγίσουμε, συνεχίζοντας απτόητοι την πορεία μας μέσα στο χρόνο, διδάσκοντας στους άλλους λαούς τι σημαίνει λεβεντιά, πατρίδα, οικογένεια ,θρησκεία και καμάρι για αυτό που πρέπει να είσαι. Με μια λέξη….. ΕΛΛΗΝΑΣ!!!!!!!

Η συγκεκριμένη παράσταση θα είναι μια ηλιαχτίδα φωτός μες στο σκοτάδι, για να πάψει επιτέλους να αλλοτριώνεται και να εκμαυλίζεται η κοινή πολιτιστική συνείδηση του λαού μας, με τα χαμηλής εμβέλειας πολιτιστικά υποπροϊόντα που μας “ποτίζουν’’.