Συνέδριο για τους αγίους Φωτιστές των Σλάβων

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο
«Κύριλλος και Μεθόδιος. Το Βυζάντιο και ο κόσμος των Σλάβων»
28 έως τις 30 Νοεμβρίου 2013

Στα πλαίσια του «2013, έτος των Αγίων αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου», που κήρυξε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, φιλοξενείται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού από τις 28 έως τις 30 Νοεμβρίου 2013 Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Κύριλλος και Μεθόδιος. Το Βυζάντιο και ο κόσμος των Σλάβων». Το συνέδριο συνδιοργανώνεται από το Δήμο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και το Κέντρο Μελετών Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κυρίλλου και Μεθοδίου.

Στο συνέδριο συμμετέχουν περισσότεροι από 75 κορυφαίοι ερευνητές της σλαβικής ιστορίας και του πολιτισμού, από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα από όλο τον κόσμο, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να φωτίσουν το έργο των δύο Αγίων και τη σπουδαιότητά του. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης, στα αμφιθέατρα «Στέφανος Δραγούμης» και «Μελίνα Μερκούρη», με ταυτόχρονη μετάφραση των επιστημονικών εισηγήσεων στα ελληνικά, αγγλικά και ρωσικά.

Με το Συνέδριο αυτό κορυφώνονται οι δράσεις στο πλαίσιο των εορτασμών για το «2013 – Έτος Κυρίλλου και Μεθοδίου». Το συνέδριο διοργανώνεται και χρηματοδοτείται από το δήμο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο των εορτασμών για το «Έτος Κυρίλλου και Μεθοδίου», 1150 χρόνια από την αποστολή των δύο Θεσσαλονικέων Αγίων στη Μεγάλη Μοραβία με σκοπό τη διάδοση του Χριστιανισμού.

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε την Τρίτη 26 Νοεμβρίου, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρης υπογράμμισε ότι πρόκειται για το μεγάλο συνέδριο «μέσω του οποίου προσπαθούμε να αναδείξουμε τη Θεσσαλονίκη σαν διεθνές κέντρο της αρχής της ανάπτυξης του σλαβικού πολιτισμού».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου, ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Αιμίλιος Ταχιάος επεσήμανε ότι, οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος δημιούργησαν τον σλαβικό πολιτισμό στην Ευρώπη, αρχικά δίνοντας το αλφάβητο και στη συνέχεια με τις πρώτες μεταφράσεις των ευαγγελίων και στη συνέχεια άλλων πολλών κειμένων.

Οι δύο Άγιοι «έδωσαν για πρώτη φορά αλφάβητο στους Σλάβους», σημείωσε ο κ. Ταχιάος.

Φωτογραφική Έκθεση

Η διευθύντρια του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Αγαθονίκη Τσιλιπάκου ανακοίνωσε ότι, την Πέμπτη 28 Νοεμβρίου εγκαινιάζεται η φωτογραφική έκθεση, που περιοδεύει σε όλο τον κόσμο, «Το φως των Γραμμάτων» για το έργο των δύο Αγίων (στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού) που θα διαρκέσει μέχρι τις 2 Μαρτίου 2014.

Η έκθεση παρουσιάζεται στο κοινό της πόλης από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας στη Θεσσαλονίκη και το Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Η έκθεση δημιουργήθηκε από το Ινστιτούτο Πολιτισμού του υπουργείου Εξωτερικών της Βουλγαρίας και το Ίδρυμα Elena και Ivan Dujcev, με αφορμή τη συμπλήρωση 1150 χρόνων από την ιεραποστολή των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και τη δημιουργία του σλαβικού αλφαβήτου.

Στην έκθεση, εμπλουτισμένη με λεζάντες και στα ελληνικά, που θα φιλοξενηθεί στον άνω όροφο της πτέρυγας περιοδικών εκθέσεων «Κυριάκος Κρόκος» του Βυζαντινού Μουσείου – παρουσιάζονται τα πιο πολύτιμα διακοσμημένα σλαβικά χειρόγραφα από τον 10ο έως τον 17ο αιώνα, τα οποία είναι σημαντικό «κομμάτι» της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και φυλάσσονται σε διάφορα μουσεία και πολιτιστικά ιδρύματα του κόσμου.

Επίσης, η κ. Τσιλιπάκου ανακοίνωσε ότι, θα εγκαινιαστεί και μια άλλη φωτογραφική έκθεση που αφορά χειρόγραφα και παλαίτυπα από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Σερβίας.

Δωρεάν ξεναγήσεις

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του έτους 2013-Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου ο Δήμος Θεσσαλονίκης συνεχίζει το θεματικό κύκλο των δωρεάν ξεναγήσεων για τους δημότες και τους επισκέπτες της πόλης. Η διοργάνωση των ξεναγήσεων, οι οποίες ολοκληρώνονται το Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2013, εντάσσεται στις αρμοδιότητες της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης ΑΕ. Κάθε ομάδα ξενάγησης περιλαμβάνει έως 35 άτομα και για την συμμετοχή τηρείται αυστηρά σειρά προτεραιότητας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στο τηλέφωνο 2313317812 και ώρες 9.30-11.30 πμ. Το Σάββατο 30/11 το σημείο έναρξης είναι ο ιερός ναός Αγίας Σοφίας στις 9.30 το πρωί.

 

Πρόγραμμα του Συνεδρίου

Το Πρόγραμμα του Συνεδρίου αναλυτικά έχει ως εξής:

ΠΕΜΠΤΗ 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013
19.00 Έναρξη του Συνεδρίου (Αμφιθέατρο Στ. Δραγούμης)

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΠΡΩΙ

Το Σλαβικό σχέδιο του Βυζαντίου στο πλαίσιο της «Βυζαντινής Κοινοπολιτείας» Προεδρείο : R. Marti & Dr. Bojovic (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)
9.30-9.45 «Κύριλλος και Μεθόδιος: Μία Xαμένη Αποστολή.Υπήρχε κάποιο επίσημο Βυζαντινό σχέδιο για την Σλαβική αποστολή;» V. Vavrinek Καθηγητής, Μέλος της Τσέχικης Ακαδημίας Επιστημών, Δημοκρατία της Τσεχίας
9.45-10.00 «Η επιλογή των Θεσσαλονικέων αδερφών Κυρίλλου και Μεθοδίου για μια ασυνήθιστη ιεραποστολή στη Σλαβική και Χριστιανική Μοραβία», I. Ταρνανίδης Ομότ.Καθηγητής Α.Π.Θ., Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Σλαβολόγων, Ελλάδα
10.00-10.15 «Το Βυζαντινό σχέδιο της Κυριλλο-μεθοδιανής αποστολής υπό το φως της Σλαβικής ζωής των αδερφών της Θεσσαλονίκης «, M. Garzaniti Καθηγητής Σλαβικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Φλωρεντίας, Πρόεδρος Ένωσης Ιταλών Σλαβολόγων, Ιταλία
10.15-10.30 «Η αποστολή στη Μοραβία – η επιτυχής και ανεπιτυχής έκβαση της δράσης των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου», Sv. Nikolova Καθηγήτρια, Διευθύντρια του Κυριλλο-Μεθοδιανού Ερευνητικού Κέντρου της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, Βουλγαρία
10.30-10.45 «Με την Βοήθεια του Αυτοκράτορα: Γενναία Αποστολή και Βυζαντινή Διπλωματία», S. Ivanov Καθηγητής- Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών, Μόσχα, Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγ. Πετρούπολης, Ρωσία

Βυζαντινές επιδράσεις στον πολιτισμό των Σλάβων Προεδρείο: Χ. Μαυροπούλου – Τσιούμη & A. Τσιλιπάκου (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)
9.30-9.45 «Οι κώδικες στο Βυζαντινό πολιτισμό και η επίδρασή τους στη Σλαβική παράδοση», Α. Dzurova Καθηγήτρια, Πρόεδρος του Ιδρύματος Hellena και Ivan Dujcev, Σόφια Βουλγαρία
9.45-10.00 «Βυζάντιο και Σλάβοι: Τέχνη, Παλαιογραφία και Επιγραφική» St. Harkov Καθηγητής- Πανεπιστήμιο του Σούμεν (Μουσικό Τμήμα) και Πανεπιστήμιο της Σόφιας (Σχολή Θεολογίας), Βουλγαρία
10.00-10.15 «Τα Μολυβδόβουλλα των Σλάβων αρχόντων του θέματος της Θεσσαλονίκης (9ος-10ος αι.)», Ιv. Jordanov, Καθηγητής, Διευθυντής- Κέντρο Βυζαντινών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σούμεν, Βουλγαρία Zh. Zhekova PhD, Βοηθός Διευθυντή, Φύλακας της Συλλογής Νομισμάτων και Σφραγίδων στο Περιφερειακό Ιστορικό Μουσείο, Βουλγαρία
10.15-10.30 «Μεταφραστικά Λειτουργικά Αντικείμενα: Μεσοβυζαντινά Δισκοπότηρα και δυο Κρατήρες του 12ου αιώνα από το Νόβγκοροντ», Ev.Freeman Πανεπιστήμιο Γέιλ, ΗΠΑ
10.30-10.45 «Το Καταπέτασμα. Βυζαντινές επιδράσεις στη Σλαβική τέχνη μετά την Εικονομαχία», Al. Lidov Καθηγητής – Κρατικό Πανεπιστήμιο Μόσχας , Διευθυντής- Ινστιτούτο Παγκόσμιου Πολιτισμού και Κέντρο Έρευνας για τον Ανατολικό Χριστιανικό Πολιτισμό, Ρωσία

10.45-11.30  Συζήτηση
11.30-12.00 Διάλειμμα

Η παράδοση του βίου και του έργου των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου (από το Μεσαίωνα μέχρι σήμερα) Προεδρείο: G. Prochorov & Sv. Nikolova (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

12.00-12.15 «»Ο Βίος του Κωνσταντίνου»: Μετάδοση και γνώση», G. Ziffer Καθηγητής – Πανεπιστήμιο του Ούντινε, Ιταλία

12.15-12.30 «Η συλλογή των Σλαβικών κειμένων ως πηγή γνώσης για τη ζωή και το έργο του Κυρίλλου και Μεθοδίου και των μαθητών τους», B. Mirčeva Αναπληρ. Καθηγήτρια, Κυριλλο-Μεθοδιανό Ερευνητικό Κέντρο της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, Βουλγαρία
12.30-12.45 «Βυζαντινισμός και Σλαβισμός : Η Πολιτική Ιδεολογία του Κωνσταντίνου Leontiev», J. Zlatkova Επίκουρη Καθηγήτρια, Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών και Κέντρο Θρακολογίας , Σόφια, Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία
12.45-13.00 «Οι τιμές λατρείας και το προσκύνημα του Αγίου Ιωάννου-Βλαδιμήρου διαχρονικά: Πολιτική και Πραγματισμός», K. Giakoumis Αντιπρύτανης, Καθηγητής της Ιστορίας Τέχνης και της Παγκόσμιας Ιστορίας- Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Τιράνων, Rruga Medar Shtylla (πρώην Komuna e Parisit ), Αλβανία
13.00-13.15 «Η Σοφιολογική Ιδέα από τον Αγ.Κύριλλο στους Σέρβους συγγραφείς του Μεσαίωνα» Dr. Bojovic Καθηγητής – Φιλοσοφική Σχολή, Nις, Σερβία

Η διαμόρφωση της ζωγραφικής υπό το πρίσμα της Κυριλλο-Μεθοδιανής αποστολής Προεδρείο : Μ. Τρίτος & Sr. Pirivatric (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)
12.00-12.15 «Η μνημειακή ζωγραφική στην εποχή των αδερφών Κύριλλου και Μεθόδιου ως υπόβαθρο της τέχνης των σλαβικών λαών», Χρ. Μαυροπούλου – Τσιούμη Ομότ. Καθηγήτρια ΑΠΘ, Ελλάδα
12.15-12.30 «Τα πρόσωπα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και των μαθητών τους στη Βυζαντινή και μεταβυζαντινή τέχνη (Ιστορικό πλαίσιο)», K. Νιχωρίτης Αν.Καθηγητής Σλαβολογίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
12.30-12.45 «Η εμφάνιση του πορτρέτου του Αγίου Κωνσταντίνου του Φιλοσόφου στην τέταρτη και πέμπτη δεκαετία του 14ου αιώνα», I. Σίσιου Ιστορικός Τέχνης, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
12.45-13.00 «Bήμα-Βήμα: Ο ρόλος της Θεσσαλονίκης στη διακόσμιση της εξωτερικής πρόσοψης στην εποχή του κράλη Μιλούτιν», J. Ciric Βοηθός Ερευνήτρια – Ινστιτούτο για την Ιστορία της Τέχνης Φιλοσοφική Σχολή, Πανεπιστήμιο Βελιγραδίου, Σερβία
13.00-13.15 «Ο ναός του Αγίου Νικολάου του Κυρίτζη στην Καστοριά. Σχόλια και παρατηρήσεις στην παλαιότερη ζωγραφική του (τοιχογραφίες και εικόνες)», A. Στρατή Προϊσταμένη του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Μακεδονικών και Θρακικών Σπουδών, Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της 16ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Ελλάδα

13.15-14.00 Συζήτηση
14.00-16.00 Διάλειμμα- Ελαφρύ Γεύμα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 NOΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΑΠΟΓΕΥΜΑ

Η σημασία των Σλαβικών μεταφράσεων Βυζαντινών έργων Προεδρείο : L. Maksimovic & Ι. Ταρνανίδης (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

16.00-16.15 «Το Σιναϊτικό Γλαγολιτικό Ψαλτήρι του Δημητρίου», H. Miklas Καθηγητής- Πανεπιστήμιο της Βιέννης, Ινστιτούτο Σλαβικών Σπουδών, Αυστρία
16.15-16.30 «Η σημασία του P2 για την ανασύνθεση του πρώιμου γλαγολιτικού αλφαβήτου», J. Fuchsbauer Βοηθός στο Τμήμα Σλαβικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βιέννης, Αυστρία
16.30-16.45 «Βουλγαρικές και Σερβικές μεταφράσεις τον 14ο αιώνα: Γλωσσικές προσαρμογές στα βυζαντινά κείμενα», L. Taseva Καθηγήτρια – Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών και Κέντρο Θρακολογίας, Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία
16.45-17.00 «Σλαβικές Μεταφράσεις των Αναγνωσμάτων του Τριωδίου: Hymnum Acathistum/Ο nesedalnom «, G. Lenhoff Καθηγήτρια- Τμήμα Σλαβικών Γλωσσών και Φιλολογιών, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες, ΗΠΑ
17.00-17.15 «Η κληρονομιά των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στον Ύστερο Μεσαίωνα: Κείμενα και μεταφράσεις», A. Angusheva-Tihanov PhD,LMS, LBAS, Σχολή Καλών Τεχνών , Γλωσσών και Πολιτισμών , Πανεπιστήμιο Μάντσεστερ, Ηνωμένο Βασίλειο
17.15-17.30 «Τα Ελληνικά γλωσσικά «δάνεια» στις Νοτιοσλαβικές μεταφράσεις του Τριωδίου», E. Crvenkovska Καθηγήτρια – Τμήμα Φιλολογίας Blaze Koneski, Πανεπιστήμιο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, Σκόπια, ΠΓΔΜ

Βυζάντιο και Σλάβοι (Τέχνη, Επιγραφική και Μουσική) Προεδρείο : Β. Κατσαρός & Θ. Σέμογλου (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)

16.00-16.15 «Πορτρέτα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων στη Σερβική μνημειακή ζωγραφική: Απτές μαρτυρίες των σχέσεων της μεσαιωνικής Σερβίας με τον κόσμο του Βυζαντίου», N. Διονυσόπουλος Φιλόλογος, Δρ .Βυζαντινής τέχνης, Ελλάδα
16.15-16.30 «Κυριλλικές επιγραφές από την αθωνική Μονή Ζωγράφου ως πηγή πληροφόρησης για την οικοδομική της δραστηριότητα (15ος-17ος αιώνας)», N.Μερτζιμέκης Δρ. Αρχαιολόγος, 10η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, Ελλάδα
16.30-16.45 «Το Ασκηταριό της Παναγίας Ελεούσας στη Μεγάλη Πρέσπα: μια εικαστική έκφραση στο χωροχρονικό όριο δύο εποχών και δύο εθνοτήτων», M. Παϊσίδου Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΑΠΘ, Ελλάδα
16.45-17.00 » Η σημασία του ιεραποστολικού έργου των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στη διαμόρφωση της Σερβικής Μουσικής Ταυτότητας», Dr. Askovic Επίκουρος Καθηγητής- Σχολή της Ορθόδοξης Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου , Τμήμα Λειτουργικής, Σερβία

17.30-18.00 Συζήτηση
18.00-18.30 Διάλειμμα

Η διαμόρφωση της γραπτής Σλαβικής γλώσσας Προεδρείο : H. Miklas & M. Garzaniti (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

18.30-18.45 «Το Σλαβικό αλφάβητο και οι σχέσεις του Βυζαντίου με τη Βουλγαρία», D. Cheshmedgiev Καθηγητής, Βουλγαρία
18.45-19.00 «Η ελληνική γραφή κατά την περίοδον της δράσεως των Κυρίλλου και Μεθοδίου και του Φωτίου (μέσα Θ΄αιώνα)», Π. Νικολόπουλος, Ομότ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος έ.τ., Πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για το Πρόγραμμα της Unesco «Μνήμη του Κόσμου», Ελλάδα

19.00-19.15 «Η κυριλλική γραφή: Το ιστορικό πλαίσιο της δημιουργίας της και η εδραίωσή της στον κόσμο των Σλάβων», A. Δεληκάρη Λέκτορας Μεσαιωνικής Ιστορίας των Σλαβικών Λαών, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΑΠΘ, Ελλάδα

19.15-19.30 «Το “Ζήτημα του Αλφάβητου” μεταξύ των Σλάβων από την εποχή των Αγ.Κυρίλλου και Μεθοδίου μέχρι σήμερα», Kr. Stantchev Καθηγητής- Πανεπιστήμιο της Ρώμης , Τμήμα Γλωσσών , Λογοτεχνίας και Ξένων Πολιτισμών, Ιταλία

Η οικουμενική πολιτική του Βυζαντίου απέναντι στον σλαβικό κόσμο Προεδρείο : B. Mirceva & Α. Γκουτζιουκώστας (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)

18.30-18.45 «Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος ως φορείς της οικουμενικής πολιτικής της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον κόσμο των Σλάβων», Η. Ευαγγέλου Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας, ΑΠΘ , Ελλάδα
18.45-19.00 «Η Κύριλλο-μεθοδιανή παράδοση στη μεσαιωνική Σερβία», R. Stankova Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος της Παλαιοβουλγαρικής Λογοτεχνίας στο Ινστιτούτο Λογοτεχνίας, Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία
19.00-19.15 «Βυζαντινή Φαντασία. Η Βυζαντινο-Σλαβική Ιεροτελεστία στην Πολωνική Ιστορική Λογοτεχνία του 19ου αιώνα», M. Jacek Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου, Γερμανία, Επισκέπτης Συνεργάτης- Ινστιτούτο Ανθρωπίνων Επιστημών στη Βιέννη και Κρατικό Πανεπιστήμιο Lomonosov της Μόσχας
19.15-19.30 «Slavorum Apostoli. Οι Ρωμαιοκαθολικές απόψεις για τον Κύριλλο και Μεθόδιο: Μια Απόπειρα Σφετερισμού;», P. Argarate Καθηγητής, Διευθυντής -Ινστιτούτο για την Οικουμενική Θεολογία, Ανατολική Ορθοδοξία και Πατρολογία της Σχολής Καθολικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Γκρατς, Αυστρία
18.30-18.45 «Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος ως φορείς της οικουμενικής πολιτικής της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον κόσμο των Σλάβων», Η. Ευαγγέλου Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας, ΑΠΘ, Ελλάδα
18.45-19.00 «Η Κύριλλο-μεθοδιανή παράδοση στη μεσαιωνική Σερβία» R. Stankova Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος της Παλαιοβουλγαρικής Λογοτεχνίας στο Ινστιτούτο Λογοτεχνίας, Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία
19.00-19.15 «Βυζαντινή Φαντασία. Η Βυζαντινο-Σλαβική Ιεροτελεστία στην Πολωνική Ιστορική Λογοτεχνία του 19ου αιώνα», M. Jacek Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου, Γερμανία, Επισκέπτης Συνεργάτης- Ινστιτούτο Ανθρωπίνων Επιστημών στη Βιέννη και Κρατικό Πανεπιστήμιο Lomonosov της Μόσχας
19.15-19.30 «Slavorum Apostoli. Οι Ρωμαιοκαθολικές απόψεις για τον Κύριλλο και Μεθόδιο: Μια Απόπειρα Σφετερισμού;», P. Argarate Καθηγητής, Διευθυντής -Ινστιτούτο για την Οικουμενική Θεολογία, Ανατολική Ορθοδοξία και Πατρολογία της Σχολής Καθολικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Γκρατς, Αυστρία

19.30-20.00 Συζήτηση

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΠΡΩΙ

Σλαβικές μεταφράσεις βυζαντινών έργων. Προεδρείο: H. Goldblatt & E. Crvenkovska (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

9.30-9.45 «Σερβικά χειρόγραφα ως φύλακες της Κυριλλο-Μεθοδιανής παράδοσης», T. Subotin-Golubovic Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Βελιγραδίου, Επικεφαλής του Τμήματος Αρχαιογραφίας, Εθνική Βιβλιοθήκη Σερβίας, Βελιγράδι, Σερβία
9.45-10.00 «Κυριλλο-Μεθοδιανή νομική κληρονομιά και υιοθέτηση της Βυζαντινής πολιτικής σκέψης στα Μεσαιωνικά Σλαβικά Κράτη», D. Naydenova Επίκουρη Καθηγήτρια – Κυριλλο-Μεθοδιανό Ερευνητικό Κέντρο, Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία
10.00-10.15 «Η αποδοχή του Βυζαντινού δικαίου μεταξύ των Σλαβικών λαών:μια συγκριτική μελέτη», P. Angelini Επίκουρος Καθηγητής – Τμήμα του Ρωμαϊκού Δικαίου και Νομικής Ιστορίας, Νομική Σχολή, Πανεπιστήμιο Leuven, Βέλγιο
10.15-10.30 «Ο Βίος του Κυρίλλου Φιλοσόφου: η κούπα του Σολομώντα και η γλαγολιτική γραφή» S. Temcinas Καθηγητής- Ινστιτούτο της Λιθουανικής Γλώσσας, Βίλνιους, Λιθουανία
10.30-10.45 «Το ποίημα του Αγίου Κυρίλλου για τον Άγιο Γρηγόριο το Θεολόγο: ένα βυζαντινό επίγραμμα;», Ε. Μίνεβα Τμήμα Σλαβικών Σπουδών, ΕΚΠΑ, Ελλάδα I. Πολέμης Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ, Ελλάδα

Βυζάντιο και Ρωσία. Προεδρείο: A. Lidov & Σ. Πατούρα (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)

9.30-9.45 «Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης: η ιστορία της ανακάλυψης και η δημοσίευση του πρωτόγραφου της σλαβικής μετάφρασης» G. Prochorov Καθηγητής, Μέλος του Ινστιτούτου της Ρωσικής Λογοτεχνίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών της Αγ.Πετρούπολης, Ρωσία

9.45-10.00 » Οι Ρως μέσα από τη ματιά των Βυζαντινών: 11ος -12ος αι.» M. Γερολυμάτου Κύρια Ερευνήτρια, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ελλάδα
10.00-10.15 «Η πρώτη στέψη Ρώσου Αυτοκράτορα το 1498 και η Βυζαντινή παράδοση» D. Pickova Doc. PhDr., CSc., Ινστιτούτο Παγκόσμιας Ιστορίας, Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα, Δημοκρατία της Τσεχίας
10.15-10.30 «Το Χειρόγραφο του Αρσενίου Ελασσόνος “Η Ιστορία της Ρωσίας”», B. Fonkic Καθηγητής – Πανεπιστήμιο της Μόσχας , Μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών, Ρωσία
10.30-10.45 «Η αντιστροφή μιας σχέσης: Ρωσικές αγιολογικές παραδόσεις στην ελληνόφωνη Ορθοδοξία (16ος-19ος αι.)», Σ. Πασχαλίδης Αναπλ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, Τομέας Αγίας Γραφής και Πατερικής Γραμματείας, Πρόεδρος Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών ΑΠΘ, Ελλάδα

11.00-11.30 Συζήτηση
11.30-12.00 Διάλειμμα

Επιδράσεις της Κυριλλο-μεθοδιανής κληρονομιάς στο Βυζάντιο και τους Σλάβους Προεδρείο : T. Mostrova & Σ. Πασχαλίδης (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

12.00-12.15 «Ο Κανόνας του Αγ.Δημητρίου και η Κυριλλο-Μεθοδιανή Κληρονομιά ανάμεσα στους Σλάβους», L. Matejko, Καθηγητής – Πανεπιστήμιο της Μπρατισλάβας, Τμήμα Ρωσικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, Σλοβακία
12.15-12.30 «Άγιοι Κλήμης και Ναούμ Αχρίδος: Η εμφάνιση και οι πραγματικοί λόγοι της προσωνυμίας τους»,T. Filiposki Επίκουρος Καθηγητής – Ινστιτούτο Ιστορίας, Φιλοσοφική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κυρίλλου και Μεθοδίου, Σκόπια, ΠΓΔΜ
12.30-12.45 «Η Βυζαντινή τέχνη του Λόγου στο κόσμο των Σλάβων. Δύο αποδόσεις της αλφαβητικής ακροστιχίδας στις παλαιότερες σλαβικές μεταφράσεις των βυζαντινών ύμνων» T. Μπορίσοβα Τμήμα Σλαβικών Σπουδών, ΕΚΠΑ, Ελλάδα
12.45-13.00 «Φωνητική προσαρμογή των Ελληνικών λέξεων στα παλιά Σερβικά χειρόγραφα Μηναία», Z. Rankovic Αναπληρωτής Καθηγητής- Σχολή Ορθόδοξης Θεολογίας, Πανεπιστήμιο Βελιγραδίου, Σερβία
13.00-13.15 «Από την κοινή παλαιοσλαβική στις σύγχρονες «εθνικές» γλώσσες», Στ. Μαυρογένη Λέκτορας – Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Ελλάδα

Σλάβοι και Ελληνισμός. Διαχρονική πορεία στην ιστορία. Προεδρείο : Π. Κατσώνη & I. Jordanov (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)

12.00-12.15 «Η κοινωνική και νομική θέση των Σλάβων στα Βαλκανικά εδάφη του Βυζαντίου ( 7ος – 10ος αιώνας )», Γ. Λεβενιώτης Λέκτορας Βυζαντινής Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΑΠΘ, Ελλάδα
12.15-12.30 «Από την παγκοσμιότητα των θρησκευτικών παρεμβάσεων του Ιουστινιανού στην οικουμενικότητα της κυριλλο-μεθοδιανής ιεραποστολής: συγκλίσεις και αποκλίσεις», Σ. Πατούρα Διευθύντρια Ερευνών ΕΙΕ, Ελλάδα
12.30-12.45 «Ο όρος «Σκλαυηνία» και η χρήση επιθέτων που προέρχονται από εθνικά ονόματα στο ιστορικό έργο του Θεοφύλακτου Σιμοκάττη (7ος αι.)», A. Γκουτζιουκώστας Επίκουρος Καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας-Θεσμών , Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ,Φιλοσοφική Σχολή ΑΠΘ, Ελλάδα

12.45-13.00 «Πρώτη εκκλησιαστική αλλαγή δικαιοδοσίας της Βουλγαρίας, μεταξύ Κωνσταντινουπόλεως και Ρώμης (864-870): Αρχές, κίνητρα, συμφέροντα και προσδοκίες», Z. Konkyov Σχολή Εκκλησιαστικής Ιστορίας – Ποντιφικικό Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο της Ρώμης, Προϊστάμενος του Τμήματος Διοίκησης της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Βουλγαρίας, Βουλγαρία
13.00-13.15 «Μεταξύ Κωνσταντινουπόλεως, Ρώμης και Αχρίδος. Σημειώσεις σχετικά με την οργάνωση της Εκκλησίας στις Σερβικές Ηγεμονίες από το 1018 έως το 1219″, Sr. Pirivatric Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, Σερβία
13.15.13.30 Η Δεύτερη Ρωσική Αποστολή στα Ιεροσόλυμα (1858) και ο Πατριάρχης Κύριλλος Β΄ (1845-1872)», M. Λίτινα Επιστημονική Συνεργάτις, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης , Ελλάδα

13.30-14.00 Συζήτηση
14.00-16.00 Διάλειμμα – Ελαφρύ Γεύμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΑΠΟΓΕΥΜΑ

Βυζάντιο και σλαβικός κόσμος. Προεδρείο : Θ. Κορρές & T. Subotin-Golubovic (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

16.00-16.15 «»Το σλαβικό σχέδιο» του Βυζαντίου και η διάδοση του Χριστιανισμού στη Βουλγαρία τον 9ο αιώνα» Π. Σοφούλης Λέκτορας, Τμήμα Σλαβικών Σπουδών, ΕΚΠΑ, Ελλάδα
16.15-16.30 «Το μεταφραστικό «εργαστήριο» του φιλοσόφου Κωνσταντίνου στον Ναό των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη», Β. Κατσαρός Καθηγητής Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας,Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΑΠΘ, Ελλάδα
16.30-16.45 «Αυτοκρατορία, Παπισμός και Γένη στους πρώιμους Βίους του Αγ.Κωνσταντίνου-Κυρίλλου και του Αγ.Μεθοδίου», A. Nikolov Αναπληρωτής Καθηγητής- Μεσαιωνική Βουλγαρική Ιστορία, Σχολή Ιστορίας, Σόφια Πανεπιστήμιο Αγ.Κλήμεντος Αχρίδος, Βουλγαρία
16.45-17.00 «Η Εκκλησία στη Σερβία την εποχή της Κυριλλο-Μεθοδιανής ιεραποστολής στη Μοραβία» Pr. Komatina Συνεργάτης Ερευνητής-Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, Σερβία
17.00-17.15 «Η Βυζαντινή αποστολή στους Ούγγρους τον 10ο αιώνα. Γλωσσικά ζητήματα», A. Zoltan Καθηγητής Πανεπιστημίου Βουδαπέστης, Ινστιτούτο Σλαβικής και Βαλτικής Φιλολογίας, Ουγγαρία

Η Κυριλλο-μεθοδιανή παράδοση στη γραμματεία. Προεδρείο : A. Σταυρίδου – Ζαφράκα & L. Taseva (Αμφιθέατρο Μελίνα Μερκούρη)

16.00-16.15 «Για την Κύριλλο-Μεθοδιανή μετάφραση της ανάγνωσης του βιβλίου του προφήτη Ιερεμία» T. Mostrova Καθηγήτρια Κυριλλο-μεθοδιανού Επιστημονικού Κέντρου, Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία

16.15-16.30 «Ενα νέο Σλαβικό χειρόγραφο των βιβλίων των Αποστόλων (το δεύτερο μισό του 11ου αιώνα)», E. Ukhanova Ερευνήτρια -Τμήμα Χειρογράφων, Κρατικό Ιστορικό Μουσείο Μόσχας, Ρωσία
16.30-16.45 «Οι ελληνικές λέξεις στη συλλογή «Δεκατρείς Ομιλίες του Γρηγορίου Θεολόγου» σύμφωνα με το χειρόγραφο του 11ου αιώνα», L. Dolgushina Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Νοβοσιμπίρσκ, Ρωσία
16.45-17.00 «Ο Κύριλλος και Μεθόδιος στην ιστορική αφήγηση της Βουλγαρικής Αναγέννησης», Ε. Ναξίδου, Λέκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας ΔΠΘ, Ελλάδα
17.00-17.15 «Ο απόηχος της ιεραποστολής των Κυρίλλου και Μεθοδίου: Βυζαντινές αντηχήσεις στο Χρονικό του Ιερέα της Διόκλειας», A. Παπαγεωργίου, Τμήμα Σλαβικών Σπουδών, ΕΚΠΑ, Ελλάδα

17.15-18.00 Συζήτηση
18.00-18.30 Διάλειμμα

18.30-19.30 «Σλαβική Ορθοδοξία». Προεδρείο: A. – Αι. Ταχιάος & B. Fonkic (Αμφιθέατρο Στ.Δραγούμης)

18.30-18.45 «Δύσκολη Γειτνίαση: Αντανακλάσεις των Σλαβο-Βυζαντινών Σχέσεων στην Ιστοριογραφία του ορθόδοξου σλαβικού κόσμου», R. Marti Καθηγητής, Έδρα, Ινστιτούτο Σλαβικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Saarland, Γερμανία
18.45-19.00 «Οι Σέρβοι και το Βυζάντιο στο πλαίσιο της “Βυζαντινής Κοινοπολιτείας”», Lj. Maksimovic, Ομ.Καθηγητής, Διευθυντής στο Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών, Σερβία
19.00-19.15 «Τι μας δίδαξε ο Riccardo Picchio σχετικά με την Κυριλλο-Μεθοδιανή Κληρονομιά», H. Goldblatt, Καθηγητής της Μεσαιωνικής Σλαβικής Λογοτεχνίας, Έδρα Σλαβικών Γλωσσών και Φιλολογιών, Πανεπιστήμιο Γέιλ, ΗΠΑ

19.15-20.00 Συμπεράσματα – Λήξη του Συνεδρίου