Ο Πύρρος των Ηπειρωτών και της Οικουμένης

24 Ιανουαρίου 2014

Ο Πύρρος των Ηπειρωτών, των Ιταλιωτών, των Σικελιωτών, ο Πύρρος ο οποίος αντιμετώπισε τους Ρωμαίους και τους Καρχηδονίους στις επεκτατικές τους βλέψεις, επιζητούσε με τολμηρές επιλογές μια ισορροπία των μεγάλων δυνάμεων της Μεσογείου. Ο Πύρρος, κάτω απ αυτό το πρίσμα, υπήρξε πολιτικός οραματιστής στα όρια της Οικουμένης.

pirosmesa

Στεφάνι δρυός φορούσε τόσο ο Πύρρος, όσο και οι Εταίροι του, οι επίλεκτοι ιππείς που τον περιέβαλαν. Από το ∆υτικό νεκροταφείο της Αµβρακίας προέρχεται ακέραιο χρυσό στεφάνι του 3ου αι. π.Χ., διαµέτρου 0,165µ.

 

Σε ότι αφορά την Ήπειρο, ο Πύρρος ήταν ο κυριότερος αναμορφωτής της, όπως επιβεβαιώνεται από την ίδρυση πόλεων, οχυρώσεων, και φρουρίων, την κατασκευαστική μεγαλοπρέπεια της Δωδώνης και την υπέρλαμπρη ανοικοδόμηση της Αμβρακίας. Ο Πύρρος ενέταξε, για πρώτη φορά, την ενεργή συμμετοχή της Ηπείρου στο γίγνεσθαι της Μεσογείου. Παρενέβη ουσιαστικά στις σχέσεις ανάμεσα στους πλέον ισχυρούς της εποχής του, όπως ήταν οι Λαγίδες της Αιγύπτου και οι Ρωμαίοι.

pirrosmessa

Τα αργυρά τετράδραχµα έφεραν στον εµπροσθότυπο το
∆ωδωναίο ∆ία µε στεφάνι δρυός στη θεϊκή του κεφαλή και στον οπισθότυπο τη
σύντροφό του ∆ιώνη στεφανωµένη και καθισµένη σε θρόνο µε ερεισίνωτο

Οι Ρωμαίοι έχουν εντάξει με θαυμασμό τον Πύρρο στις παραδόσεις τους θεωρώντας τον ευφυέστατο ηγεμόνα. Η σαρωτική επιβολή των Ρωμαίων στη νότια ιταλική χερσόνησο και μετά οι κατακτήσεις τους των άλλων χωρών της Μεσογείου σηματοδοτείται από τις εκστρατείες του Πύρρου και από την έκβασή τους.

Η βασιλεία του Πύρρου, εξαιρετικά πολυκύµαντη λόγω της εκρηκτικής του προσωπικότητας, υπήρξε η σηµαντικότερη περίοδος στην ιστορία της αρχαίας Ηπείρου. Έως τότε η Ήπειρος διαδραµάτιζε συµπληρωµατικό ρόλο στην ελληνική Ιστορία και αναφέρεται µόνο εφόσον εµπλεκόταν στις δραστηριότητες της Αθήνας,της Μακεδονίας ή κάποιας άλλης µεγάλης δύναµης. Με τις κατακτήσεις του ο Πύρρος ένωσε την Ήπειρο υπό την ηγεµονία του και δηµιούργησε ένα σηµαντικό βασίλειο που άρχιζε από τα Κεραύνια βουνά και την Αυλώνα στη Ν∆ Αλβανία και έφτανε ως τον Αχελώο. Πριν από αυτόν η Ήπειρος ήταν ένα µικρό βασίλειο χωρίς αξιόλογη πρωτεύουσα στη σφαίρα επιρροής της Μακεδονίας, η οποία ήλεγχε όλες τις οδούς επικοινωνίας. Το 297 π.Χ. θεωρείται η πραγµατική αρχή της βασιλείας του. Επωφελούµενος της έριδας για τη διαδοχή στο θρόνο της Μακεδονίας επενέβη και χωρίς πόλεµο κατόρθωσε ταχύτατα να αυξήσει σηµαντικά την έκταση του κράτους του προς όλες σχεδόν τις κατευθύνσεις και να δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αφανή έως τότε και φτωχική του πατρίδα. Κατέστησε τη µεγάλη Ήπειρο, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, ορµητήριο επεκτατικής πολιτικής προς πάσα κατεύθυνση. Ωστόσο, τα σχέδιά του ήταν να κατακτήσει την Ιταλία και Σικελία, στη συνέχεια τη Λιβύη και την Καρχηδόνα και να δηµιουργήσει µια µεγάλη ελληνική αυτοκρατορία στη ∆ύση η οποία θα του παρείχε τις δυνατότητες µιας µεσογειακής πολιτικής σε ευρεία κλίµακα.

Μια  μουσειακή  έκθεση αποπειράθηκε να εκθέσει και να αποκαλύψει το πρόσωπο και τη συμβολή του ηγεμόνα Πύρρου τόσο στην Ήπειρο όσο και στο μεσογειακό γίγνεσθαι. Η Έκθεση που παρουσιάστηκε έφερε τον τίτλο: Πύρρος Βασιλεύς Ηγήτωρ. Η Ήπειρος της Μεσογείου και της Οικουμένης: Μια άλλη Έκθεση. Η παρουσίαση της έκθεσης ακολούθησε τα σημαντικότερα γεγονότα της  ζωής του Πύρρου.  Με άξονα το σκεπτικό αυτό, η έκθεση τον απόηχο της οποίας καταθέτουμε, διαρθρώθηκε σε έξι ενότητες:

  •  Η αρχή του μύθου,
  • Όμηρος στην Αίγυπτο,
  • Η επέκταση  του κράτους,
  • Η μεγάλη περιπέτεια στη Δύση,
  • Τα κάλλιστα και τα λαμπρότατα των λαφύρων και
  • Ο Πύρρος στην Ευρωπαϊκή τέχνη.