Το κουντουνάκι

11 Ιανουαρίου 2014

 “Παραμύθια με ρυθμό, παραμύθια με λέξεις που γυρίζουν και ξαναγυρίζουν κάνοντας κυκλάκια – κουλουράκια.  Κι ένα κουντουνάκι που λαλεί κάθε φορά που τα χεράκια κινούνται…”

Τι είναι;  Είναι παραμύθια από διάφορα μέρη της Ελλάδας, που αφηγείται η Αγνή Στρουμπούλη για μικρά παιδιά, 3 – 7 χρόνων.  Παραμύθια ελληνικά για μικρά – μικρά παιδιά!

 “Επειδή αγαπούμε τα παιδιά μας, τους λέμε παραμύθια.  Και μάλιστα λαϊκά παραμύθια, αυτά δηλαδή που μεταδόθηκαν για πολλούς αιώνες από στόμα σε στόμα, που πλάστηκαν με την ανάσα (αίσθημα) και την πείρα (γνώση) αυτών που τα έλεγαν κι αυτών που τα άκουγαν.  Κι έτσι, με την ανωνυμία, που έχει ταπεινότητα και εύρος και με το κύρος του χρόνου, που τα κρησάρισε αλλά δεν τα σάρωσε, γίνονται θησαυρός σε παμπάλαιο μπαούλο κι ανοίγεται σ’ όποιον έχει τη λαχτάρα ζωής ενός παιδιού και την πείρα ζωής ενός ενηλίκου…”, σημειώνει η Αγνή Στουμπούλη.

 Τριάντα παραμύθια της προφορικής παράδοσης από διάφορα μέρη της Ελλάδος, τον Πόντο, την Μικρά Ασία και την Κάτω Ιταλία, όπου ζούσαν Έλληνες και έλεγαν παραμύθια, ζωντανεύουν από την Αγνή Στουμπούλη,  στο θέατρο “Εργαστήρι Μαιρηβή”, Σαχτούρη 4 & Σαρρή, Ψυρρή, για τρία Σάββατα 11, 18 και 25 Ιανουαρίου στις 5 το απόγευμα, με τη μουσική συνοδεία του Γιάννη Ψαριώτη.

Η Αγνή Στρουμπούλη αφηγείται

 “Τα Παραμύθια του λαού μας, για αιώνες, περνούσαν από στόμα σε στόμα, ως να καταγραφούν και να γίνουν πάλι σήμερα προφορικός λόγος.  Θρεμμένα με τις εμπειρίες, το φως, τους ήχους, την πνευματικότητα αυτού του τόπου, πηγαίνουν ολόισια στην ψυχή μας, αναδεύουν ρητές και άρρητες μνήμες και μας αναπαύουν.  Ειπωμένα σε μια γλώσσα εξαιρετικής ελευθερίας, αποτυπώνουν το ήθος ανθρώπων ολοζώντανων, γεμάτων περιέργεια, λαχτάρα, καημούς, που τολμούν να ονομάζουν κάθε εμπειρία της ζωής.  Έτσι, το πέρασμα του χρόνου δεν τα “παλιώνει”, αντίθετα τα καταξιώνει στον ρόλο που είχαν πάντα: να μας μυούν και να μας παρηγορούν στη ζωή.  Άλλωστε παραμυθία σημαίνει παρηγορία!” λέει η Αγνή Στρουμπούλη.

 Η Πεμπτουσία ρώτησε την Aγνή Στρουμπούλη για τη σημασία που έχουν τα παραμύθια για τα παιδιά σήμερα, καθώς και για το βιβλίο της “Το κουντουνάκι”.

 Πεμπτουσία: Τι μπορούν να προσφέρουν τα παραμύθια στα σημερινά παιδιά που βιώνουν μια πρωτόγνωρη -για τα μέχρι τώρα δεδομένα- κατάσταση που πλήττει τη χώρα μας;

 Α.Σ.: “Τα παραμύθια της προφορικής παράδοσης μιλούν με εικόνες που τις δανείζονται     από το περιβάλλον, αλλά ο λόγος τους είναι συμβολικός. Δεν καταπιάνονται με θέματα της επικαιρότητας, ούτε αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο σαν καταναλωτή αγαθών…  Έχει μαλλιάσει η γλώσσα τους να λένε τον καημό και τη λαχτάρα της ψυχής μας για Ζωή.  Στέκουμε πάντοτε με Απορία απέναντι στο θαύμα Ζωή που ενώ αποτελούμε κομμάτι του, δεν το χωράει η ψυχή μας. Έτσι έρχονται τα παραμύθια αιώνες και αιώνες τώρα, να μπουν κατευθείαν μέσα στην καρδιά μας και να δημιουργήσουν χώρο, να χωρέσουμε αυτό που φαίνεται αχώρετο!  Για αυτό ταιριάζουν καλύτερα σε δύσκολες συνθήκες, όταν δεν είμαστε ναρκωμένοι από το περιττό, γιατί τότε είμαστε πιο ανοιχτοί και πιο έτοιμοι να αντιληφθούμε το αναγκαίο, το ουσιαστικό. Πάντα τα παραμύθια άνθισαν σε φυλακές, νοσοκομεία, ώρες ατέλειωτης καθιστικής δουλειάς, πορείας… Είναι λοιπόν παρηγορητικά, γιατί δίνουν νόημα στη δυσκολία, στον πόνο.  Πιστεύω ότι τα παιδιά φέρουν μέσα τους όλα τα ρεύματα της ζωής, κι είναι ανοιχτά να συμμετάσχουν στον κόσμο μας, να μπουν στην κοινότητα των μεγάλων.  Τα παίρνω λοιπόν απ’ το χεράκι και τους μιλώ για σοβαρά θέματα της ζωής μας με τον τρόπο που τους είναι οικείος. Με παραμύθια που έχουν επαναλαμβανόμενες λέξεις και δημιουργούν ρυθμό, που έχουν ήρωες παιδιά τολμηρά σαν αυτά, που έχουν ζώα – βοηθούς…”.

Το κουντουνάκι

 Πεμπτουσία: Για ποιους λόγους επιλέξατε  τον τίτλο “Το κουντουνάκι” για το βιβλίο σας και την ομώνυμη παράσταση;

 Α.Σ.: “Ο τίτλος ενός βιβλίου ή μιας παράστασης είναι πολύ σημαντικός. Δηλώνει, αμέσως, την ταυτότητα, σε βάζει στην ίντριγκα του περιεχομένου… Όπως το όνομα, κατά τους προγόνους μας, χαρακτηρίζει το πρόσωπο που το φέρει. Μ’ αρέσει πολύ αυτό το παιχνίδι της πρόκλησης της φαντασίας, της προσμονής. Αρχίζει δηλαδή η επικοινωνία πολύ πριν τη συνάντηση.  Το κουντουνάκι! Είναι μια λέξη στρογγυλή σαν κουλουράκι, έχει μια παραξενιά που σε προσκαλεί να «καταλάβεις» [γι’ αυτό προτίμησα αυτήν την παραλλαγή από την Κύθνο, από την άλλη που λεγόταν «το κουδούνι»], και λέγοντάς την κουδουνίζει κιόλας στ’ αυτί σου ένα ντινν, ντινν…’’.

Κατερίνα Χουζούρη