Η Ελλάδα στο Σεράγεβο

Η Ελλάδα είναι η τιμώμενη χώρα στο Sarajevo Winter 2014 (Διεθνές Φεστιβάλ του Σεράγεβο).  Από τις 25 Φεβρουαρίου και μέχρι τις 30 Μαρτίου, η έκθεση  «Παράδοση-Ανατροπή» φιλοξενείται στο Διεθνές Φεστιβάλ του Σεράγεβο, ως τμήμα των εκδηλώσεων της εθνικής συμμετοχής, που διοργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, με μέριμνα της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παράδοση – Ανατροπή

 Την επιμέλεια της έκθεσης έχει η Ιστορικός της  Τέχνης Κατερίνα Κοσκινά, η οποία είναι και η Πρόεδρος του ΔΣ του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης  και ο Ιστορικός της  Τέχνης του Μουσείου Γιάννης Μπόλης.  Η έκθεση περιλαμβάνει τα έργα 30 Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, από τη συλλογή σύγχρονης έργων του μουσείου και συγκεκριμένα των:  Νίκου Αλεξίου, Στήβεν Αντωνάκος, Κώστα Βαρώτσου, Filippo Berta, Λυδίας Δαμπασίνα, Christoph Draeger, Khaled Hafez, Αντιγόνης Καββαθά, Λίζης Καλλιγά, Νίκη Καναγκίνη, Βλάσης Κανιάρης, Ευαγγελία Κρανιώτη, Nikolaj Bendix Skuym Larsen, Μαρίας Λοϊζίδου, Δημήτρη Μεράντζας, Micha, Oliver Musovik, Κωνσταντίνου Ξενάκη, Δημήτρη Ξόνογλου, Irfan Önürmen, Dennis Oppenheim, Λήδας Παπακωνσταντίνου, Νατάσσας Πουλαντζά, Omid Salehi, Eugenio Tibaldi, Γιώργου Τσεριώνη, Κώστα Τσόκλη, Γιούλας Χατζηγεωργίου, Νίκου Χαραλαμπίδη, Yang Yongliang.

 Εξέχουσα θέση κατέχει το τελευταίο έργο του Νίκου Αλεξίου, μια  σύνθεση που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό.  Στη δημιουργία του Αλεξίου, στον οποίο είναι αφιερωμένη αυτή η έκθεση, οι έννοιες της παράδοσης και της ανατροπής της συγκροτούν θεμελιώδη αναζήτηση και καίριο προβληματισμό, εκδηλώνονται μέσα από ένα ιδίωμα, ευαίσθητο, αναφορικό, ποιητικό και ταυτόχρονα γνήσιο και πρωτοποριακό.

Έργο του Νίκου Αλεξίου

 Μεταξύ άλλων, οι επιμελητές σημειώνουν: «Οι έννοιες της παράδοσης και της ανατροπής συνιστούν δομικά στοιχεία στην «ιδιοσυγκρασία ενός χώρου» με βαθιά πολιτισμική και πνευματική κληρονομιά, όπως αυτός της Μεσογείου –ενός χώρου πολύμορφου, αντιφατικού και μοναδικού, ενός κόσμου ομόκεντρων και αλληλοκαλυπτόμενων κύκλων με μακραίωνη ιστορία, συγκλίσεις και αποκλίσεις, σημείο συνάντησης Ανατολής-Δύσης. Δύσκολα μπορεί να βρεθεί άλλος τόπος με τόσα μακροχρόνια ανοιχτά μέτωπα. Η Μεσόγειος «φλέγεται» ξανά και ξανά, βιώνει πολέμους, ανατροπές κοινωνικές και πολιτικές, επαναπροσδιορισμούς συνόρων και αξίων, νέες συνθήκες οικονομικές και πολιτειακές.  Από το Γιβραλτάρ μέχρι τη Λωρίδα της Γάζας και την Κύπρο και από την Ελλάδα και την Αλβανία μέχρι την Αίγυπτο και την Τυνησία, τα δεδομένα αλλάζουν, η ιστορία ξαναγράφεται και επαναπροσδιορίζει και την τέχνη… Η έκθεση αρθρώνει τον δικό της λόγο μέσα από τα έργα των καλλιτεχνών, θέτοντας μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα και ζητήματα, εντοπίζοντας ομοιότητες και ετερότητες, αναπολώντας τη φυσιολογική ζωή και τις καθημερινές ασχολίες, σ’ έναν ρευστό και αναδιαμορφούμενο κόσμο. Οι καλλιτέχνες αφηγούνται ιστορίες προσωπικών και συλλογικών βιωμάτων που θέτουν κοσμοθεωρητικές και φιλοσοφικές έννοιες ή ακόμα και ιστορίες που άπτονται πολιτικών, κοινωνικών και πολιτισμικών προβληματισμών που σήμερα μας αφορούν όλους καίρια».

Micha, en Deuil, 110 x 200 εκ., μεικτή τεχνική σε πολυεστερικό fibreglass, 2009

«Ειρήνη, Τέχνη, Ελευθερία» είναι ο θεματικός άξονας της φετινής 30^ης διοργάνωσης,στην οποία η Ελλάδα συμμετέχει ως τιμώμενη χώρα. Η εθνική συμμετοχή της Ελλάδας στο Φεστιβάλ εντάσσεται στην προσπάθεια του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού να στηρίξει και να ενισχύσει την παρουσία των Ελλήνων καλλιτεχνών εκτός συνόρων.

Η φετινή συμμετοχή συμπίπτει με την ανάληψη από την Ελλάδα της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε, συμπίπτει, όμως και με τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την πρώτη διοργάνωσή του φεστιβάλ, κατά τη διάρκεια των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων που πραγματοποιήθηκαν στο Σεράγεβο το 1984.

 Σε αυτή την σημαντική επετειακή διοργάνωση, στο πρόγραμμα της οποίας συμπεριλαμβάνεται και η Γενική Συνέλευση της Ένωσης των Φεστιβάλ της Ευρώπης, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού παρουσιάζει ένα πρόγραμμα που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της σύγχρονης ελληνικής πολιτιστικής δημιουργίας. Από τις 21 έως τις 25 Φεβρουαρίου παρουσιάζονται σε διάφορους χώρους του Σεράγεβο τα εξής: ένα ρεσιτάλ πιάνου της Ντόρας Μπακοπούλου, μια προβολή της μικρού μήκους ταινίας Νερό στο τραπέζι, ένα αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη, της Βουβούλας Σκούρα, την θεατρική παράσταση «Γιοι και Κόρες» της ομάδας SFORARIS, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού, την χορευτική παράσταση «Μητέρες» της Ομάδας ΖΗΤΑ, σε χορογραφία Ίρις Καραγιάν, την θεατρική παράσταση «Εκάβη project», σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι, τα εγκαίνια έκθεσης «Παράδοση-Ανατροπή», σε επιμέλεια Κ. Κοσκινά, Γ. Μπόλη από τη συλλογή έργων του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και το «Καβάφης- a performance», σε επιμέλεια Σίσσυ Παπαθανασίου.

Irfan Önürmen, Χωρίς Τίτλο, ύψος 10 εκ., χαρτί εφημερίδας, 2007

 «Αρκετές από τις εκδηλώσεις αναδεικνύουν την ανάγκη της συνάντησης με τον άλλο- τον ξένο, ως φίλο, ως αγαπητό. Είναι μια αρχαία Ελληνική αξία που παραμένει σύγχρονη, πάντοτε επίκαιρη», τονίζει μεταξύ άλλων στο χαιρετισμό του προς τους διοργανωτές του Sarajevo Winter 2014, ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος.

 Κατερίνα Χουζούρη