Σταμναγκάθι: Το πικρό χόρτο φέρνει γλυκά κέρδη (A’)

«Κατέβηκε» από τις άγριες πλαγιές των Σφακίων, για να καλλιεργηθεί στα πεδινά του Νομού Ηρακλείου και από κει να βρει το δρόμο του για τις αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού. Το πολύτιμο αγριόχορτο της Κρήτης καλλιεργείται, πιστοποιείται και κατακτά τις αγορές.

Από μικρό παιδί έβλεπε να σκαρφαλώνουν σε δυσπρόσιτες πλαγιές του Ομαλού και σε βραχώδεις παραλίες, για να συλλέξουν το σταμναγκάθι, το «βασιλιά» των χόρτων της κρητικής διατροφής. Δέκα χρόνια πάνω στα βουνά, έμαθε κι εκείνος να αναζητά το καλύτερο σταμναγκάθι, να «ξεχωρίζει τον καλό σπόρο» και άρχισε να πειραματίζεται πάνω στην καλλιέργεια και στην αναπαραγωγή του.

Σήμερα, ο κ. Μιχάλης Χαχλάκης καλλιεργητής και ο ίδιος, προμηθεύει με σπόρους την πρώτη και μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία παραγωγής και διάθεσης σταμναγκαθιού στην Ελλάδα, με παραγωγή που φτάνει τους δύο τόνους ημερησίως υπερσύγχρονο εξοπλισμό και πιστοποιήσεις ποιότητας που αναμένεται να αποτελέσουν το διαβατήριό της για τις διεθνείς αγορές.

Η Cretan Gaia

Με 36 στρέμματα υπαίθριας καλλιέργειας, μια τελευταίας τεχνολογίας θερμοκηπιακή μονάδα με ψύξη και θέρμανση, αλλά και υπερσύγχρονο εξοπλισμό για το πλύσιμο και το στέγνωμα των φυτών, η Cretan Gaia κατάφερε να «εξημερώσει» το σταμναγκάθι, ανοίγοντας νέους δρόμους για την καλλιέργεια και τη διάθεση του γλυκόπικρου και μέχρι πρότινος δυσεύρετου κρητικού αγριόχορτου.

Πρωτεργάτης του όλου εγχειρήματος είναι ο 37χρονος παραγωγός Νίκος Μαυρουδάκης από τον Πλάτανο της Μεσαράς που τόλμησε να «ξεπατώσει» από τα χωράφια του ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες και άλλα κηπευτικά για τα οποία φημίζεται η περιοχή, ρισκάροντας με μια καλλιέργεια αβέβαιη: Μαζί με μια ομάδα βιοκαλλιεργητών από την περιοχή, πριν από δύο σχεδόν χρόνια, φύτεψε 1.200.000 φυτά σταμναγκαθιού και, με την πολύτιμη οικονομική στήριξη ενός παλιού του φίλου από την Αθήνα, εξοπλίστηκε με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, για την καλλιέργεια και την τυποποίησή τους.

O 37χρονος παραγωγός Νίκος Μαυρουδάκης, από τον Πλάτανο της Μεσαράς.

Όπως ο ίδιος εξηγεί, είχε προηγηθεί ένα διάστημα «πιλοτικής» καλλιέργειας σε ένα μόλις στρέμμα, ωστόσο η ανταπόκριση της αγοράς ήταν τόσο μεγάλη και άμεση, που γρήγορα η αρχική του ιδέα μετουσιώθη κε σε μια μεγάλη, υπερσύγχρονη και πρωτοπόρα εταιρεία.

Συνολικά με το όλο εγχείρημα ασχολούνται περίπου 25 άτομα. Εκτός από τον κ. Μαυρουδάκη, που κατεξοχήν δραστηριοποιείται στο κομμάτι της καλλιέργειας μαζί με τους βιοκαλλιεργητές και τους ειδικούς επιστήμονες γεωπόνους, οι υπόλοιποι έχουν αναλάβει την προώθηση του προϊόντος, τη διαφήμιση και το κλείσιμο συμφωνιών εντός και εκτός συνόρων.

Για φέτος, ση μαντική ποσότητα του χόρτου που συλλέχθηκε το Φεβρουάριο διατέθηκε στην Αθήνα και στη Β. Ελλάδα, ενώ έγινε και μια πρώτη προσπάθεια εξαγωγής στον Καναδά, με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Πιστοποίηση

Το σταμναγκάθι της Cretan Gaia πιστοποιήθηκε ως προϊόν ολοκληρωμένης καλλιέργειας, γεγονός που εγγυάται ότι το τελικό προϊόν είναι υγιεινό, χωρίς χημικά κατάλοιπα. Παράλληλα, σε διαδικασία πιστοποίησης βρίσκεται και η βιολογική παραγωγή της εταιρείας, αφού για την καλλιέργεια ακολουθούνται πρότυπα της βιολογικής γεωργίας και δεν γίνεται καμία εφαρμογή ζιζανιοκτόνων και χημικών.

Η πιστοποίηση πραγματοποιήθηκε από τον Ελληνικό Φορέα Επιθεώρησης και Πιστοποίησης Τϋν HELLAS, μέλος του Τϋν NORD Group, με βάση το πρωτόκολλο GLOBALG.A.P. v4. Ο εν λόγω φορέας επιδίωξε και κατάφερε μέσω συστηματικών και μεθοδευμένων ενεργειών να εντάξει στην παγκόσμια βάση του GLOBALG.A.P. την καλλιέργεια σταμναγκάθι, ώστε να είναι πιστοποιήσιμη με βάση το ανωτέρω διεθνές πρωτόκολλο. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η διεθνής αναγνώριση της συγκεκριμένης καλλιέργειας, «ανοίγοντας την πόρτα» των διεθνών αγορών στο τοπικό αυτό προϊόν.

Το GLOBALG.A.P. αποτελεί κοινή προσπάθεια επιχειρήσεων του ευρωπαϊκού λιανεμπορίου τροφίμων και αγροτικών προϊόντων Euro Retail Produce Working Group (EUREP), με στόχο τη θέσπιση κανόνων κοινής αποδοχής και την ανάπτυξη πλαισίου Ορθής Αγροτικής Πρακτικής, που καλύπτει όλη την αγροτική διαχείριση κάτω από ένα νέο διευρυμένο πρίσμα αξιολόγησης και μέσα από διαρκή επικοινωνία καταναλωτών και παραγωγικών κλάδων.

Η επένδυση

Η επένδυση για το σταμναγκάθι, λέει, κόστισε 500.000 ευρώ, ενώ το θερμοκήπιο έγινε μέσω ΕΣΠΑ, το 2010, με 168.000 ευρώ. Σήμερα, ολόκληρη η επένδυση κοστίζει γύρω στο 1 εκατομμύριο ευρώ, ενώ μέσα στην επόμενη πενταετία πιστεύει πως θα γίνει απόσβεση. Η τιμή σταμναγκαθιού στη λιανική αγορά κυμαίνεται από 5 έως 8 ευρώ, γίνεται προσπάθεια και για μεταποίηση σε τουρσί, ενώ υπάρχουν κι άλλες σκέψεις για το μέλλον.

Παρατήρηση: Το παρόν άρθρο συντάχθηκε από τη δημοσιογράφο Φανή Νικηφοράκη και δημοσιεύεται με τη συνεργασία της οικονομικής και αγροτικής εφημερίδας “ΠΑΡΑΓΩΓΗ” (κυκλοφορεί στα περίπτερα κάθε  Σάββατο), http://www.paragogi.net