Ο Αθανάσιος Καραμάνης εκφωνεί αποστολικό ανάγνωσμα

Ευαγγελιστάριο με εκφωνητικά σημάδια.

Η εμμελής απαγγελία ήταν σε χρήση στην λατρεία της Εκκλησίας από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Ο Αριστείδης Κοϊντιλιανός θεωρητικός του 3ου αι μ.Χ. αποκαλεί την εκφωνητική απαγγελία ως «μέση φωνή», κάτι μεταξύ συνεχούς και διαστηματικής φωνής.

Την βυζαντινή περίοδο για την εκφωνητική πράξη θα λειτουργήσει ένα σύστημα σημειογραφίας, η οποία διασώζεται σε πολλούς χειρόγραφους κώδικες Ευαγγελισταρίων, Πραξαποστόλων και Προφητολογίων. Τα εκφωνητικά σημάδια τοποθεντούνται σε ζεύγη ένα σημάδι στην αρχή και ένα στο τέλος κάθε ποιητικού κώλου, με συγκεκριμένους συνδυασμούς, ως υπενθύμιση και μνημονικό βοήθημα για το πως πρέπει να κινηθεί η μελωδία στη συγκεκριμένη φράση.

Ο εκφωνητικός τρόπος έφτασε ως τις μέρες μας ως ύφος του Δ ήχου στη χρόα του κλιτού Απαιτεί, παρά τη φαινομενική του απλότητα, βαθιά γνώση του διαστηματικού χώρου της βυζαντινής μουσικής, καλή γνώση του νοήματος του κειμένου και κυρίως μαθητεία σε παραδοσιακούς Πρωτοψάλτες που φέρουν άκουσμα παλαιόν.

Ο Αθανάσιος Καραμάνης αποδίδει αποστολικό ανάγνωσμα στο ύφος του κλιτού: