Μεταφορά της Αναστάσεως ή Απόδοση του Πάσχα;

Χριστός Ανέστη!

Σήμερα το βράδυ σε πολλούς ιερούς ναού θα τελεσθεί αγρυπνία για την απόδοση της ακολουθίας του Πάσχα και πολλά γράφονται η ακούγονται από λαϊκούς και κληρικούς σχετικά. Κάποια ορθώς ειπωμένα και άλλα όχι τόσο, αφού είναι επηρεασμένα από άγνοια της λειτουργικής τάξης της εκκλησίας μας, από συναισθηματισμούς ή απλά προσπαθούν να διασκεδάσουν συνειδήσεις προκειμένου να γίνει μία καλή «διαφήμιση» ώστε να ελκύσουν λαό στις ακολουθίες.

Χωρίς να θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό και παντογνώστη, θέλω να αναφερθώ σε κάποια πράγματα γιατί μάλλον παραπλανούμε τον εαυτό μας κυρίως και μετά άλλους. Αποπροσανατολιζόμαστε από τα ουσιώδη και δίνουμε περισσότερο σημασία στα δευτερευούσης σημασίας γιατί απλά είναι «πιασάρικα». Έτσι όμως, τα σοφώς διατεταγμένα πράγματα της Εκκλησίας μας χάνουν τον σκοπό και την σημασία τους, αφού ολόκληρη η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας (έστω κι ας περιέχει κάποια λάθη που χρήζουν διορθώσεως) είναι ένα σύστημα αλυσιδωτό, λογικό (δηλαδή περιέχει κάποια λογική) και συνεχές μέσα στον κοσμικό χρόνο και ας διαφέρει από την κοσμική αντίληψη περί χρόνου.

Σκοπός μας θα πρέπει να είναι η διόρθωση των αλλοιώσεων του λειτουργικού – εορτολογικού συστήματος της εκκλησίας και όχι η περαιτέρω διασάλευσή του αν δεν είμαστε σε θέση να το κατανοήσουμε ή δεν το γνωρίζουμε.

Μέσα στην εκκλησία, μας αρέσει ή όχι, μας βολεύει ή όχι, τα σοφώς ορισμένα και όχι τα κακώς κείμενα, δεν εορτάζουν απλώς ως ανάμνηση κάποια γεγονότα τα οποία κάποτε συνέβησαν στο παρελθόν αλλά μεταφέρουν στο σήμερα τα εορταζόμενα με σκοπό την αναβίωσή τους ή μάλλον να μας εισαγάγουν σε αυτά συμβάλλοντας στην θέαση και βίωσή τους από τον καθένα μας και όχι άπαξ αλλά συνεχώς και γι’ αυτό ψάλουμε σε ενεστώτα χρόνο Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, Σήμερον τα ιορδάνεια ρείθρα, Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου, Σήμερον ο Άδης στένων βοά κ.α.).

Αυτό συμβαίνει ώστε βιώνοντας να διδασκόμαστε αλλά και να καλλιεργούμε μια εν Χριστώ ζωή με την χάρη του τελετουργικού Πνεύματος μετέχοντας μέσα από την ζωή της Εκκλησίας στα εορταζόμενα οδηγούμενοι στα έσχατα ανοίγοντας «παράθυρο» στην Βασιλεία του Θεού μέσα από την λατρεία αφού σκοπός μας είναι η ζωή του μέλλοντος αιώνος. Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός… αναφωνεί ο ιερέας όταν ξεκινάει η Θεία Λειτουργία η οποία ως κέντρο και σημείο της Εκκλησίας κοιτά άνω και στη ζωή του μέλλοντος αιώνος.

Η Ανάσταση του Χριστού δεν έρχεται να επικαλύψει τίποτα από όλα τα προηγούμενα, Γέννηση, Σταύρωση, Ταφή, κλπ αλλά ούτε τα επόμενα, Ανάληψη και Πεντηκοστή διότι δεν αποτελεί το τέλος αλλά μία καινή (νέα) αρχή μίας νέας πραγματικότητας, της προσδοκώμενης κοινής ανάστασης και της ζωής του μέλλοντος αιώνος επομένως παρότι κατέχει κεντρική θέση θα λέγαμε τόσο στην πίστη αλλά και στην ζωή μας δεν αποτελεί το μόνον. Προκειμένου να γίνουμε κοινωνοί της αιωνίου ζωής και βασιλείας Του ο μονογενής Υιός ο Χριστός έλαβε την ανθρώπινη φύση με την γέννησή Του, γευσάμενος του ανθρωπίνου πόνου και θανάτου με τα πάθη και την σταύρωσή Του, ανέστη και ανελήφθη εις του ουρανούς στέλνοντας παρά του Πατρός το Πανάγιον Πνεύμα, προκαταγγέλων ημίν την μέλλουσαν Βασιλείαν. Πρίν όμως από αυτά είχε ήδη πλάση τον κόσμο. Ο Δημιουργός πριν έλθει να σώσει τον κόσμο τον είχε πρώτα δημιουργήσει καλώς.

Όλα τα παραπάνω αναφέρονται σε αυτό που ονομάζουμε Θεία Οικονομία. Από την αρχή της Ιστορίας, δηλαδή της δημιουργίας του κόσμου, το δημιούργημα βρίσκεται σε μια πορεία, που δεν είναι άλλη από να γίνει ένα με τον δημιουργό. Ο Θεός δεν έπλασε τον κόσμο έτσι απλά και μόνο να υπάρχει και να επεμβαίνει μέσα σε αυτόν μόνο για να τον κατευθύνει σε μία πορεία φυσικής ευμάρειας, ούτε επεμβαίνει για να τον επιστρέψει στην πάλαι ποτέ κατάσταση του επί γης Παραδείσου αλλά για να τον οδηγήσει παραπέρα, ανακαινίζοντας τον και εισάγοντάς τον σε μία νέα μέλλουσα πραγματικότητα δηλαδή στα έσχατα και την Βασιλεία Του.

Όλα αυτά τα αναφέρω προκειμένου να γίνει με απλό τρόπο κατανοητό ότι τα πάντα που αναφέρονται σε αυτό που λέμε σχέδιο της Θείας Οικονομίας, δηλαδή του σχεδίου του Θεού να θεώσει την κτίση, είναι εξίσου σημαντικά και αποτελούν κρίκοι της αλυσιδωτής φανέρωσης του Θεού, ή μάλλον καλύτερα συνεχούς αποκαλύψεώς Του, μέσα στην Ιστορία από την Δημιουργία του Κόσμου μέχρι τον ανακαινισμό του και την συντέλεια των αιώνων.

Ο εορταστικός – λειτουργικός κύκλος της Εκκλησίας μας φανερώνει τα παραπάνω συνεχώς και ας μην γίνεται σε όλους μας ιδιαιτέρως αντιληπτό λόγο της άγνοιάς μας στα πράγματα της Εκκλησίας με συνέπεια να χάνουν πολλά το νόημα και το σκοπό τους μέσα από την λανθασμένη πρακτική που πολλές φορές ακολουθούμε χωρίς να μας μιλούν και διδάσκουν προσφέροντάς μας απλά μία λατρευτική – θρησκευτική ικανοποίηση στερούμενης από των βαθύτερων νοημάτων και ουσιωδών εμπειριών που τα πράγματα της Εκκλησίας μας προσφέρουν.

Βέβαια είναι απολύτως σωστό ότι η Εκκλησία ως κεκλημένη (έχει κληθεί) να φανερώνει τα μυστήρια του Θεού στον κόσμο, όλα δηλαδή τα παραπάνω κλπ, έχει δικαίωμα και χρέος να αλλάζει και να διαμορφώνει το τυπικό της προκειμένου να επιτελέσει τον σκοπό και κλήση της. Αυτό όμως πρέπει να γίνεται με σύνεση, λογική (λογική λατρεία), συνέχεια και σωστό προσανατολισμό. Όχι απλά για να διασκεδάσει συνειδήσεις και ούτε για να παρηγορήσει από πικρές καταστάσεις που βιώσαμε χωρίς να λαμβάνουμε υπόψιν μας το ζητούμενο αλλά και ούτε για να κατευνάσει του πιστούς οι οποίοι δεν έχουν κατανοήσει την λογική και το περιεχόμενο της λατρευτικής της ζωής. Επιπλέον ως Εκκλησία δεν εννοούμε το «ως δόξη τω προεστώτι», ούτε μέρος μίας τοπικής συνόδου, αλλά ούτε και του συνόλου μίας τοπικής συνόδου μάλιστα όταν αναφερόμαστε σε τόσο σημαντικά θέματα όπως του Πάσχα κλπ που έχουν δημιουργήσει και δημιουργούν μέχρι σήμερα έριδες και σχίσματα. Εκεί πρέπει το όλον δηλαδή Οικουμενική Σύνοδος και όχι ελαφρά την καρδία να πάρει αποφάσεις σχετικά με αυτά τα θέματα.

Επίσης δεν μπορούμε άλλα να λέμε και άλλα να κάνουμε και άλλα να νομίζουμε ότι γίνονται. Να κάνουμε απόδοση, να κάνουμε παννυχίδες, και στο τέλος να νομίζουμε ότι μεταθέσαμε την ημέρα της ανάστασης. Επιπλέον καλό είναι όσοι δεν γνωρίζουν να μην αναπαράγουν πράγματα όπως τα αντιλαμβάνονται.

Στις 26/05/2020 η Εκκλησία της Ελλάδος μας κάλεσε να εορτάσουμε όλοι μαζί το Πάσχα, την Ανάσταση κλπ. Και αναρωτιέμαι τόσες μέρες τί εορτάζουμε; 19 Μαρτίου τί εορτάσαμε; Την πρώτη Κυριακή που άνοιξαν οι εκκλησίες σε ποια περίοδο εορτασμού βρισκόμασταν; Τί θα εορτάσουμε το Πάσχα ή το Χριστός Ανέστη?! Την τελετή της Αναστάστεως (που δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα μέσα στη λατρεία μας) ή την Θεία Λειτουργία; Τί θα μεταλάβουμε; το άγιο φώς από τον Πανάγιο Τάφο μία συνήθεια κάποιων δεκαετιών ή το σώμα και το αίμα του Κυρίου μας το κέντρο της ζωής της Εκκλησίας μας; Πρώτα δεν είχαμε άραγε στις εκκλησιές μας άγιο φώς; Πώς θα νηστέψουμε την ημέρα του κοινού εορτασμού του Πάσχα και αν δεν νηστέψουμε πώς θα παραθεωρήσουμε την Ανάληψη που έχει προετοιμασία με μερική νηστεία; Άραγε το Πάσχα παύει ποτέ να εορτάζεται μέσα στην Εκκλησία μας ή μόνο κάποιοι από τους αναστάσιμους ύμνους της περιόδου να σταματούν να ψάλλονται; Και άλλα πολλά που φανερώνουν την ανάγκη που έχουμε ως πιστοί του Θεού και μέλη της Μίας, Αγίας και Αποστολικής και Καθολικής Εκκλησίας Του να μελετάμε τα της Εκκλησίας μας και να βάλουμε τα πράγματα στο κεφάλι μας με σωστή σειρά και προτεραιότητα.

Κάθε ημέρα και εορτή του εορταστικού κύκλου της Εκκλησίας μας έχει την αρχή και το τέλος της, ενώ αναλόγως ως προς τη σπουδαιότητα ή αλλιώς το πόσο σημαντική είναι μία εορτή έχει και τον ανάλογο χρόνο διάρκειας. Η ημέρα στον λειτουργικό κύκλο ξεκινάει από τον εσπερινό δηλαδή το απόγευμα και τελειώνει το απόγευμα της επομένης με την ακολουθία της ενάτης πριν τον εσπερινό. Μία εορτή π.χ. του αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου ξεκινάει από τις 5 του μηνός στον εσπερινό την ημέρα της παραμονής που λέμε ενώ τελειώνει το απόγευμα της κυριώνυμης στις 6 Δεκεμβρίου το απόγευμα με την ακολουθία της ενάτης. Δηλαδή η εορτή αποδίδεται που εννοούμε τελειώνει. Βέβαια στους εορτάζοντες ιερούς ναούς θα παρατηρήσουμε ότι επειδή είναι σημαντική η εορτή παρατείνεται λιγάκι και προστίθεται και ο λεγόμενος μεθέορτος (δηλαδή μετά την εορτή) εσπερινός ανήμερα το απόγευμα.

Ως προς τις Δεσποτικές (αφορούν στο πρόσωπο του δεσπότη Χριστού) και Θεομητορικές (αφορούν στο πρόσωπο της Θεοτόκου) εορτές κ.α. η περίοδος του εορτασμού διευρύνεται όπως στην περίπτωση του Δεκαπενταύγουστου με τα προεόρτια (πριν από την εορτή) και τα μεθέορτα (μετά την εορτή) μέχρι την απόδοση (τη λήξη της εορτής) που κρατάει δηλαδή ο εορτασμός σχεδόν ένα μήνα. Αν παρατηρήσουμε όμως στο τυπικό, δηλαδή στον τρόπο που τελούνται τα λειτουργικά πράγματα της Εκκλησίας μας, θα δούμε ότι στην περίπτωση του Πάσχα δεν αναφέρεται ως απόδοση της εορτής του Πάσχα όπως π.χ. στην απόδοση της εορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου που είναι 23 Αυγούστου αλλά αναφέρεται ως απόδοση της ακολουθίας του Πάσχα. Δηλαδή παύση ψαλσίματος των ιδιαίτερων εκείνων ύμνων με περιεχόμενο αναστάσιμο που ψάλλονται αυτή την περίοδο αλλά ΌΧΙ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ! Και τούτο διότι το Πάσχα, η ανάσταση και ο ανακαινισμός που πηγάζει από αυτή δεν σταματά να εορτάζεται ως απαρχή των αιωνίων αγαθών. Φυσικά και εορτάζεται εξαιρέτως το Πάσχα μέσα στο λειτουργικό κύκλο της Εκκλησίας μας υπερτονίζοντας την σπουδαιότητα της Αναστάσεως αλλά από αυτό δεν συνεπάγεται ότι σταματά και ποτέ να εορτάζεται.

Αυτό δηλώνει και όλη η πορεία του ιδιαίτερου εορτασμού του από την σαρακοστή μέχρι την Πεντηκοστή κλπ. Όλη αυτή η περίοδος δηλώνει αυτή την πορεία από τον θάνατο στη ζωή, από την πτώση μέχρι την ανόρθωση, από την αρχή της δημιουργίας μέχρι τα έσχατα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μία μικρογραφία της όλης ιστορίας μέχρι την νέα πραγματικότητα των εσχάτων που θα έρθει. Αναλογιζόμενοι λοιπόν όλα αυτά, προς τί προσπαθούμε να αποπροσανατολίσουμε τα πράγματα και να διασκεδάσουμε εντυπώσεις και συνειδήσεις; Λειτουργικά η Μεγάλη Τεσσαρακοστή πέρασε, η Μεγάλη Εβδομάδα πέρασε, η Διακαινήσιμος Εβδομάδα πέρασε κοκ. και βρισκόμαστε στην Πασχάλια περίοδο που συνεχώς ψάλλουμε και αναφωνούμε Χριστός Ανέστη! Και η οποία λήγει αύριο το απόγευμα στην ακολουθία της ενάτης. Ούτε την Ανάσταση σταματούμε να εορτάζουμε και σαφώς ούτε τα υπόλοιπα, αφού αν αφουγκραστούμε σωστά τον λειτουργικό τύπο της Εκκλησίας μας θα δούμε ότι συνεχώς όλα εκείνα που ιδιαιτέρως εορτάζουμε αυτές τις περιόδους ενυπάρχουν στον καθημερινό λειτουργικό κύκλο.

Μήπως όλο αυτό που γίνεται συμβαίνει διότι δεν έχουμε μάθει και δεν έχουμε ζήσει κυρίως τί προσφέρει όλη αυτή η περίοδος; Μήπως αυτό που μας έλειψε δεν είναι το ουσιαστικό περιεχόμενο αλλά μία ετήσια φολκλορική εορτή; Μήπως αναλωνόμαστε σε περίεργα και ίσως μέχρι ενός σημείου ανοίκεια προς την πίστη μας πράγματα; Μήπως αντί να κοιτάμε να ζούμε τα ουσιώδη δογματίζουμε και εντρυφούμε περισσότερο στα μη ουσιώδη;

Δεν είναι τυχαίο που το τυπικό του Αγ. Σάββα που περιέχει αγρυπνίες την ημέρα της απόδοσης της ακολουθίας του Πάσχα ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΓΡΥΠΝΙΑ αλλά έχει την επομένη που είναι της Αναλήψεως, διότι από την απόδοση θεωρείται πιο μεγάλη η εορτή της Αναλήψεως. Από το κλείσιμο δηλαδή της υμνολογικής περιόδου θεωρείται σπουδαιότερο το «άνοιγμα» ενός εορταστικού κύκλου και συγκεκριμένα της Αναλήψεως.

Μήπως προσπαθώντας να υπερτονίσουμε κάτι που η Εκκλησία έχει σοφά ορίσει την θέση του χάνουμε το σύνολο και παραβλέπουμε αυτά που δεν θα έπρεπε;
Το να τελέσουμε μία αγρυπνία για να μπορούμε όλοι να πάμε στην Εκκλησία αφού δεν πήγαμε όταν ψαλλόταν πλήρης η ακολουθία κακό δεν είναι, και ας μην την προβλέπει το τυπικό. Δεν πειράζει ας κάνουμε μία μικρή οικονομία.

Για ποιο λόγο όμως να κάνουμε τελετές Αναστάσεως οι οποίες υποτίθεται ότι είναι το ψάλσιμο για πρώτη φορά του Χριστός Ανέστη, αφού το μήνυμα το έχουμε ήδη λάβει και το ψάλλουμε καιρό τώρα; Αν και βέβαια να σημειώσουμε ότι δεν υπάρχει η λεγόμενη τελετή της Αναστάσεως, απλώς έτσι αποκαλούν μερικοί την παννυχίδα που ψάλλεται πριν από τον όρθρο της Κυριακής του Πάσχα και Μετά από τον Εσπερινό της που τελείται Μ. Σάββατο πρωί.

Για πιο λόγο να κάνουμε ξανά την «αφή» του Αγίου Φωτός ψάλλοντας το Δεύτε λάβετε φώς… ενώ ήδη το έχουμε πάρει και το έχουμε όλοι στις εκκλησίες και τα σπίτια μας; Μήπως έτσι δίνουμε άλλη σημασία στο άγιο φως της Αναστάσεως από αυτή που του πρέπει; Κάποιοι ίσως θα πουν μα να πάρουμε το άγιο φως του Παναγίου Τάφου που δεν μπορέσαμε, όμως και έτσι καιρό τώρα το έχουμε πάρει και το φυλάμε στις εκκλησίες και στα σπίτια μας γιατί μόλις άνοιξαν ξανά για τους πιστούς οι ιεροί ναοί οι πιστοί πήγαν εκκλησία και το πήραν. Αλλά και ακόμη χωρίς το φώς από τον Πανάγιο Τάφο το φώς που μοίραζε πάντα ο ιερέας την ημέρα της Ανάστασης δεν ήταν αγιασμένο; Δεν ήταν φώς της Αναστάσεως; Δεν το φυλάγαμε και αυτό στα σπίτια μας με ευλάβεια και δεν σταυρώναμε τις πόρτες μας; Όταν δεν είχαμε αεροπλάνα δηλαδή δεν κάναμε Ανάσταση ή δεν παίρναμε το Άγιο Φως από τα χεράκια του ιερέα μας που κάνουν μέχρι σώμα και αίμα Χριστού; Μήπως δίνουμε παραπάνω αξία στο φώς του Παναγίου Τάφου όταν πηγαίνουμε στον Εκκλησία να πάρουμε το άγιο φώς «για το καλό», αλλά φεύγουμε μένοντας μέσα μας άδειοι από αυτό που συγκροτεί και ενοποιεί σε Εκκλησία που δεν είναι άλλο από το Σώμα και το Αίμα του Χριστού; Άραγε έχουμε σκεφτεί ότι το χάρισμα της υιοθεσίας που λάβαμε με το βάπτισμά μας το ζωογονεί ο Κύριος με την μετάληψή Του;

Τον ίδιο αναστημένο Χριστό καλούμαστε να μεταλαμβάνουμε κάθε φορά που τελούμε την Θεία Λειτουργία και από τον οποίο πολλοί απέχουμε και τον μεταλαμβάνουμε μόνο δύο τρείς φορές το χρόνο ενώ τις υπόλοιπες ημέρες απέχουμε. Μήπως τελικά με τον τρόπο αυτό καλούμε τον κόσμο σε ακολουθία ανάστασης αλλά χωρίς Ανάσταση και για τους λάθος λόγους, υπερτονίζοντας όπως ανέφερα μη ουσιώδη παραβλέποντας τα ουσιώδη. Μήπως δημιουργούμε την εντύπωση ότι μία φορά το χρόνο είναι αρκετή και γι’ αυτό μεταφέρουμε όλα τα πέριξ που χάσαμε σήμερα;

Είναι επιτακτικό να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο τί πίστη καλλιεργούμε μέσα από την λατρευτική ζωή της Εκκλησίας και για τον λόγο αυτό πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους:

1) Δεν μεταφέραμε την Ανάσταση. Τελούμε την απόδοση της ιδιαίτερης ακολουθίας του Πάσχα, διότι το Πάσχα είναι συνεχής εορτή στην Εκκλησία και κέντρο της ζωής του πιστού.

2) Μας πόνεσε, αλλά η ημέρα χάθηκε. Τέλος! Ας αναλογιστούμε μήπως δεν την εορτάζαμε όπως έπρεπε και να μην απελπιζόμαστε ώστε με θάρρος αντικρύζοντας τα λάθη μας να διορθωθούμε, ώστε να εορτάσουμε τις επόμενες που θα έρθουν όπως πρέπει, αλλά και όχι μόνο αυτές!

3) Δεν πάμε Εκκλησία μόνο για πάρουμε το άγιο φώς αλλά να γίνουμε σύναιμοι και σύσσωμοι του Χριστού αλλά και μεταξύ μας. Το άγιο φώς είναι αυτό που θα το πάρουμε από τα χεράκια του ιερέως με το οποίο μας λέει να λάβουμε το φώς του Χριστού στη ζωή μας και να φωτίζουμε του γύρω μας ως τέκνα φωτός με το φώς της ανάστασης να φωτίζει τα σκοτάδια της ζωής μας.

4) Άλλη μια μεγάλη εορτή της Εκκλησίας μας είναι την επόμενη μέρα. Της Αναλήψεως. Πάλι οι ιεροί ναοί πρέπει να γεμίσουν από τα παιδιά του Θεού που θα εορτάσουν την Ανάληψη του Χριστού και την ανάβαση της ανθρώπινης φύσις στο πρόσωπο Του και δι’ Αυτού και της δικής μας στο μέλλον στη Βασιλεία Του.

5) Δεν είμαστε μέλη Του μόνο Πάσχα και Χριστούγεννα, αλλά συνεχώς και αδιαλείπτως και οφείλουμε ως γνήσια τέκνα Του να Τον ζητούμε και να Τον λαμβάνουμε όποτε Αυτός μας δίδεται.

6) Θα πάμε απόψε στις αγρυπνίες. Θα κρατήσουμε την λαμπάδα μας που έπρεπε άλλωστε να την κρατάμε κάθε φορά αυτές τις ημέρες, θα ψάλλουμε το Χριστός Ανέστη, θα μεταλάβουμε και όλα θα τα κάνουμε με χαρά και αγάπη όλα όσα αρμόζουν στην ημέρα αλλά όχι παραπάνω. Να παρηγορηθούμε, αλλά να μην ξεγελαστούμε. Να αφήσουμε πίσω τη λύπη μας, κάτι που έπρεπε να έχουμε κάνει, αλλά να διδαχθούμε από αυτή.

7) Διάβασα στο facebook ότι κάποιοι λένε να απέχουμε κλπ. Μα καταλαβαίνουν τί λένε; Να αρνηθούμε την ευκαιρία να συναχθούμε εν εκκλησία και να γίνουμε ένα μεταξύ μας και με τον Χριστό; Πάμε καλά; Και ας υπερβάλλουν κάποιοι στο τυπικό επαναλαμβάνοντας όλα τα της ημέρας της Ανάστασης! Δεν είναι λόγος αυτός να απέχουμε.

Χριστός Ανέστη!