Τι σημαίνει η Κυριακή

Η Κυριακή άλλοτε και τώρα

Σε πρόσφατη συνάντησή μας με φίλο κληρικό αναπολούσαμε τη χαρά με την οποία έφηβοι ξυπνούσαμε πρωί την Κυριακή για να πάμε από τον Όρθρο στη Θ. Λειτουργία. Στους δρόμους δεν ήταν τόσο πολλοί νέοι που κυκλοφορούσαν με προορισμό την Εκκλησία. Κάποιοι ξενύχτηδες επέστρεφαν στα σπίτια τους για να ξαποστάσουν μετά από «ολονυχτία» σε νεανικά πάρτι. Και λέγαμε πόσο τυχεροί είμασταν που μπορούσαμε εκείνη την εποχή να ζούμε τη λαχτάρα της συμμετοχής στη Θ. Ευχαριστία κατά τη σύναξη της Κυριακής. Ζούσαμε την Κυριακή αργία με αποχή από τις δουλειές της εβδομάδας, μελέτη, ψώνια κ.λπ. σχολάζοντες όμως σε κατηχητικά, ομάδες, επισκέψεις σε ιδρύματα, νοσοκομεία, για να δούμε αρρώστους ή να ψυχαγωγήσουμε μικρότερους ή μεγαλύτερους στην ηλικία από εμάς.

Σήμερα πως βιώνουμε άραγε αυτήν την Κυριακή ημέρα , την ημέρα του Κυρίου; Και δεν εννοώ μόνον εμάς, τους τότε εφήβους και σήμερα ώριμους την ηλικία ανθρώπους. Ο κόσμος γενικά, οι γύρω μας, οι χριστιανοί και οι μη χριστιανοί, τώρα που ζούμε σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία. Ο γείτονάς μας, ο βαπτισμένος ορθόδοξος, που παραξενεύεται κιόλας που μας βλέπει να σηκωνόμαστε πρωί την Κυριακή, και κάθε Κυριακή, να ξεσηκωνόμαστε και ενδεχομένως να τον ξυπνάμε φεύγοντας με το αυτοκίνητο.

Είναι και τόσες δουλειές που έχουν μείνει πίσω και πρέπει να γίνουν. Πρώτα να ξεκουραστείς, να μην έχεις σαν τις άλλες ημέρες να ξυπνάς με το ξυπνητήρι. Να πλύνεις το αυτοκίνητο, να φτιάξεις τον κήπο, να τακτοποιήσεις χίλια δύο που δεν έχεις άλλη ώρα χρόνο. Πάντα υπάρχει κάτι που μπορείς να το βολέψεις την Κυριακή για να μη τόχεις την υπόλοιπη εβδομάδα.

Και η αρχαία εντολή «Σάββατα Κυρίω τω Θεώ σου» μετατράπηκε σε «Σάββατα Κυρίω τω Εαυτώ σου». Ο Θεός πήρε πόδι από την πόλη. Δεν του αναγνωρίζουμε τη θέση του και κατά συνέπεια ταυτόχρονα δεν αναγνωρίζουμε και τη θέση του αδελφού.

Μήπως όμως και όταν συναντόμεθα στις ευχαριστιακές μας συνάξεις πράγματι συν-αντόμεθα; Είναι σύναξη ή μήπως είναι κι αυτό μία ατομική υπόθεση; Στις ενορίες, πολλές φορές, τις περισσότερες, βρισκόμαστε άγνωστοι μεταξύ αγνώστων που δεν γνωρίζουμε τίποτε ο ένας για τον άλλο κι ο παπάς δεν μας γνωρίζει ούτε καν κατ’ όνομα. Γι’ αυτό κι όταν κοινωνάμε ρωτάει τ’ όνομα, όχι για να μας γνωρίσει αλλά για έλεγχο, μήπως κοινωνήσουμε όντας αβάπτιστοι. Η Θ. Κοινωνία, κι αυτή, πολλές φορές αποτελεί φάρμακο για ιδίαν χρήσιν και όχι συνεύρεση επί το αυτό, στην κοινή Τράπεζα, αλλ’ επί τον εαυτό. Αν έτσι, λοιπόν, έχουν γίνει οι Κυριακές για τους περισσότερους από εμάς, πως ν’ αποτελέσουν μία πρόκληση και πρόσκληση για τους άλλους να ζήσουν το κάτι άλλο που δεν το ζούμε ούτε εμείς οι ίδιοι; Το ερώτημα παραμένει συχνά αναπάντητο είτε μας αγαπούν είτε όχι αυτοί που θέλουν πάντα να ρωτάνε «τι σημαίνει η Κυριακή;».

Αλλαγή νοήματος

Διερωτηθήκαμε, λοιπόν, τι μπορεί να σημαίνει η Κυριακή; Στην αντίληψη των περισσοτέρων είναι συνδυασμένη με το δικαίωμα της ανάπαυσης μετά από μία εβδομάδα εργασίας. Για πολλούς η ανάπαυση επεκτείνεται σε διήμερο με το ελεύθερο σαββατοκύριακο. Είναι μία διακοπή με αποχή από τη δουλειά. Εγγράφεται στην έννοια του ελεύθερου χρόνου και των διακοπών. Μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει μία εμπορευματοποίηση της Κυριακής για προώθηση της ιδέας των διακοπών. Στο πνεύμα αυτό έπεται η οργάνωση εκδρομών, μικρών ταξιδίων, οι ποικίλες προσφορές ταξιδιωτικών γραφείων, η αγορά ειδικών αυτοκινήτων προς μίμηση των αρχαίων νομαδικών καραβανιών. Έτσι προωθείται και ο τουρισμός και η κατανάλωση και ανθεί μία ολόκληρη παραβιομηχανία.

Πηγή: www.asceticexperience.com

Γι ‘ άλλους πάλι προέχει η ιδέα να εκμεταλλευτούν το κενό εργασίας και να το γεμίσουν με ο,τιδήποτε άλλο. Γι’ αυτό, βλέπετε, η ξεκούραση γίνεται με αλλαγή της απασχόλησης. Τη Δευτέρα όμως με την επιστροφή αντικρύζουμε πρόσωπα κουρασμένα εξαντλημένα χωρίς κέφι ν’ αρχίσουν τη δουλειά της εβδομάδος. Και στις δύο περιπτώσεις απο-φεύγουμε την καθημερινότητα και φεύγουμε στο διαφορετικό.

Προσοχή στη σύγχυση

Εδώ προφανώς υπάρχει μία μεγάλη σύγχυση. Ο άνθρωπος δημιουργεί ένα άλλοθι. Δεν έχει σημασία αν ζει εδώ και τώρα. Το εδώ και το τώρα του το μεταθέτει για μετά. Δουλεύω όσο δουλεύω στην εβδομάδα αλλά την Κυριακή θα το διασκεδάσω. Το τώρα υποτιμάται για το μετά. Και το μετά όταν βιώνεται βρίσκεται στην αναμονή του άλλου, των άλλων μετά. Ζούμε λοιπόν την καθημερινότητά μας εκτός τόπου και χρόνου. Σαν να μην υπάρχει. Ενώ πρέπον θα ήταν να ζούμε και τις δύο καταστάσεις στα μετρα τους, γι’ αυτό που είναι. Και το καθημερινό και το εορταστικό. Ζήσε την κάθε στιγμή για εκείνο που έχει να σου δώσει. Carpe diem. Αλλά την κάθε στιγμή όχι μεμονωμένα και αυτόνομα. Πάντοτε με αναφορά. Το τώρα στο μετά, το μετά στο τώρα. Έσω και στην κοσμική του σημασία. Πολύ περισσότερο όταν το μετά αναφέρεται σ’ εκείνον τον καιρό (τω καιρώ εκείνω) και σ’ αυτό που έρχεται (στα μελλούμενα). Η Κυριακή, έτσι όπως η χριστιανική παράδοση την διαμόρφωσε και την καλλιέργησε, είναι αυτός ο συνδυασμός που δεν χάνεις το σήμερα για το αύριο, και το αύριο σε βοηθάει να συμμαζεύεις το σήμερα.

Πως βιώνω, λοιπόν, την Κυριακή μου; Σαν λαχτάρα, να βρεθώ, όπου και να βρίσκομαι, σε μία σύναξη αδελφών με τον Χριστό εν μέσω ημών για να πιστοποιώ την αδελφότητα εν τη γενέσει της; Αυτό το γεγονός, όμως που φανερώνει αυτή τη νέα πραγματικότητα φωτίζει τη θολή πολλές φορές καθημερινότητα στην οποία ξαναμπαίνουμε με το πέρας της Κυριακής. Έτσι όμως η εβδομάδα που αρχίζει βλέπει στο τέλος της αυτό το θαυμαστό φως που φεγγίζει και κάνει δυνατή την όδευση. Ζούμε, λοιπόν, τη Λειτουργία πριν από τη Λειτουργία και τη Λειτουργία μετά την Λειτουργία.Τα δύο δεν είναι ξέχωρα, συνάπτονται και αρθρώνονται. Το κάθε κομμάτι ξέρει τη θέση του και τη σημασία του, συναρμολογούνται και αποτελούν μιάν αδιάσπαστη ενότητα. Δεν ζεις το ένα αντί για το άλλο. Ζείς το ένα με το άλλο, μέσα στο άλλο.

Αυτά, είναι ουσιαστικά σπέρματα ζωής, σπέρματα ανακαινίσεως και αναγεννήσεως. Το ζήτημα είναι να τα εκμεταλλευτούμε και οι πιστοί μας να μπορούν μέσα στις καθημερινές δυσκολίες τους να ατενίζουν τις διευκολύνσεις που τους παρέχει αυτός ο τρόπος ζωής, ο αναστάσιμος θα έλεγα, που νικά τον θάνατο που όλοι μας ζούμε στον εφήμερο αγώνα μας. Έτσι μπορεί η κάθε μέρα να γίνεται ημέρα Κυρίου παίρνοντας την λαμπρότητά της από την Κυριακή ημέρα.