† Αρχ. Γεώργιος Γρηγοριάτης, Λόγος περί Αγάπης

Γέροντας, π. Γεώργιος Γρηγοριάτης, Ηγούμενος Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους (1934-2014).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Ὁ Κύριος καί Σωτήρ μας Ἰησοῦς Χριστός μᾶς παρέδωσε τελείαν διδασκαλίαν περί τῆς σωτηρίας μας. Καί αὐτά τά ὁποῖα μᾶς ἐδίδαξε, ὁ Ἴδιος πρῶτα τά ἐφήρμοσε. Εἶναι «ὁ ποιήσας καί διδάξας» (Πρβλ. Ματθ. ε’ 19). Μᾶς ἔφερε ὡς παράδειγμα ἀληθινῆς ἀγάπης τόν Καλό Σαμαρείτη.

Ἀλλά ὁ κατ’ ἐξοχήν Καλός Σαμαρείτης ἦταν ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος, ὁ ὁποῖος ἐπῆρε τήν βασανισμένη ἀνθρωπίνη φύσι ἀπό τούς ληστάς, τούς δαίμονας δηλαδή, τά πάθη, τήν κακία τῶν ἀνθρώπων καί τήν ἀνέστησε καί τήν ἐζωοποίησε διά τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου καί τῆς Ἀναστάσεώς Του.

Ὅλοι γνωρίζουμε τώρα ὅτι ἡ τελεία χριστιανική ἀγάπη εἶναι καθολική, εἶναι ἀγάπη πρός ὅλους, καί πρός τούς ἐχθρούς μας ἀκόμη. Αὐτό τό γνωρίζουμε ὅλοι, ἀλλά δυσκολευόμαστε νά τό βιώσουμε. Ἀκόμη καί μεταξύ μας, στά στενά περιβάλλοντά μας, στίς οἰκογένειές μας, στίς ἐργασίες μας ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού τούς ἀντιπαθοῦμε.

Καμμιά φορά καί χωρίς νά μᾶς ἔχουν κάνει κάτι ἤ μᾶς ἔκαναν κάτι μικρό ἤ νομίζουμε ὅτι μᾶς ἔκαναν κάτι καί ἐμεῖς κρατᾶμε μία ψυχρότητα ἀπέναντί τους καί πολλές φορές μία ἐπιθετικότητα. Ὅμως ποῦ εἶναι ἡ χριστιανική ἀγάπη σ’ αὐτές τίς περιπτώσεις;

Πρέπει νά κάνουμε μεγάλο ἀγῶνα, γιά νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό αὐτές τίς καταστάσεις, οἱ ὁποῖες φυγαδεύουν τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί δέν μᾶς βοηθοῦν νά εἴμαστε ἀληθινοί μαθηταί τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς διδάσκει, ὅτι αὐτή ἡ τελεία ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ δέν μπορεῖ νά κατορθωθῇ μόνον μέ τίς δικές μας δυνάμεις, γιατί ὅλοι μας, λίγο ἤ πολύ, εἴμαστε ἄρρωστοι, πνευματικά ἄρρωστοι, καί ἡ θέλησίς μας ἀκόμη εἶναι ἀσθενής καί ὁ νοῦς μας εἶναι σκοτισμένος. Χρειάζεται ὁ φωτισμός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Γι’ αὐτό μεταξύ τῶν κρειττόνων ἀρετῶν, τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Γαλάτας ἐπιστολή, ὅπως θά θυμᾶστε, συγκαταλέγει καί τήν ἀγάπη. «Ὁ δέ καρπός τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια» (Γαλ. ε’ 22-23).

Ἄρα λοιπόν ἐμεῖς θά προσπαθοῦμε, θά ἀγωνιζόμαστε, γιά νά ἀποκτήσουμε τήν ἀγάπη, ἀλλά εἶναι ἀπαραίτητο νά ζητοῦμε καί τήν Χάρι τοῦ Ἁγίου 146 Πνεύματος. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο νά μᾶς φωτίσῃ, νά μᾶς καθαρίσῃ ἀπό τά πάθη καί τήν ἔλλειψι ἀγάπης καί νά μᾶς δώσῃ τό δῶρον τῆς ἀγάπης.

Καί τότε, ὅταν τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἀνταποκρινόμενο στήν δική μας ἀναζήτησι, στήν δική μας προσευχή, στόν δικό μας πόθο καί στόν δικό μας ἀγῶνα, μᾶς δώσῃ τήν χάρι τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης, τότε θά εἴμεθα καί ἐμεῖς σωστοί καί καλοί μαθηταί τοῦ διδασκάλου τῆς ἀγάπης, τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Θυμοῦμαι μία ἱστορία –θά σᾶς τήν πῶ καί μέ αὐτήν θά τελειώσω– γιά κάποιο παιδάκι Ὀρθόδοξο Ἑλληνόπουλο, πού ζοῦσε στήν Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου. Ὅταν ἔπαιζε μέ τά ἄλλα παιδάκια, τά Μουσουλμανάκια, καί τόν κτυποῦσαν, αὐτός δέν κτυποῦσε, δέν ἀνταπέδιδε.

Τόν ἐρώτησαν λοιπόν μία φορά τά παιδιά τά ἄλλα, οἱ μουσουλμάνοι, οἱ φίλοι του: «δέν μᾶς λές, ἐμεῖς ὅταν μᾶς χτυπᾶνε, χτυπᾶμε. Ἐσύ, βλέπουμε, ὅταν σέ χτυπᾶνε, δέν χτυπᾶς, δέν ἀνταποδίδεις». Καί αὐτό τό εὐλογημένο καί φωτισμένο παιδί εἶπε: «Ἐγώ εἶμαι μαθητής τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστός μᾶς εἶπε νά μή ἀνταποδίδουμε. Καί γι’ αὐτό ἐγώ δέν ἀνταποδίδω».

Τό ἄκουσε αὐτό ἕνα ἄλλο παιδί, μουσουλμανάκι, καί συγκινήθηκε πολύ καί καθώς μεγάλωνε ἐγνώρισε τόν Χριστό καί ἔγινε Χριστιανός, βαπτίσθηκε καί ἔγινε Χριστιανός.

Ἔτσι πρέπει νά εἶναι οἱ μαθηταί τοῦ Χριστοῦ. Νά μιμούμεθα τόν Χριστόν εἰς ὅλα καί εἰς τήν ἀγάπην. Καί νά καλλιεργοῦμε πάντοτε αὐτό τό πνεῦμα τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους, καί κυρίως πρός ἐκείνους γιά τούς ὁποίους μᾶς ἔρχονται μέσα μας ψυχρότητες καί ἀρνητικά συναισθήματα.

Δέν χρειάζεται νά τρέχουμε νά βροῦμε ἐχθρούς γιά νά τούς ἀγαπήσουμε, διότι πολλές φορές δέν μποροῦμε νά ἀγαπήσουμε τούς ἀνθρώπους πού ζοῦμε μαζί τους, καί εἶναι μέσα στά σπίτια μας, μέσα στούς συγγενεῖς μας, καμμιά φορά καί μέσα στήν ἀδελφότητά μας.

Γι’ αὐτό λοιπόν, πατέρες καί ἀδελφοί Χριστιανοί, πού εἶστε ἐδῶ, ἄς ἀρχίσουμε ὅλοι ἕνα εἰλικρινῆ ἀγῶνα, νά μπορέσουμε νά δεχόμαστε τόν κάθε ἄνθρωπο, ὅποιος καί ἄν εἶναι αὐτός, ὡς ἀδελφό μας, καί νά τόν ἀγαπᾶμε, ὅπως πρέπει νά ἀγαπᾶμε τόν Ἴδιο τόν Χριστό.

Διότι ὁ Κύριος μᾶς εἶπε, ὅτι στό πρόσωπο τοῦ κάθε ἀνθρώπου πρέπει νά βλέπωμε τόν Χριστό (βλ. Ματθ. κε’ 40). Καί ὅ,τι κάνουμε σέ κάθε ἄνθρωπο, τό κάνουμε διά τόν Χριστόν.

Μακάρι λοιπόν νά ἐνισχυθοῦμε ἀπό τήν Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιά νά προχωρήσουμε σ’ αὐτό τό θέμα, πού εἶναι τό Α καί τό Ω τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Καί ὅπως εἶπα, χωρίς τήν ἀγάπη δέν μποροῦμε νά εἴμαστε ἀληθινοί μαθηταί τοῦ Χριστοῦ.

* Η oμιλία εκφωνήθηκε στην τράπεζα της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους την Η’ Κυριακή του Λουκᾶ, τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου στις 11 Νοεμβρίου 2002.

Ο λόγος περιέχεται στην ετήσια περιοδική έκδοση της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, «Όσιος Γρηγόριος», τεύχος 39, 2014.