Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Για το στεφάνι, που ετοιμάζει ο Θεός για τους πράους και τους καλούς!

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, (13ος αιώνας), Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου ομιλία «Περί πραότητος»

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=323294

Αυτό ακριβώς που λένε πως παθαίνουν όσοι μεθάνε, πως δηλαδή απ’ το αχόρταγο μεθύσι παρασέρνονται περισσότερο στη δίψα του πιοτού, το ίδιο παθαίνουν κι όσοι είναι δούλοι της οργής: απ’ την ασταμάτητη φιλονικία παρασέρνονται σε όλο και πιο μεγάλη και φοβερή οργή.

Ο ένας λοιπόν αποκαλεί τον άλλο δούλο, ο άλλος γιo πόρνης, ο ένας άμυαλο, ο άλλος τρελλό, ο ένας κλέφτη κι άδικο, ο άλλος γεμάτο κακία.

Ύστερα, μεθυσμένοι απ’ την οργή, έρχονται στα χέρια και κάνουν ό,τι σχεδόν και τα θηρία: χτυπάνε ο ένας τον άλλο, κλωτσάνε, δαγκώνουν, προκαλούν τραύματα και δεν αφήνουν απείραχτο κανένα μέλος του σώματος, ούτε μάτια, ούτε αυτιά, ούτε μύτη, ούτε πρόσωπο, ούτε οποιοδήποτε άλλο όργανο.

Αφού λοιπόν κτυπήση και πληγώση ο ένας τον άλλο και προκαλέση οποιοδήποτε άλλο κακό, φεύγουν απ’ τη μάχη άλλοι με βγαλμένα μάτια, και χείλια κι άλλοι με σακατεμένο κάποιο άλλο μέλος του σώματος.

Διεφθαρμένοι περισσότερο στην ψυχή παρά στο σώμα, φεύγουν απ’ τον καυγά γεμάτοι μανία, σε κατάσταση παραφροσύνης και λύσσας, χωρίς να ξέρουν το νόμο του Θεού, που έχει την απαίτηση με ήσυχη ψυχή, με θάρρος όλα να τα υπομένωμε, ακόμη κι αν μας ραπίζουν, μας χτυπούν ή μας προκαλούν οποιοδήποτε κακό, και να νικάμε με την πραότητα τον θυμό αυτών που αδικούν.

Όποιος ακολουθεί αυτό το νόμο του Θεού, επαινείται απ’ τους ανθρώπους και στεφανώνεται απ’ το Θεό και Σωτήρα μας.

Είναι λοιπόν απαραίτητο να είμαστε καρτερικοί και ν’ ανεχώμαστε με ψυχική ηρεμία όσους οργίζονται, έχοντας μπροστά στα μάτια μας το στεφάνι, που ετοιμάζει ο Θεός για τους πράους και τους καλούς.

Είναι ακατανόητο δηλαδή να υποφέρουν οι αθλητές στους γυμνικούς [γυμναστικούς, αθλητικούς] αγώνες και τη σκόνη και τα χτυπήματα και τα τραύματα, υπολογίζοντας δόξα ασήμαντη και στεφάνι χωρίς καμμιάν άξια.

Αντίθετα, εμείς που πρόκειται να μας στεφανώση ο Χριστός, να μη συγκρατούμε την οργή μας, ούτε με τόλμη να υπομένωμε το κάθε τι, αλλά να προτιμάμε μια σύντομη ευχαρίστηση κι ένα άδικο θυμό μπροστά στην τιμή και την καλή φήμη που μας περιμένει στους ουρανούς.

Όμως ξέρουμε, βέβαια, καλά τούτο: πολλά και σπουδαία είναι αυτά, που στολίζουν τη ζωή των δικαίων ανθρώπων. Εκείνο εν τούτοις, που πιο πολύ δοξάζει τους άντρες, είναι η ζωή συντροφιά με την καλωσύνη και η γεμάτη ημεράδα ανοχή των ανθρώπων που αδικούν.

Γι’ αυτό κι ο Μωυσής, που με ηπιότητα ανέχτηκε την έξαλλη οργή των Ιουδαίων και με τις ευχές του ζητούσε τη σωτηρία των εχθρών του, πιο πολύ απόλαυσε στους ουρανούς τιμή και δόξα κι ωνομάστηκε αγαπημένος του Θεού.

Κι ο Δαυίδ επίσης, που έδειξε ευσπλαγχνία για τους εχθρούς του και τους πολεμικούς του αντιπάλους, εξασφάλισε τη μεγάλη εύνοια και την αγάπη του Θεού. Η ευσπλαγχνία μπορεί φυσικά, να στολίση κάθε άνθρωπο, πιο πολύ όμως αυτούς που κυβερνούν.

Ενώ δηλαδή η βασιλική εξουσία του έδινε το δικαίωμα να κάνη το κάθε τι, μ’ όλα ταύτα συγκρατούσε τον εαυτό του, είχε σαν οδηγό των πράξεών του το νόμο του Θεού, κι έτσι μεγάλωσε η καλή του φήμη και η δόξα.

Ο Παύλος επίσης κι ο Πέτρος, που υψώθηκαν ως τον ουρανό για την αρετή τους, με την οποία έζησαν πάντοτε, απόκτησαν όνομα λαμπρό πιο πολύ με την ημεράδα της ψυχής τους παρά με τις άλλες των αρετές, γιατί τιμούσαν όσους τους κακολογούσαν, ευεργετούσαν τους εχθρούς τους, πολλές φορές με τις ευχές τους ζητούσαν την σωτηρία αυτών που τους λιθοβολούσαν.

Ήξεραν, φυσικά, πολύ καλά, πως αυτό που έπρατταν ήταν πολύ αγαπητό στο Θεό και θαυμάζονταν πάνω στους ουρανούς περισσότερο από τις άλλες αρετές. Έδειξαν λοιπόν πως στολίζουν τη ζωή τους με ημεράδα ψυχής, παρακινώντας έτσι και τους άλλους ανθρώπους να την επιδιώκουν.

Αυτός είναι ο λόγος που και σήμερα θαυμάζομε τον Στέφανο και για την πραότητά του και για τους αγώνες του, βλέποντάς τον να εύχεται για τους εχθρούς του ακόμη και μέσα στους κινδύνους.

Αφού λοιπόν έχομε τόσο πολλούς και τέτοιους οδηγούς της καλωσύνης, ας παρακινήσωμε τους εαυτούς μας, και τους άλλους ν’ ακολουθούν τ’ αχνάρια εκείνων και να τελούν λειτουργία στο Θεό με πραότητα, επειδή με περισσότερη ευχαρίστηση δέχεται αυτή τη λειτουργία παρά τις άλλες αρετές.

Ο αγιώτατος Παύλος, θέλοντας να επιδείξη αρετή αποστόλου, ζητάει να διακρίνεται ο υπηρέτης του Χριστού προ παντός με την ημεράδα του. Βεβαίως, μπορούσε ν’ αναφέρη πολλά, αν ήθελε να μιλήση γι’ αυτά που στολίζουν τον απόστολο, όπως είναι η απαλλαγή από τους δαίμονες, η ανάσταση των νεκρών.

Όλα όμως αυτά τα προσπέρασε και μιλάει λεπτομερώς για καλωσύνη στη συμπεριφορά μας και με ποια ημεράδα συμπεριφέρθηκε στους εχθρούς, για να πείση και μας ν’ ακολουθήσωμε τα δικά του ίχνη και να γίνωμε καλοί και πράοι.

Είναι λοιπόν δίκαιο ν’ ακολουθούμε αυτούς τους αγίους και να ‘χωμε σαν παράδειγμα τη ζωή τους, για να διαλάμψωμε σ’ όλες τις αρετές κι έτσι ν’ απολαύσωμε τα αγαθά, για τα οποία μας έχει δοθή υπόσχεση, απ’ το μεγάλο Θεό και Σωτήρα μας, απ’ τον οποίο και με τον οποίο ανήκει η δόξα, η τιμή και η εξουσία στον Πατέρα μαζί με το άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Απόσπασμα από την ομιλία «Περί πραότητος» του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου σε μετάφραση, από την εκδοτική σειρά «Ιωάννου του Χρυσοστόμου έργα, τόμος 9ος, Πραγματείες». Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Αικ. Τσοτάκου – Καρβέλη και Δημ. Καρβέλη. Γενική επιμέλεια Κων. Λουκάκης. Εκδόσεις ο «Λόγος», Αθήναι 1974.